- Chuyên gia kinh tế phân tích vá» khả năng ảnh hưởng cá»§a giá dầu giảm đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2015.
Trả lá»i phá»ng vấn VTC News vá» xu hướng giảm "không phanh" cá»§a giá dầu thế giá»›i, chuyên gia kinh tế cao cấp Lê Äăng Doanh cho hay: Tác động giá dầu giảm, má»™t mặt giảm nguồn thu cá»§a ngân sách, nhưng cÅ©ng giảm chi phí nháºp khẩu các mặt hàng. Cụ thể, giá dầu giảm sẽ kéo theo giá xăng giảm, giá phân bón giảm, giá nhá»±a cÅ©ng giảm, giá vải sợi giảm,… Äây lại chính là cái lợi cho ná»n kinh tế.
Chính vì váºy, nếu thá»±c hiện khuyến khích doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp vừa và nhá» sẽ khuấy động được kinh doanh, tạo công ăn việc làm cho ngưá»i lao động.
"Äây là thu nháºp cao hÆ¡n rất nhiá»u thu nháºp từ bán dầu thô bởi bán dầu thô là khai thác tài nguyên thiên nhiên. Như váºy, nếu có chính sách tốt chúng ta sẽ được lợi từ giảm giá dầu, chứ không phải chịu thiệt hại từ giá dầu", ông Doanh nhấn mạnh.
Giá dầu giảm có Ä‘áng lo?
Theo Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia, năm 2015, kinh tế Việt Nam sẽ đối mặt vá»›i những khó khăn như: Giá dầu giảm ảnh hưởng đến thu ngân sách và cân đối ngân sách.
Nếu giá dầu giảm 1 USD/thùng, ngân sách nhà nước sẽ "hụt" thu 1.000 tá»· đồng - Ảnh minh há»a internet
Cụ thể, theo Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia, vá»›i dá»± báo giá dầu thanh toán trung bình năm 2015 là 60USD/ thùng, thì thu ngân sách từ xuất khẩu dầu thô sẽ hụt 37 nghìn tá»· đồng so vá»›i dá»± toán (tương đương vá»›i 4% tổng thu Ngân sách Nhà nước), và giảm 47% so vá»›i ước thá»±c hiện cá»§a năm 2014.
Bên cạnh Ä‘ó, giả định các mức thuế nháºp khẩu và phí xăng dầu giữ nguyên như đầu năm 2014, thì vá»›i giá dầu như trên, thu ngân sách sẽ hụt thêm khoảng 6.000 tá»· đồng. Do váºy, tổng mức hụt thu ngân sách nhà nước từ xuất khẩu dầu và thuế, phí nháºp khẩu dầu vào khoảng 43.000 tá»· đồng, bằng 4,6% tổng thu ngân sách nhà nước năm 2015.
Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho rằng, nếu giá dầu giảm 1 USD/thùng, ngân sách sẽ hụt thu khoảng 1.000-1.200 tá»· đồng, còn Bá»™ Kế hoạch và Äầu tư thì khẳng định khoảng 11 – 12% tổng thu ngân sách nhà nước từ dầu thô, nên giá dầu thô giảm có ảnh hưởng lá»›n đến ngân sách và xuất nháºp khẩu.
Giá dầu liên tục giảm sâu: Kinh tế Việt Nam 2015 có tháºt sá»± Ä‘áng lo? Dầu thô không phải là yếu tố chá»§ chốt tác động đến thu ngân sách. Giá dầu liên tục giảm sâu: Kinh tế Việt Nam 2015 có tháºt sá»± Ä‘áng lo?
TS. VÅ© Äình Ánh
Năm 2015, dá»± toán thu ngân sách từ dầu thô là 93.000 tá»· đồng vá»›i giá dá»± toán dầu thô là 100 USD/thùng. Bá»™ Kế hoạch và Äầu tư ước tính, nếu giá dầu giảm từ trên 100 USD/thùng đầu năm 2014 xuống còn bình quân 70 USD/thùng trong năm 2015, thì ngân sách hụt thu khoảng 30.000 tá»· đồng. Nếu giá dầu giảm xuống bình quân 60 USD/thùng, ngân sách sẽ giảm nhiá»u hÆ¡n nữa.
