Giá dầu thô rá»›t 40% kể từ tháng 6-2014, ổn định khoảng 60 Ä‘ôla/thùng. Thật khó nói trÆ°á»›c hậu quả của cÆ¡n sốc này. Kinh tế thế giá»›i nhờ vậy sẽ phục hồi? Chẳng có gì chắc chắn. NhÆ°ng trÆ°á»›c mắt, các nÆ°á»›c thắng lá»›n là Hoa Kỳ, khu vá»±c đồng euro, và Trung Quốc. Những nÆ°á»›c thua nặng là Ảrập Saudi, Nga, Venezuela và Nigeria.
Hoa Kỳ (++): Giá dầu thô rá»›t có thể làm chậm cuá»™c cách mạng dầu, khí schiste, nhÆ°ng vẫn là má»™t tin tốt cho kinh tế Mỹ, bởi đồng tiền tiết kiệm được sẽ làm nhẹ gánh cho hàng trăm triệu người tiêu thụ. Nó giúp cho họ dÆ° được 75 tỉ Ä‘ôla/năm, chiếm 0,7% tổng mức tiêu thụ cả nÆ°á»›c. Viá»…n ảnh tăng trưởng năm 2015, Ngân hàng HSBC Ä‘ã nâng từ 2,6% lên 2,8%.

Khu vá»±c đồng euro (+): Giảm giá năng lượng là má»™t cú hit cho nền công nghiệp EU, Ä‘ang vất vả cạnh tranh vá»›i đối thủ Mỹ. Theo Mario Draghi, Chủ tịch Ngân hàng Trung Æ°Æ¡ng châu Âu - BCE, Ä‘ó là má»™t kế hoạch tái khởi Ä‘á»™ng kinh tế. NhÆ°ng EU cÅ©ng lo sợ lạm phát ở mức zero sẽ chuyển sang giảm phát. Thế mà nhiều nÆ°á»›c Ä‘ang mong giảm phát để giảm nợ, làm bóp chết sức mua. Giá dầu thấp cÅ©ng ảnh hưởng đến thị trường chứng khoáng EU, nhất là tại Anh, nÆ¡i chỉ số FTSE bao gồm nhiều công ty nằm trong lãnh vá»±c năng lượng. Nhiều dá»± án lá»›n, nhất là của Anh tại biển Bắc có thể bị ngÆ°ng lại. Theo Viện Ifo, kinh tế Đức, đầu tàu của EU trong năm 2015 sẽ tăng trưởng 1,5%, trong Ä‘ó 0,25% là do giá dầu giảm.

Trung Quốc (+): Dù nhập khẩu hàng đầu thế giá»›i, Trung Quốc lại không hưởng lợi nhiều do giá dầu giảm, bởi vì nền kinh tế chủ yếu lệ thuá»™c vào than. Chỉ có giao thông ảnh hưởng mạnh từ giá dầu. Giá dầu và xăng lại do nhà nÆ°á»›c quyết định, không bị ảnh hưởng bởi giá dầu thế giá»›i kể từ 80 Ä‘ôla/thùng.

Ảrập Saudi (--): NÆ°á»›c xuất khẩu dầu hàng đầu thế giá»›i, bị thiệt hại nặng nhất vùng vịnh. Vá»›i giá 60 Ä‘ôla/thùng, thâm thụt ngân sách tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 14% GDP trong năm 2015. Kho dá»± trữ tiền mặt 740 tỉ Ä‘ôla sẽ phải bù đắp cho thiệt hại này, dẫn đến cắt ngân sách xã há»™i, Ä‘ã được tăng lên do biến cố Mùa xuân Ảrập. Tuy nhiên, Ryad vốn là đại ca của tổ chức OPEP Ä‘ã thuyết phục các nÆ°á»›c thành viên không gia tăng sản lượng.

Nga (---): Giá dầu rá»›t, cùng vá»›i khủng hoảng Ukraine, thá»±c sá»± gây bão tố cho nền kinh tế Nga. Đồng rúp mất giá gia tốc. Nợ của ngân hàng và các xí nghiệp vá»›i nÆ°á»›c ngoài dá»±a vào đồng Ä‘ôla (khoảng 600 tỉ) ngày càng khó trả, trong khi phÆ°Æ¡ng Tây cấm vận, không thể vay ở các ngân hàng Mỹ và EU để gỡ gạc. Nga phải nhập khẩu tất cả, ngoại trừ nguyên liệu, cho nên lạm phát Ä‘ã tăng đến 10% vào cuối năm 2014.

Venezuela (---): Má»—i thùng dầu giảm giá 1 Ä‘ôla, Venezuela bị mất đứt 700 triệu Ä‘ôla. Vá»›i ngân sách chiếm 98% tiền dầu hỏa, Venezuela có nguy cÆ¡ mất khả năng trả nợ. Nền kinh tế Ä‘ã co cụm 3% trong năm 2014, trong khi dân chúng phải chịu lạm phát đến 63%. Tổng thống Nicolas Maduro tuyên bố: giá dầu phải ở mức 100 Ä‘ôla, Venezuela má»›i cân đối được ngân sách.

Nigeria (---): Dầu thô chiếm 60% ngân sách, vì thế đất nÆ°á»›c xuất khẩu dầu hàng đầu châu Phi này gặp khó khăn cùng lúc vá»›i nạn Hồi giáo nổi dậy ở miền bắc. Nạn ăn cắp dầu đến mức công nghiệp hóa càng làm thêm khốn đốn, trong khi 5 năm qua đầu tÆ° bị tê liệt vì thiếu cải tổ luật pháp. Nhà nÆ°á»›c phải giảm chi tiêu trong năm 2015, và chứng khoán giảm 23% cùng lúc đồng naire bị mất giá 8% từ tháng 11-2014.

Nguồn tin: CATP