Chuyên gia kinh tế nổi tiếng cá»§a Nga Mikhail Khazin nháºn định rằng trong tương lai gần Ä‘iá»u khá nhất là Nga sẽ lặp lại cuá»™c khá»§ng hoảng mùa Thu năm 2008 và Ä‘iá»u tồi tệ nhất là giá cả sẽ tăng như diá»u. Khả năng thứ hai dá»… xảy ra hÆ¡n.
Nguyên cá»› cá»§a cÆ¡ sá»± này là Mỹ sẽ ráo riết in tiá»n muá»™n nhất vào Hè năm 2012, sau Ä‘ó giá dầu nhảy vá»t và má»i thứ cÅ©ng tăng giá theo.
Theo ông Khazin, kịch bản “ná»n tảng” sẽ diá»…n ra như sau: Ở thá»i kỳ đầu do ảnh hưởng cá»§a các xu hướng tiêu cá»±c trên thế giá»›i (châu Âu, Mỹ, Trung Quốc…) mà giá dầu má» trên thế giá»›i dần dần giảm, làm tăng sá»± trì trệ kinh tế ở Nga. Ngoài ra, các nhà sản xuất nước ngoài tăng cưá»ng bán phá giá sản phẩm khiến cho “tàn dư” cá»§a ná»n công nghiệp Nga tiêu tan nốt.
Chẳng nên hy vá»ng rằng sức ép này sẽ giảm bởi ở phương Tây thưá»ng xuyên diá»…n ra tình trạng ế thừa hàng hóa và các nhà sản xuất chỉ mong tống khứ chúng Ä‘i Ä‘âu Ä‘ó vá»›i giá cả thế nào cÅ©ng được. Thêm vào Ä‘ó, tá»· giá đồng rúp cao, biểu giá sản phẩm cá»§a các táºp Ä‘oàn khai thác tài nguyên độc quyá»n ở Nga không ngừng được đẩy lên, tình hình chính trị bất ổn… cÅ©ng cản trở sá»± phát triển cá»§a ná»n công nghiệp Nga.
Khazin cho biết: “Không thể làm gì được nữa bởi toàn bá»™ ná»n kinh tế cá»§a chúng ta trong hàng tháºp niên gần Ä‘ây chỉ dá»±a vào việc phân chia lại nguồn thu từ dầu má» (và thá»±c chất là trả lại cho phương Tây để đổi lấy hàng hóa), còn việc cải tổ ná»n kinh tế là cả má»™t cuá»™c cách mạng mà giá»›i tinh hoa (chính trị) hiện chưa sẵn sàng”.
Theo Khazin, sá»± suy thoái khá cháºm rãi có thể được bù đắp trong má»™t thá»i gian nào Ä‘ó nhá» nguồn tiá»n cá»§a quỹ dá»± phòng và kho dá»± trữ ở Ngân hàng Trung ương nên dân chúng hầu như không nháºn ra song giá»›i doanh nhân thì thấy rõ. Vá» mặt lý thuyết, sá»± suy thoái cháºm chạp sá»›m muá»™n sẽ tạo ra bước quá độ tá»›i kịch bản cá»§a những năm 90 (sau khi Liên Xô sụp đổ), tức giảm chi tiêu ngân sách, giảm mạnh nguồn tiá»n được các táºp Ä‘oàn xuất khẩu lá»›n chia chác lại, giảm mức sống… Äiá»u này cần thá»i gian 2 – 3 năm, không thể nhanh hÆ¡n. Nhưng có thể trước khi diá»…n ra Ä‘iá»u này sẽ nổ ra má»™t sá»± kiện làm thay đổi kịch bản nói trên.
Khazin cho rằng sá»± kiện được nhắc tá»›i ở Ä‘ây là việc Mỹ tung tiá»n ồ ạt vào ná»n kinh tế và Ä‘ó là Ä‘iá»u không thể tránh được. Khi Ä‘ô la được in quá nhiá»u thì giá dầu má» sẽ tăng mạnh, có thể lên tá»›i 150 – 200 USD/thùng. Nga được lợi và lúc này nhiá»u đại diện cá»§a giá»›i tinh hoa và giá»›i quản lý Nga có cảm tưởng rằng sá»± may mắn Ä‘ã quay lại. Tuy nhiên sá»± may mắn Ä‘ó rất ngắn ngá»§i. Sau 3 – 5 tháng sẽ bắt đầu làn sóng lạm phát rất mạnh. Giá má»i loại hàng hóa nháºp khẩu sẽ tăng và còn tăng nhanh hÆ¡n cả giá dầu má» và thu nháºp cá»§a ngưá»i dân. Cán cân ngoại thương sẽ bị thâm hụt và Nga phải tìm cách bù đắp nguồn ngoại tệ thiếu hụt.
Lượng hàng nháºp khẩu ở Nga sẽ giảm mạnh không chỉ đẩy giá cả lên cao, có nghÄ©a là tạo ra lạm phát đối vá»›i ngưá»i tiêu dùng, mà còn sản sinh nhiá»u vấn đỠđối vá»›i ngưá»i sản xuất vì há» vốn bị phụ thuá»™c chặt chẽ vào nguồn phụ tùng (nguyên liệu) nháºp từ nước ngoài.
Khazin nhấn mạnh: Còn để xây dá»±ng những cÆ¡ sở chế biến nguyên liệu ở Nga, tức phục hồi những dây chuyá»n sản xuất kém hiệu quả thá»i Xô viết Ä‘ã bị bá» hoang, thì cần tiá»n đầu tư. Ai sẽ bá» tiá»n? Các nhà đầu tư nước ngoài ư? Tá»™i gì há» lại tạo ra các đối thá»§ cạnh tranh cho chính các cÆ¡ sở sản xuất cá»§a mình Ä‘ang gặp khó khăn. Nhà nước ư? Có thể, nếu như nhà nước đến lúc Ä‘ó chưa chi hết các khoản dá»± trữ. Còn nếu Ä‘ã vung vãi hết rồi thì sao? Các nhà đầu tư tư nhân Nga ư? Có thể, nếu như há» không sá»›m bị phá sản bởi cÆ¡ chế, chính sách bất hợp lý.
Rất có thể nhà nước sẽ lại áp dụng những cuá»™c cải cách không được lòng dân, tức đơn giản là cắt xén hÆ¡n nữa các chi phí xã há»™i, để mặc ngưá»i dân tá»± xoay xở vá»›i cái cá»› là gặp khó khăn “khách quan” do phương Tây mang lại.
Nguồn tin: Worldcrisis.ru