Tuy nhiên, TS. VÅ© Äình Ánh lại cho rằng, dầu thô không phải là yếu tố chá»§ chốt tác động đến thu ngân sách.
Äó là vì lượng xuất khẩu dầu thô cá»§a Việt Nam là không nhiá»u. Năm 2014 theo báo cáo cá»§a Bá»™ Kế hoạch đầu tư, Việt Nam khai thác được trên 15 triệu tấn dầu thô.
Bán hết toàn bá»™ lượng dầu khai thác được vá»›i giá 100 USD/thùng sẽ thu được 10 tá»· USD, còn bán giá 60 USD/thùng như hiện nay chỉ thu được 6 tá»· USD, và trong số này, ngân sách có được từ 3 - 4 tá»· USD.
Trong khi Ä‘ó, năm 2014, tính đến tháng 11 Ä‘ã nháºp khoảng 800 triệu USD, cả năm có thể lên đến 1 tá»· USD. Äiá»u Ä‘ó có nghÄ©a là ngân sách thu từ dầu thô không phải là nhiá»u, trong khi chúng ta cÅ©ng được lợi khi nháºp khẩu dầu thô vá» giá rẻ.
"Giá dầu tăng giảm xưa nay ảnh hưởng rất lá»›n đến giá cá»§a các mặt hàng khác. Vì váºy, việc giá dầu giảm cÅ©ng là má»™t yếu tố tích cá»±c tác động đến các mặt hàng tiêu dùng và sản xuất khác. Vì váºy, phải tính toán cụ thể xem những tác động gián tiếp này mang lại cho ngân sách nguồn thu là bao nhiêu, từ Ä‘ó má»›i nói được ngân sách được, mất như thế nào", ông Ánh phân tích.
Lạm phát sẽ ở mức thấp
Nháºn định vá» tình hình kinh tế năm 2015, chuyên gia kinh tế Lê Äăng Doanh cho rằng, lạm phát năm 2015 sẽ ở mức thấp, khoảng 5%, nếu giá dầu thô vẫn ở mức thấp như hiện nay, tổng cầu kinh tế có thể sẽ tăng nhưng không nhiá»u.
Vá» tăng trưởng cá»§a ná»n kinh tế, theo ông Doanh phải có ná»— lá»±c lá»›n má»›i đạt được mức 6,2%, vì tăng trưởng năm 2014 tăng bởi nhá» 2 táºp Ä‘oàn Dầu khí và Than khoáng sản. 2 táºp Ä‘oàn này Ä‘ã khai thác thêm dầu và than để tăng trưởng.
Giá dầu giảm » Giá dầu giảm thê thảm
» Nga thừa nháºn nguy cÆ¡ suy thoái sâu trong năm 2015
» Cuá»™c chiến giá dầu: Ả Ráºp Xê-út khôn khéo cá»§ng cố ngôi vương
Năm 2015 phải dá»±a vào kinh tế dân doanh, sản xuất trong nước để Ä‘áp ứng nhu cầu tiêu dùng tăng cao, đồng thá»i sản xuất phải tạo được thêm giá trị gia tăng, công ăn việc làm cho ngưá»i lao động.
Năm 2015 là năm cải cách thể chế, Chính phá»§ quyết tâm tâm để Việt Nam đạt được mức trung bình cá»§a các nước ASEAN 6. Năm 2015 cÅ©ng là năm thá»±c hiện luáºt Doanh nghiệp, luáºt Äầu tư, Luáºt Nhà ở, vá»›i cải cách thể chế, hành chính, việc thá»±c thi các luáºt sẽ tạo sá»± năng động hÆ¡n cho ná»n kinh tế.
"Äây chính là những yếu tố thuáºn lợi, có tác động tích cá»±c đến kinh tế Việt Nam 2015", ông Doanh nhấn mạnh.
