Do không quá phụ thuá»™c vào xuất khẩu dầu thô, nên về lâu dài, giá dầu càng giảm, càng có lợi cho nền kinh tế.

Giá dầu thế giá»›i vừa giảm xuống mức ká»· lục má»›i, dÆ°á»›i 50 USD/thùng, thấp nhất trong vòng 5 năm qua. TrÆ°á»›c diá»…n biến này, ngày 6/1, giá bán lẻ xăng dầu trong nÆ°á»›c cÅ©ng tiếp tục được Ä‘iều chỉnh giảm. Việc giá dầu thô giảm mạnh được cho là có tác Ä‘á»™ng “kép” đến nền kinh tế Việt Nam. Má»™t mặt tạo Ä‘iều kiện thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh và tăng trưởng kinh tế. NhÆ°ng mặt khác, tác Ä‘á»™ng bất lợi cÅ©ng không hề nhỏ khi giá dầu thế giá»›i liên tục giảm sâu.

Trong bối cảnh này, cần thiết phải có những phÆ°Æ¡ng án ứng phó hợp lý để tận dụng thời cÆ¡, giảm thiểu tác Ä‘á»™ng xấu đến nền kinh tế.

Theo các chuyên gia kinh tế, việc giá dầu thô giảm mạnh chắc chắn sẽ ảnh hưởng tá»›i nguồn thu của ngân sách Nhà nÆ°á»›c. (ảnh: KT)
Chỉ trong 6 tháng, giá dầu thô thế giá»›i Ä‘ang từ mức hÆ¡n 100 USD/thùng giảm liên tục và xuống mức dÆ°á»›i ngưỡng 50 USD/thùng. Cùng vá»›i Ä‘à giảm của giá dầu thế giá»›i, xăng dầu bán lẻ trong nÆ°á»›c cÅ©ng liên tiếp giảm giá.

Hiện xăng RON 92 còn 17.570 đồng/lít. Các loại dầu dao Ä‘á»™ng từ 13.300 đồng đến 17.110 đồng/lít. NhÆ° vậy, vá»›i 13 lần giảm giá liên tục, giá xăng dầu trong nÆ°á»›c Ä‘ang ở mức thấp nhất trong vòng 4 năm qua.

Theo các chuyên gia, Ä‘iều này tác Ä‘á»™ng tích cá»±c đến nền kinh tế. Bởi chi phí đầu vào giảm khiến doanh nghiệp có thể hạ giá thành sản phẩm, giá bán sẽ giảm có lợi cho người tiêu dùng. Các doanh nghiệp sẽ có lợi nhuận tốt hÆ¡n.

Ủy ban Giám sát Tài chính quốc gia cÅ©ng nhận định, vá»›i dá»± báo giá dầu thế giá»›i năm 2015 giảm 33% và giả định giá xăng dầu trong nÆ°á»›c giảm tÆ°Æ¡ng ứng, Æ°á»›c tính giá thành sản phẩm sản xuất trong nÆ°á»›c sẽ giảm 3%. Khi giá hàng hóa, dịch vụ giảm sẽ kéo theo lạm phát giảm, có lợi cho sá»± phục hồi và phát triển kinh tế.

Giảm khai thác những mỏ dầu chi phí cao

Mặc dù vậy, trÆ°á»›c mắt có thể thấy những tác Ä‘á»™ng bất lợi từ việc giá dầu thế giá»›i giảm ká»· lục. Vá»›i Tập Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam (PVN), giá dầu giảm sâu khiến lợi nhuận Tập Ä‘oàn giảm mạnh trong năm 2015 và ná»™p ngân sách nhà nÆ°á»›c cÅ©ng giảm theo.

