Ngày 24-2-2011, giá dầu thô thế giá»›i lần đầu tiên chạm mốc 100 USD/thùng trong vòng hai năm rưỡi vừa qua. Tuy nhiên, Ä‘ó chÆ°a phải là tất cả. Trong phiên giao dịch ngày 6-4, giá dầu thô Ä‘ã vượt qua ngưỡng 110 USD/thùng. Theo CÆ¡ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA), thị trÆ°á»ng dầu má» sẽ còn tiếp tục căng thẳng trong hai năm nữa vá»›i nhu cầu dầu má» thế giá»›i tăng trưởng mạnh mẽ và nguồn cung từ thị trÆ°á»ng OPEC cháºm lại. EIA dá»± báo, tổng lượng dầu tiêu thụ trên toàn thế giá»›i sẽ tăng thêm 1,5 triệu thùng má»—i ngày trong năm nay và năm 2012. Trong khi, nguồn cung từ OPEC sẽ tăng 0,4 triệu thùng/ngày trong năm 2012. Cá»±u Bá»™ trưởng Dầu má» A-ráºp Xê-út dá»± Ä‘oán, kinh tế thế giá»›i sẽ trải qua cÆ¡n sốc nếu giá dầu má» tăng lên 200 và tháºm chí 300 USD/thùng. Tuy nhiên, trÆ°á»ng hợp Ä‘ó chỉ có thể xảy ra trong trÆ°á»ng hợp nổ ra má»™t cuá»™c nổi dáºy ở A-ráºp Xê-út, nÆ°á»›c lá»›n nhất thế giá»›i vá» xuất khẩu “vàng Ä‘en”. Làn sóng bạo loạn ở các nÆ°á»›c Trung Äông và Bắc Phi Ä‘ã làm cho giá dầu má» tăng lên mức cao ká»· lục.
Giá»›i phân tích cho rằng, nếu bạo loạn xảy ra ở các nÆ°á»›c vùng Vịnh, giá dầu sẽ tiếp tục tăng và sẽ láºp những ká»· lục lịch sá» má»›i. Hiện chÆ°a có dấu hiệu nào cho thấy Ä‘iá»u này sẽ xảy ra. Tuy nhiên, trÆ°á»›c Ä‘ây không má»™t ai Ä‘ã dá»± Ä‘oán vá» bạo loạn ở Tuy-ni-di.
A-ráºp Xê-út hiện Ä‘ang Ä‘óng vai trò “cứu tinh” của thị trÆ°á»ng dầu má» thế giá»›i. NÆ°á»›c này Ä‘ã tăng khối lượng khai thác dầu má» thêm 9 triệu thùng/ngày, bù đắp cho việc Li-bi không thể tiếp tục khai thác dầu lá»a do ná»™i chiến. Nếu A-ráºp Xê-út ngừng khai thác dầu má», tất cả các thành viên OPEC cá»™ng lại cÅ©ng không thể bù đắp được tổn thất to lá»›n này.
Những bất ổn ngày càng tăng cao tại Li-bi, nÆ¡i sản xuất 2% lượng dầu thô toàn thế giá»›i là nguyên nhân đẩy thị trÆ°á»ng dầu tăng vá»t. TrÆ°á»›c Ä‘ó, bạo loạn dâng cao tại Tuy-ni-di và Ai Cáºp cÅ©ng từng Ä‘Æ°a thị trÆ°á»ng dầu lên mức cao má»›i. Hãng Barclays Capital thống kê rằng, bất ổn tại Li-bi khiến sản lượng mất khoảng má»™t triệu thùng dầu má»—i ngày. Châu Âu là nÆ¡i bị ảnh hưởng nhiá»u nhất sau những tổn thất này. Khoảng 23% lượng dầu nháºp khẩu của Ai-len và 22% của I-ta-li-a đến từ Li-bi. Thị trÆ°á»ng Mỹ ít bị ảnh hưởng hÆ¡n vì chỉ nháºp 51.000 thùng, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng chÆ°a đến 1% lượng dầu nháºp khẩu má»—i ngày của nÆ°á»›c này.
Giá dầu tăng trên 100 USD/thùng má»™t lần nữa làm nhen nhóm lên những câu há»i vá» việc kết thúc thá»i đại của dầu, chuyển sang các nguồn năng lượng thay thế. Tuy nhiên, trong khi thế giá»›i chá» nguồn năng lượng má»›i, thì giá dầu tăng cao sẽ là thảm há»a đối vá»›i bất cứ ngÆ°á»i tiêu dùng nào. Ví dụ, nÆ°á»›c Mỹ tiêu thụ khoảng 7,5 triệu thùng dầu má»—i ngày. Chỉ cần má»—i thùng tăng giá 10 USD thì ná»n kinh tế Mỹ sẽ gánh chịu khoản phí 75 tá»· USD.
Những chuyên gia phân tích từ hãng tài chính Nomura còn bi quan hÆ¡n khi cho rằng, dầu có thể lên đỉnh 220 USD/thùng nếu nguồn cung dầu của cả Li-bi và An-giê-ri bị ngÆ°ng trệ. Hãng Nomura nghiên cứu dá»±a trên những cuá»™c khủng hoảng giá dầu trong quá khứ. Hồi những năm 90, cuá»™c chiến vùng Vịnh Ä‘ã đẩy giá dầu tăng vá»t 130% chỉ trong vòng 7 tháng.
Nguồn: QÄND