Nháºn định vá» kinh tế Việt Nam, Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cÅ©ng cho hay, tăng trưởng thuáºn lợi hÆ¡n chá»§ yếu nhá» yếu tố bên trong như: Tổng cầu sẽ hồi phục trong năm 2015 do những nguyên nhân sau: tiêu dùng phục hồi nhá» lạm phát thấp trong năm 2014 sẽ giúp cải thiện sức mua cá»§a dân chúng, đầu tư tư nhân cải thiện do môi trưá»ng kinh tế vÄ© mô cùng vá»›i những cải cách thể chế sẽ tạo dá»±ng niá»m tin cá»§a doanh nghiệp và há»™ gia Ä‘ình; khả năng thu hút đầu tư nước ngoài cao hÆ¡n vá»›i triển vá»ng TPP được kí kết trong năm 2015...
Bên cạnh Ä‘ó, tổng cung cÅ©ng được cải thiện nhá» quá trình tái cÆ¡ cấu dần phát huy tác dụng đối vá»›i năng suất cá»§a ná»n kinh tế. HÆ¡n nữa, giá hàng hóa thế giá»›i tiếp tục giảm sẽ tạo Ä‘iá»u kiện cho doanh nghiệp cắt giảm chi phí sản xuất, thúc đẩy tổng cung trong nước.
Trên cÆ¡ sở tính toán ở trên cá»§a Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia vá» tá»· trá»ng cá»§a xăng dầu và các sản phẩm hóa dầu trong tổng giá trị công nghiệp, vá»›i dá»± báo giá dầu thế giá»›i trong năm 2015 giảm 33% và giả định giá xăng dầu trong nước giảm tương ứng thì giá thành sản phẩm sản xuất trong nước sẽ giảm 3%.
Tuy nhiên, năm 2015, kinh tế Việt Nam sẽ đối mặt vá»›i những khó khăn như: Giá dầu giảm ảnh hưởng đến thu ngân sách và cân đối ngân sách.
Vá»›i dá»± báo giá dầu thế giá»›i trong năm 2015 giảm 33% và giả định giá xăng dầu trong nước giảm tương ứng thì giá thành sản phẩm sản xuất trong nước sẽ giảm 3%
Kinh tế thế giá»›i mặc dù phục hồi nhưng cháºm và còn không ít bất trắc. Giá hàng hóa thế giá»›i được dá»± báo giảm không chỉ trong năm 2015 mà tháºm chí ở những năm tiếp theo phần nào sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu cá»§a Việt Nam.
Do Ä‘ó, Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia dá»± báo tốc độ tăng trưởng quý 1/2015 sẽ là 5,4%, cao hÆ¡n cùng kì 2014. Xu hướng này sẽ tiếp tục trong các quý tiếp theo và mục tiêu tăng trưởng 6,2% cả năm 2015 là khả thi.
Lạm phát sẽ không có biến động lá»›n do tổng cầu trong năm 2015 mặc dù cải thiện so vá»›i năm 2014, nhưng ở mức độ vừa phải và không gây áp lá»±c lên lạm phát.
Trong khi Ä‘ó, TS. Trần Äình Thiên - Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam lại cho rằng, kinh tế Việt Nam vừa trải qua má»™t giai Ä‘oạn khó khăn kéo dài nên má»i việc giai Ä‘oạn trước mắt không há» dá»… dàng, không phải toàn màu hồng. Thể hiện qua con số các doanh nghiệp Ä‘óng cá»a trong năm 2014 tiếp tục tăng lên so vá»›i năm 2013.
“Việc cần làm trước mắt là phải tôn trá»ng thị trưá»ng, tạo môi trưá»ng cạnh tranh bình đẳng và đổi mô hình tăng trưởng sang hướng hiện đại hÆ¡n", ông Thiên đưa giải pháp.
Tăng trưởng hay giữ ổn định
Má»™t câu há»i lá»›n được nhiá»u ngưá»i quan tâm trong năm 2015 là việc Việt Nam sẽ táºp trung cho việc tăng trưởng hay tiếp tục giữ ổn định ná»n kinh tế?