Ông Nguyá»…n Xuân SÆ¡n, Chủ tịch Há»™i đồng thành viên PVN cho biết, vá»›i kịch bản giá dầu dÆ°á»›i 60 USD/thùng, doanh thu của Tập Ä‘oàn chỉ đạt 515.000 tá»· đồng và 104.000 tá»· Ä‘óng góp ngân sách, giảm nhiều so vá»›i con số khoảng 718.400 tá»· đồng doanh thu, trong Ä‘ó ná»™p ngân sách gần 160.000 tá»· đồng, khi giá dầu vẫn ở mức 100 USD/thùng. Dá»± kiến, năm 2015, tổng lượng dầu quy đổi mà Tập Ä‘oàn khai thác khoảng 26,6 triệu tấn, giảm 1 triệu tấn so vá»›i năm ngoái. Trong khi giá dầu giảm mạnh, thì chi phí sản xuất ở má»™t số mỏ trong nÆ°á»›c vẫn rất cao, trên 60 USD/thùng. Do Ä‘ó, PVN Ä‘ang tính toán giảm, hạn chế khai thác ở các mỏ có chi phí cao để đảm bảo hiệu quả sản xuất, kinh doanh.

Ông Nguyá»…n Xuân SÆ¡n nói: “Giá thành khai thác tùy theo từng mỏ. Phần lá»›n các mỏ của PetroVietNam có chi phí khai thác trung bình từ 30 đến 35 USD/thùng. Mỏ Bạch Hổ chỉ dÆ°á»›i 30 USD/thùng. NhÆ°ng có những mỏ nhÆ° Sông Đốc trên 80 USD. Khi giá dầu vẫn ở mức dÆ°á»›i 60 USD nhÆ° hiện nay thì PVN dá»± kiến sẽ dừng khai thác 4 mỏ có chi phí từ 60 USD/thùng trở lên”.

Điều chỉnh thuế nhập khẩu xăng dầu

Theo các chuyên gia kinh tế, việc giá dầu thô giảm mạnh chắc chắn sẽ ảnh hưởng tá»›i nguồn thu của ngân sách Nhà nÆ°á»›c. Má»—i năm, Việt Nam tiêu dùng khoảng 12 triệu tấn xăng dầu, trong Ä‘ó phải nhập khoảng 70%. Khi giá xăng dầu thế giá»›i giảm, nguồn thu từ thuế nhập khẩu xăng dầu sẽ giảm theo.

Bá»™ Tài chính má»›i Ä‘ây Ä‘ã tăng thuế nhập khẩu xăng từ 27% lên 35%. Các loại dầu là 30%-35%. TrÆ°á»›c Ä‘ó, Bá»™ Tài chính cÅ©ng Ä‘Æ°a ra barem thuế nhập khẩu xăng dầu, nếu dầu thô xuống dÆ°á»›i 60 USD/thùng thì cả 4 mặt hàng xăng dầu đều được quyền tăng thuế kịch trần là 40%.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, Ä‘iều này phần nào giảm bá»›t khó khăn của thu ngân sách. Đáng lo ngại nhất hiện nay là nguồn thu từ ngân sách nhà nÆ°á»›c bị giảm mạnh từ việc xuất khẩu dầu thô: “Sản lượng giảm, nguồn thu giảm, khuyến khích sản xuất phát triển, tạo Ä‘iều kiện cho sản xuất phát triển, có hiệu quả có lợi và Ä‘ó má»›i là nguồn thu quan trọng, Ä‘ó là nguồn thu từ thuế thu nhập doanh nghiệp. Chúng ta tính toán cân đối ngân sách vá»›i giá dầu là 100 USD/thùng nên trong bối cảnh này phải xem thất thu bao nhiêu và đồng thời cÆ¡ quan chức năng phải có giải pháp cụ thể để tăng nguồn thu lên”.

Tìm cách tăng nguồn thu, đảm bảo cân đối ngân sách nhà nÆ°á»›c

Năm 2015, dá»± toán thu cân đối ngân sách được Quốc há»™i thông qua là hÆ¡n 911.000 tá»· đồng, trong Ä‘ó thu từ dầu thô là 93.000 tá»· đồng, vá»›i Ä‘iều kiện giá dầu thô ở mức 100 USD/thùng. Ước tính, giá dầu cứ giảm 1 USD so vá»›i dá»± toán 100 USD sẽ khiến nguồn thu hụt khoảng 1.000 tá»· đồng.

