Giá dầu Ä‘ang leo thang lên mức 100 USD/thùng, ngưỡng mà phần lá»›n các nhà phân tích tin rằng nhiều nền kinh tế sẽ không chịu Ä‘á»±ng nổi.

Đỉnh nào cho giá dầu?

Tại thị trường New York Ä‘êm qua, giá dầu thô có thời Ä‘iểm chạm mốc 100USD/thùng khi các công ty dầu mỏ tiếp tục cắt giảm sản lượng do căng thẳng leo thang tại Libyan, quốc gia theo dữ liệu của Bloomberg có khả năng Ä‘áp ứng 8% nhu cầu dầu mỏ má»—i ngày của Mỹ. Điều này Ä‘ã làm dấy lên các lo ngại về gián Ä‘oạn nguồn cung kéo dài.

Sau Ä‘ó giá dầu Ä‘ã lùi về đứng ở mức 98,10 USD/thùng tại sàn New York, mức cao nhất kể từ tháng 10/2008. TrÆ°á»›c Ä‘ó, hôm thứ Ba, giá dầu Ä‘ã tăng 8,5%.

Sau má»™t năm khá trầm lắng của thị trường dầu mỏ, vá»›i việc giá dầu dao Ä‘á»™ng trong khoảng 70 USD/thùng – 85 USD/thùng, thị trường dầu mỏ thế giá»›i Ä‘ang bắt đầu bùng nổ và tiến tá»›i má»™t thời kỳ đỉnh cao má»›i. Các báo cáo về tác Ä‘á»™ng của cuá»™c khủng hoảng Libyan hiện có nhiều mâu thuẫn và các nhà phân tích vẫn Ä‘ang bị chia rẽ về tác Ä‘á»™ng của cuá»™c khủng hoảng này tá»›i nguồn cung trên thế giá»›i.

Theo Michael Wittner, người đứng đầu bá»™ phận nghiên cứu hàng hóa cÆ¡ bản của Société Générale tại Mỹ, nhiều nhà phân tích cho rằng giá dầu thô có thể chạm 150 USD/thùng nếu sản lượng dầu mỏ tiếp tục bị cắt giảm tại Libyan và má»™t số quốc gia sản xuất dầu mỏ lá»›n khác.

Nhà phân tích Michael Lo tại công ty Nomura cho rằng, nếu quốc gia tiếp sau là Algeria, quốc gia xuất khẩu dầu mỏ lá»›n hÆ¡n cả Libyan, giá dầu có thể vượt lên trên đỉnh 220 USD/thùng.

Điều này Ä‘ã ảnh hưởng tá»›i tâm lý thị trường, vốn khá ổn định trong hÆ¡n má»™t năm qua. Chỉ số CBOE Oil Volatility Index, thÆ°á»›c Ä‘o biến Ä‘á»™ng giá dầu, Ä‘ã tăng 34% trong hai phiên giao dịch qua.

Các thành viên khác của Tổ chức các nÆ°á»›c xuất khẩu dầu mỏ OPEC Ä‘ã cam kết sẽ giúp bù đắp mức thiếu hụt trong sản lượng dầu mỏ thế giá»›i. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích của J.P. Morgan, có thể có nguồn cung bổ sung từ OPEC nhÆ°ng vẫn có những lo lắng về việc liệu mức bù đắp này đủ lá»›n. Ví dụ, nếu chúng ta mất 1,3 triệu thùng dầu/ngày từ sản lượng xuất khẩu của Libyan, chúng ta sẽ cần Ả rập Saudi và các Tiểu VÆ°Æ¡ng quốc Ả rập đẩy sản lượng lên mức chÆ°a từng có kể từ đỉnh 2008.”

Trong khi Ä‘ó, theo Goldman Sachs Inc, sau khi công ty China National Petroleum Corp, nhà sản xuất dầu mỏ lá»›n nhất Trung Quốc và Inpex Corp theo sau Total SA và OMV AG dừng hoạt Ä‘á»™ng tại Libyan, việc cắt giảm này Ä‘ã tạo nên “nguy cÆ¡ ngày càng lá»›n” đối vá»›i giá dầu mỏ do tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c tá»›i khả năng đối phó vá»›i bất kỳ má»™t sá»± gián Ä‘oạn nào trong nguồn cung khu vá»±c Trung Đông của OPEC.

Hậu quả từ giá dầu tăng cao

Chỉ số S&P 500 hôm qua Ä‘ã có ngày giảm Ä‘iểm tồi tệ nhất trong 6 tháng trở lại Ä‘ây. Thị trường chứng khoán toàn cầu cÅ©ng không tránh được tác Ä‘á»™ng từ giá dầu, chứng kiến sá»± bốc hÆ¡i của khoảng 1,2 nghìn tá»· USD trên thị trường chứng khoán toàn cầu kể từ ngày 18/2, ngày thị giá của chứng khoán toàn cầu đạt mức cao nhất kể từ tháng 6/2008.