Giá dầu liên tục giảm sâu: Kinh tế Việt Nam 2015 có tháºt sá»± Ä‘áng lo? Giá dầu tăng giảm xưa nay ảnh hưởng rất lá»›n đến giá cá»§a các mặt hàng khác. Vì váºy, việc giá dầu giảm cÅ©ng là má»™t yếu tố tích cá»±c tác động đến các mặt hàng tiêu dùng và sản xuất khác. Giá dầu liên tục giảm sâu: Kinh tế Việt Nam 2015 có tháºt sá»± Ä‘áng lo?
TS. VÅ© Äình Ánh
Theo TS. VÅ© Äình Ánh, không thể phá»§ nháºn những mục tiêu Ä‘ã thá»±c hiện được trong năm 2014, cÅ©ng như vài năm gần Ä‘ây. Tuy nhiên, ná»n kinh tế nước ta Ä‘ang phải đối mặt vá»›i nhiá»u vấn Ä‘á».
Thứ nhất, quy mô nợ xấu không những không giảm mà tăng lên dù Ngân hàng Nhà nước Ä‘ã đưa ra các biện pháp kiểm soát, cÅ©ng như phân loại nợ theo thông lệ chuẩn má»±c quốc tế. Chính phá»§ và Ngân hàng Nhà nước đặt ra má»±c tiêu cuối năm 2015 sẽ đưa mức nợ xấu vá» chuẩn quốc tế, khoảng tầm 3% trên tổng dư nợ. Do Ä‘ó, gánh nặng vá» xá» lý nợ xấu trong năm 2015 là khá nặng.
Thứ hai là vấn đỠnợ công, tại kỳ há»p thứ VIII vừa qua, đại biểu quốc há»™i và cá» tri cả nước Ä‘ã rất quan tâm việc nợ công đến cuối năm 2014 sẽ lên trên 60% GDP, và dá»± tính 2016 sẽ lên tá»›i đỉnh Ä‘iểm, tầm 64,9% GDP - gần ngưỡng an toàn nợ công được Quốc há»™i đặt ra (65% GDP).
Vấn đỠthứ ba là, các doanh nghiệp trong nước vẫn đối mặt vá»›i nhiá»u khó khăn, thể hiện cụ thể qua con số trên 6 vạn doanh nghiệp dừng hoạt động, giải thể trong năm 2014. Các cÆ¡ quan chức năng Ä‘ã cố gắng cải cách hành chính hay thay đổi thể chế vá»›i các doanh nghiệp, song phải làm rất nhiá»u việc trong thá»i gian tá»›i.
Vì váºy, việc lá»±a chá»n tăng trưởng hay giữ ổn định phải hết sức tháºn trá»ng.
Chuyên gia kinh tế Lê Äăng Doanh thì lại nháºn định, ổn định kinh tế vÄ© mô vẫn tiếp tục, nhưng không có nghÄ©a sẽ cản việc chúng ta phát triển được kinh tế, bởi lẽ thị trưá»ng bất động sản có thể sống lại, quá trình há»™i nháºp cÅ©ng tăng lên.
Nhưng há»™i nháºp cÅ©ng đồng nghÄ©a vá»›i sức ép vá» năng lá»±c cạnh tranh cÅ©ng tăng lên. Việc nhiá»u táºp Ä‘oàn Thái Lan nắm chuá»—i bán lẻ có thể gây ra bất lợi khi chúng ta có thể mất thị trưá»ng ngay trên sân nhà. Chính phá»§ và các Bá»™, nhất là Bá»™ Công thương phải hành động kịp thá»i, đẩy mạnh ngưá»i Việt Nam dùng hàng Việt Nam.
"Chúng ta mua hàng cá»§a há» cÅ©ng có nghÄ©a là sẽ sá» dụng nhân công và ná»™p thuế cho ngân sách cá»§a há», trong khi lao động trong nước không có việc làm, ngân sách thất thu do mất nguồn thuế", ông Doanh phân tích.
Theo ông Doanh, chỉ có cách phát huy kinh tế dân doanh, cải cách thể chế, giảm bá»›t chi phí vá» thá»i gian và tiá»n bạc cho doanh nghiệp thì lúc ấy doanh nghiệp má»›i thúc đẩy sản xuất, góp phần phát triển kinh tế đất nước.
Nguồn tin: VTC