NhÆ° vậy, vá»›i việc giá dầu xuống dÆ°á»›i 55 USD/thùng, ngân sách nguy cÆ¡ thiếu khoảng 45.000 tá»· đồng. Trong bối cảnh này, Bá»™ Tài chính cho biết sẽ Ä‘Æ°a ra các giải pháp để bù thu, không để việc giảm giá dầu ảnh hưởng đến thu ngân sách năm 2015. Theo Ä‘ó, trÆ°á»›c hết sẽ thu nợ thuế, hiện khoảng 70.000 tá»· đồng, trong Ä‘ó, khoảng 50.000 tá»· đồng còn khả năng thu hồi.

Bá»™ Tài chính cÅ©ng không Ä‘iều chỉnh thu chi ngân sách hoặc tăng vay, mà sẽ có biện pháp để đảm bảo cân đối. Đồng thời, đề nghị các bá»™, địa phÆ°Æ¡ng thu ngân sách Ä‘úng quy định, đảm bảo không thấp hÆ¡n so vá»›i dá»± toán được giao, phấn đấu tăng thu ná»™i địa và thu từ hoạt Ä‘á»™ng xuất nhập khẩu ở mức cao nhất để bù đắp số hụt thu do dầu thô sụt giảm.

Má»›i Ä‘ây, lần đầu tiên 4 Bá»™ gồm: Kế hoạch và Đầu tÆ°, Tài chính, Công thÆ°Æ¡ng và Ngân hàng Nhà nÆ°á»›c ký kết quy chế phối hợp Ä‘iều hành kinh tế vÄ© mô, trong Ä‘ó việc theo dõi tình hình sản xuất, xuất nhập khẩu dầu được đặc biệt lÆ°u ý trong bối cảnh giá thế giá»›i giảm mạnh, ảnh hưởng đến kinh tế, ngân sách của quốc gia.

Từ Ä‘ó, có giải pháp ứng phó kịp thời, hiệu quả nhất để xá»­ lý tình huống sao cho giảm thiểu tác hại tá»›i nền kinh tế.

Bá»™ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng VÅ© Huy Hoàng, khẳng định: “Giá dầu giảm chắc chắn ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách Nhà nÆ°á»›c. TrÆ°á»›c Ä‘ây dầu khí Ä‘óng góp trên 20%-30% thu ngân sách nhÆ°ng hiện nay giảm xuống còn 10-11%. Chúng ta ngày càng ít phụ thuá»™c vào xuất khẩu dầu thô, tuy nhiên Ä‘ây vẫn là phần Ä‘óng góp quan trọng. Vì thế, Tập Ä‘oàn Dầu khí và các Bá»™ Kế hoạch Đầu tÆ°, Tài chính, Công ThÆ°Æ¡ng và Ngân hàng nhà nÆ°á»›c Ä‘ã họp bàn về việc nếu giá dầu năm 2015 ở mức thấp thì có biện pháp phù hợp để vừa duy trì phát triển ngành dầu khí vừa giảm bất lợi do giá thấp. Chúng tôi sẽ báo cáo Chính phủ ngay đầu năm 2015. Tôi tin là nếu được chấp thuận thì sẽ giảm thấp nhất tác Ä‘á»™ng bất lợi”.

Các chuyên gia kinh tế nhận định, hiện nguồn thu từ giá dầu thô chỉ chiếm khoảng 10% tổng thu ngân sách. Do không quá phụ thuá»™c vào xuất khẩu dầu thô, nên về lâu dài, giá dầu càng giảm, càng có lợi cho nền kinh tế. Vá»›i các giải pháp đồng bá»™ sẽ đảm bảo giảm thiểu tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c của giá dầu thô, đồng thời tận dụng được cÆ¡ há»™i và đạt mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2015 là 6,2%./.

Nguồn tin: VOV