Giá nhiên liệu có khả năng tiếp tục tăng mạnh do ảnh hưởng từ chính sách “ná»›i lá»ng định lÆ°Æ¡ng” của FED.
Äi lên liên tiếp trong nhiá»u ngày qua, giá dầu thô Ä‘ã tiếp cáºn ngưỡng 90 USD/thùng, giá gas theo Ä‘ó cÅ©ng nhích dần đến mốc 3 USD/gallon.
Các chuyên gia nháºn định con Ä‘Æ°á»ng hồi phục của kinh tế thế giá»›i trong năm 2011 sẽ càng gáºp ghá»nh thêm nếu xu hÆ°á»›ng này tiếp diá»…n.
Sá»± tăng giá của dầu và ga thÆ°á»ng được coi nhÆ° má»™t thứ thuế vô hình Ä‘ánh vào ngÆ°á»i tiêu dùng bởi hai loại nhiên liệu này là hàng hóa khó thay thế.
Vì váºy, vá»›i túi tiá»n hạn hẹp của mình, há» chỉ có thể giảm bá»›t chi tiêu cho những thứ ít quan trá»ng hÆ¡n để bù đắp lại.
Kế hoạch tung 600 tá»· USD mua trái phiếu chính phủ Ä‘ang gây tranh cãi của Fed là má»™t phần nguyên nhân đẩy giá dầu leo thang.
Những ngÆ°á»i chỉ trích cho rằng chÆ°Æ¡ng trình ná»›i lá»ng định lượng lần thứ hai (QE2) khiến đồng USD yếu Ä‘i, dẫn tá»›i mặt bằng giá cả các loại hàng hóa cÆ¡ bản tăng cao.
Trong bối cảnh Ä‘ó, chủ tịch Fed Ben Bernanke Ä‘ã xuất hiện trong show truyá»n hình “60 phút tối chủ nháºt” để bảo vệ quan Ä‘iểm của ông vá» QE2.
Ngài chủ tịch không loại trừ khả năng tiếp tục chiến lược mua vào các loại tài sản nếu ná»n kinh tế không có dấu hiệu khởi sắc trong năm 2011.
Äiá»u này làm gia tăng mối lo ngại vá» sá»± ra Ä‘á»i của má»™t chÆ°Æ¡ng trình QE3 khác rất có thể sẽ đẩy giá cả nhiên liệu lên cao hÆ¡n nữa.
Tuy nhiên, kinh tế gia Zach Pandl thuá»™c Nomura Securities tại New York cho rằng má»i chuyện sẽ không đến mức tồi tệ đến váºy.
Ông láºp luáºn: “Giá hàng hóa tăng sẽ khiến thu nháºp thá»±c tế của các há»™ gia Ä‘ình giảm. Äó là cái giá phải trả cho chÆ°Æ¡ng trình ná»›i lá»ng định lượng và là lý do để Fed cân nhắc nên mở rá»™ng kế hoạch này đến Ä‘âu là thích hợp.”
Pandl khuyên ngÆ°á»i tiêu dùng nên tiếp tục chung sống vá»›i mức giá cả nhÆ° hiện tại, miá»…n là không có sá»± gia tăng nào Ä‘á»™t biến.
Ông dá»± Ä‘oán giá dầu sẽ lên mức 95 đến 100 USD/thùng và dao Ä‘á»™ng quanh ngưỡng Ä‘ó trÆ°á»›c khi nó có thể gây ra ảnh hưởng Ä‘áng kể đến ná»n kinh tế.
Trái ngược vá»›i quan Ä‘iểm của Pandl, Keith Hembre, nhà kinh tế thuá»™c First American Funds, nháºn định giá dầu sẽ sá»›m vượt ngưỡng giá trên.
“Má»™t khi Fed bÆ¡m nhiá»u tiá»n hÆ¡n vào lÆ°u thông thì phản ứng ngay láºp tức sẽ là sá»± Ä‘i lên của giá dầu. Tôi nghÄ© chúng ta sẽ sá»›m chứng kiến mức 100 USD/thùng” – ông nháºn xét.
Ngoài ra, ông cho rằng Bernanke là ngÆ°á»i theo quan Ä‘iểm Ä‘á» cao nhiệm vụ ngăn chặn giảm phát, thúc đẩy sá»± hồi phục của nhà đất, cổ phiếu cùng vá»›i các tài sản khác.
Vì thế, Hembre lo ngại Fed có thể sẽ Ä‘ánh giá thấp tác Ä‘á»™ng của giá nhiên liệu tá»›i ngÆ°á»i tiêu dùng.
Trong bối cảnh tá»· lệ thất nghiệp duy trì ở mức xấp xỉ 10% và các doanh nghiệp Ä‘ang phải cháºt váºt lôi kéo khách hàng thì Ä‘ó rõ ràng là má»™t tin xấu đối vá»›i ná»n kinh tế.
Má»™t số chuyên gia khác cÅ©ng chia sẻ cùng quan Ä‘iểm vá»›i Hembre. Tom Kloza, chuyên viên phân tích thị trÆ°á»ng dầu má» của Trung tâm dịch vụ thông tin vá» giá dầu tại New Jersey dá»± Ä‘oán đầu năm 2011 giá ga sẽ tăng lên 3,25 tá»›i 3,5 USD/gallon.
NhÆ° váºy, cùng vá»›i chi phí cao hÆ¡n cho dầu sưởi ấm vào mùa Ä‘ông, giá ga tăng sẽ khiến ngÆ°á»i dân tiết kiệm hÆ¡n khi mua sắm các mặt hàng khác trong năm tá»›i.
Kloza nháºn xét: “Những tín hiệu lạc quan gần Ä‘ây của ná»n kinh tế chủ yếu đến từ báo cáo doanh số bán lẻ khả quan. NhÆ°ng nếu giá nhiên liệu tiếp tục láºp đỉnh má»›i thì Ä‘ó là cú Ä‘ánh mạnh vào chi tiêu tiêu dùng trong ná»n kinh tế.”
CÅ©ng cần phải nói rằng nguyên nhân giá dầu tăng cao không chỉ do chÆ°Æ¡ng trình ná»›i lá»ng định lượng của Fed, mà còn xuất phát từ nhu cầu tiêu thụ ngày càng lá»›n từ các thị trÆ°á»ng má»›i nổi nhÆ° Trung Quốc và Ấn Äá»™.
Äa số chuyên gia dá»± Ä‘oán giá dầu sẽ không thể tái láºp ká»· lục 140 USD/thùng từ hè năm 2008, và giá ga cÅ©ng khó láºp lại đỉnh 4,11 USD/gallon.
Tuy nhiên, Kloza tin rằng nếu chiến lược giữ lãi suất thấp được tiếp tục trong má»™t khoảng thá»i gian dài thì dầu má» vẫn sẽ là lá»±a chá»n hấp dẫn đối vá»›i các nhà quản lý vốn.
Vì váºy, giá của 2 loại nhiên liệu cÆ¡ bản sẽ tăng nhanh hÆ¡n nhiá»u so vá»›i những dá»± Ä‘oán thông thÆ°á»ng dá»±a trên mô hình cung-cầu thá»±c tế.
Nguồn: Economist