Theo kế hoạch, ngày 15-3, Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) họp tại Viên (Áo) thảo luận biện pháp đẩy giá dầu mỏ lên, trong bối cảnh giá dầu mỏ thế giới thời gian qua giữ ở mức thấp và dự báo nhu cầu dầu mỏ tiếp tục giảm. Giá dầu mỏ thấp đang ảnh hưởng nghiêm trọng việc đầu tư sản xuất dầu mỏ và đe dọa sự ổn định nguồn cung cấp dầu mỏ trong tương lai.
Chủ tịch OPEC B.Ca-xcôn-xê-lô ngày 9-3 cho biết, tại cuộc họp ở Viên, OPEC có thể đưa ra một quyết định nữa về việc cắt giảm sản lượng khai thác dầu mỏ, vì cho đây là hành động cần thiết nhằm đạt mục tiêu đẩy giá lên mức trên dưới 75USD/thùng. Kinh tế toàn cầu khó khăn, kéo theo nhu cầu về nhiên liệu giảm đã khiến giá dầu mỏ thế giới giữ ở mức thấp, hiện dao động mức 45USD/thùng, ít hơn 100USD/thùng so kỷ lục 147USD/thùng tháng 7-2008. Sáu tháng sau khi OPEC ra quyết định cắt giảm sản lượng khai thác (4,2 triệu thùng/ngày), nhằm đối phó tình trạng giá dầu mỏ tuột dốc do khủng hoảng kinh tế, thị trường dầu mỏ thế giới hiện đã phần nào ổn định. Trên thực tế, quyết định của OPEC giảm sản lượng khai thác giúp cân bằng thị trường nhiên liệu. Hơn nữa, cắt giảm sản lượng có thể xem như một chính sách bảo hiểm của OPEC, trong trường hợp nhu cầu dầu mỏ thế giới vẫn giảm mạnh.
Tờ Le Monde của Pháp dẫn nhận định của các tổ chức chuyên nghiên cứu về dầu mỏ cho rằng, kể từ năm 1982, chưa bao giờ nhu cầu dầu mỏ trên thế giới lại giảm mạnh như hiện nay và tình trạng này sẽ còn tiếp diễn trong thời gian tới. Các chuyên gia của OPEC đánh giá, sự sụt giảm về nhu cầu dầu mỏ trên thế giới bắt đầu từ năm ngoái, tốc độ ngày một mạnh và có nguy cơ kéo dài đến tháng 4 tới. Những dự báo liên tiếp về nhu cầu dầu mỏ giảm đã khiến giá loại nhiên liệu này có lúc giảm còn gần 40USD/thùng. Trong khi đó, trong bối cảnh bức tranh kinh tế toàn cầu u ám hiện nay, chưa có nhận định nào cho rằng, trong một hoặc hai năm tới giá dầu mỏ có thể tăng mạnh trở lại, hoặc ít nhất lên mức 70 - 75USD/thùng như mức OPEC mong đợi. Thậm chí, các nhà sản xuất dầu mỏ hàng đầu ở châu Âu còn cảnh báo, giá dầu mỏ trong năm nay tiếp tục dao động ở mức 40USD/thùng.
Thời gian qua, cùng với khó khăn do khủng hoảng kinh tế, giá dầu mỏ thấp đã khiến nhiều dự án khai thác, sản xuất dầu mỏ bị hoãn hoặc hủy. Một số nước sản xuất dầu mỏ hàng đầu thế giới phải tạm ngừng đầu tư trong lĩnh vực này. Theo tính toán của các chuyên gia kinh tế, việc khai thác các mỏ dầu chỉ có hiệu quả khi giá dầu mỏ đạt 80USD/thùng, thậm chí cần cao hơn đối với những mỏ dầu khó khai thác. Trong khi đó, các giếng dầu dự trữ lớn của thế giới phần lớn nằm ở những khu vực khai thác khó khăn, như Bắc Cực hoặc thềm lục địa ngoài khơi các đại dương. Giá thành thăm dò các mỏ này không nhỏ và chỉ có thể đưa vào khai thác trong điều kiện giá dầu mỏ "siêu cao". Vì vậy, khi giá dầu mỏ giảm mạnh như hiện nay, việc các nhà sản xuất buộc phải cắt giảm mạnh các dự án đầu tư là điều khó tránh khỏi.
Nguy cơ giá dầu thô rẻ hiện nay có thể gây tình trạng khan hiếm dầu mỏ trong tương lai cũng được các chuyên gia cảnh báo. Ðài Tiếng nói nước Nga dẫn lời Bộ trưởng Năng lượng nước này X.Smát-cô đánh giá, với mức giá dầu thô như hiện nay, khó có thể tiến hành đầu tư khai thác dài hạn để bảo đảm việc cung cấp lâu dài các sản phầm dầu cho thị trường thế giới. Cho đến giữa năm 2008, giá dầu ở mức cao và không ngừng tăng đã giúp nền kinh tế các nước khai thác dầu mỏ phát triển ổn định, cho phép các nhà sản xuất dầu trên thế giới đầu tư một phần lợi nhuận phát triển ngành này, như xây thêm các đường ống và kho chứa, mua sắm trang thiết bị, mở rộng thăm dò và khai thác giếng dầu mới... Nhưng khủng hoảng kinh tế kéo theo khủng hoảng giá dầu mỏ đã phá vỡ các kế hoạch này.
NHƯ vậy, trong một kịch bản khả quan, khi cuộc khủng hoảng kinh tế qua đi, nhu cầu nhiên liệu tăng trở lại, thì thế giới có thể phải đối mặt sự thiếu hụt về nguồn cung dầu mỏ, do đầu tư vào lĩnh vực này hiện giẫm chân tại chỗ. Một chuyên gia thuộc Hãng dầu mỏ Lukoi của Nga nhận định, mức giá dầu mỏ hiện tại không đủ bù phí tổn đầu tư vào các giếng mới, nên rất có thể giá dầu sẽ tăng vọt sau ba đến năm năm nữa, do nguồn cung hạn chế. Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) cũng cảnh báo, khả năng thiếu hụt dầu mỏ có thể vào năm 2013, khi kinh tế thế giới phục hồi, kéo theo nhu cầu dầu mỏ tăng. Ðiều quan trọng là ngăn chặn không để xảy ra tình trạng quá khan hiếm dầu mỏ làm cho giá loại nhiên liệu này tăng vọt.
(Nhân dân)