Việc giá dầu tăng cao Ä‘ã Ä‘e dọa làm trật bánh sá»± phục hồi của nền kinh tế các quốc gia phát triển trong năm nay. Theo các nhà phân tích của CÆ¡ quan năng lượng quốc tế, lượng dầu mỏ nhập khẩu của 34 quốc gia giàu nhất thế giá»›i thuá»™c OECD chiếm khoảng 65% lượng nhập khẩu của toàn cầu, Ä‘ã tăng vọt từ 200 tá»· USD lên 790 tá»· USD cuối năm 2010, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 0,5% GDP của các quốc gia này.

Trong Ä‘ó, Liên minh Châu Âu Ä‘ã chi 70 tá»· USD cho hoạt Ä‘á»™ng nhập khẩu dầu, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i thâm hụt ngân sách của Hy Lạp và Bồ Đào Nha cá»™ng lại. Nhật Bản, nền kinh tế hiện đứng thứ ba thế giá»›i, nhập khẩu tá»›i 99% nhu cầu năng lượng của quốc gia.

Theo báo cáo của Bá»™ Năng lượng Mỹ, Trung Quốc, Mỹ và Trung Đông là những quốc gia có ảnh hưởng lá»›n tá»›i mức tăng lượng tiêu thụ. Chỉ tính riêng Trung Quốc và Mỹ, dá»± kiến chiếm khoảng 1 ná»­a mức tăng trưởng lượng tiêu thụ trong năm nay và năm tá»›i Ä‘ây.

Trong năm 2008, giá dầu thô Ä‘ã chạm mức ká»· lục 147 USD/thùng, góp phần vào cuá»™c khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất thế giá»›i kể từ Thế chiến II.

Vá»›i việc nền kinh tế các Mỹ tăng trưởng khoảng 3,3% trong năm 2010, nhiều nhà phân tích cho rằng kinh tế Mỹ có thể trụ vững khi giá dầu biến Ä‘á»™ng quanh mức 100 USD/thùng – 110 USD/thùng. NhÆ°ng nếu giá tăng cao hÆ¡n vậy, thậm chí vượt mức ká»· lục năm 2008 trong má»™t thời gian dài, người tiêu dùng và các công ty kinh doanh sẽ chịu tác Ä‘á»™ng lá»›n tá»›i niềm tin và hoạt Ä‘á»™ng chi tiêu.

Khi niềm tin của người tiêu dùng sụt giảm, hiệu ứng domino sẽ xuất hiện, tác Ä‘á»™ng tá»›i các khía cạnh khác nhau của nền kinh tế Mỹ.

Chris Lafakis từ Moody’s Analytics cho rằng nếu giá dầu trung bình ở mức 92 USD/thùng trong năm 2011, hÆ¡n 25% khoản 120 tá»· USD thuế được giảm từ chÆ°Æ¡ng trình được công bố tháng 12 sẽ bốc hÆ¡i. Theo Ä‘ó, các ná»— lá»±c vốn gặp nhiều khó khăn hiện nay của chính phủ Mỹ vá»›i tầm ảnh hưởng còn hạn chế, sẽ vấp phải nhiều trở ngại hÆ¡n nữa.

Các nhà phân tích Ä‘ã từng Æ°á»›c lượng nếu giá dầu ở quanh mức 100 USD/thùng, tăng trưởng kinh tế Mỹ sẽ giảm khoảng 0,2 – 0,3 Ä‘iểm phần trăm. Vì thế, nền kinh tế Mỹ thay vì đạt mức tăng 3,7% nhÆ° dá»± Ä‘oán trong năm nay, sẽ chỉ chạm được con số 3,4% hay 3,5%. Điều này có thể đồng nghÄ©a vá»›i tá»· lệ thất nghiệp cao hÆ¡n.

Về phần các quốc gia Ä‘ang phát triển, ảnh hưởng sẽ thu hẹp hÆ¡n do tá»· lệ tiêu thụ năng lượng/ đầu người của các quốc gia này, luôn thấp hÆ¡n các quốc gia công nghiệp phát triển.

Nhà kinh tế học David Hensley thuá»™c JPMorgan Chase cho rằng ngay cả khi giá dầu quanh mức 100 USD/thùng, nền kinh tế thế giá»›i sẽ chịu tác Ä‘á»™ng nhẹ và chắc chắn chỉ trong ná»­a đầu năm nay do hầu hết các nền kinh tế có khả năng thích nghi vá»›i mức gia cao.

“NhÆ°ng nếu giá tiếp tục tăng và kèm theo bởi sá»± sụt giảm của giá cổ phiếu, thì Ä‘ó lại là má»™t Ä‘iềm gở.”, ông cho biết.

Nếu giá dầu đứng ở mức 150 USD/thùng hay trên thế nữa trong nhiều tháng, khả năng về má»™t cuá»™c suy thoái tiếp theo là không thể loại trừ.

Nguồn: Stox.vn