- Chuyên gia kinh tế phân tích vá» khả năng ảnh hưởng của giá dầu giảm đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2015.
Trả lá»i phá»ng vấn VTC News vá» xu hÆ°á»›ng giảm "không phanh" của giá dầu thế giá»›i, chuyên gia kinh tế cao cấp Lê Äăng Doanh cho hay: Tác Ä‘á»™ng giá dầu giảm, má»™t mặt giảm nguồn thu của ngân sách, nhÆ°ng cÅ©ng giảm chi phí nháºp khẩu các mặt hàng. Cụ thể, giá dầu giảm sẽ kéo theo giá xăng giảm, giá phân bón giảm, giá nhá»±a cÅ©ng giảm, giá vải sợi giảm,… Äây lại chính là cái lợi cho ná»n kinh tế.
Chính vì váºy, nếu thá»±c hiện khuyến khích doanh nghiệp tÆ° nhân, doanh nghiệp vừa và nhá» sẽ khuấy Ä‘á»™ng được kinh doanh, tạo công ăn việc làm cho ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng.
"Äây là thu nháºp cao hÆ¡n rất nhiá»u thu nháºp từ bán dầu thô bởi bán dầu thô là khai thác tài nguyên thiên nhiên. NhÆ° váºy, nếu có chính sách tốt chúng ta sẽ được lợi từ giảm giá dầu, chứ không phải chịu thiệt hại từ giá dầu", ông Doanh nhấn mạnh.
Giá dầu giảm có Ä‘áng lo?
Theo Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia, năm 2015, kinh tế Việt Nam sẽ đối mặt vá»›i những khó khăn nhÆ°: Giá dầu giảm ảnh hưởng đến thu ngân sách và cân đối ngân sách.
Nếu giá dầu giảm 1 USD/thùng, ngân sách nhà nÆ°á»›c sẽ "hụt" thu 1.000 tá»· đồng - Ảnh minh há»a internet
Cụ thể, theo Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia, vá»›i dá»± báo giá dầu thanh toán trung bình năm 2015 là 60USD/ thùng, thì thu ngân sách từ xuất khẩu dầu thô sẽ hụt 37 nghìn tá»· đồng so vá»›i dá»± toán (tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i 4% tổng thu Ngân sách Nhà nÆ°á»›c), và giảm 47% so vá»›i Æ°á»›c thá»±c hiện của năm 2014.
Bên cạnh Ä‘ó, giả định các mức thuế nháºp khẩu và phí xăng dầu giữ nguyên nhÆ° đầu năm 2014, thì vá»›i giá dầu nhÆ° trên, thu ngân sách sẽ hụt thêm khoảng 6.000 tá»· đồng. Do váºy, tổng mức hụt thu ngân sách nhà nÆ°á»›c từ xuất khẩu dầu và thuế, phí nháºp khẩu dầu vào khoảng 43.000 tá»· đồng, bằng 4,6% tổng thu ngân sách nhà nÆ°á»›c năm 2015.
Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho rằng, nếu giá dầu giảm 1 USD/thùng, ngân sách sẽ hụt thu khoảng 1.000-1.200 tá»· đồng, còn Bá»™ Kế hoạch và Äầu tÆ° thì khẳng định khoảng 11 – 12% tổng thu ngân sách nhà nÆ°á»›c từ dầu thô, nên giá dầu thô giảm có ảnh hưởng lá»›n đến ngân sách và xuất nháºp khẩu.
Giá dầu liên tục giảm sâu: Kinh tế Việt Nam 2015 có tháºt sá»± Ä‘áng lo? Dầu thô không phải là yếu tố chủ chốt tác Ä‘á»™ng đến thu ngân sách. Giá dầu liên tục giảm sâu: Kinh tế Việt Nam 2015 có tháºt sá»± Ä‘áng lo?
TS. VÅ© Äình Ánh
Năm 2015, dá»± toán thu ngân sách từ dầu thô là 93.000 tá»· đồng vá»›i giá dá»± toán dầu thô là 100 USD/thùng. Bá»™ Kế hoạch và Äầu tÆ° Æ°á»›c tính, nếu giá dầu giảm từ trên 100 USD/thùng đầu năm 2014 xuống còn bình quân 70 USD/thùng trong năm 2015, thì ngân sách hụt thu khoảng 30.000 tá»· đồng. Nếu giá dầu giảm xuống bình quân 60 USD/thùng, ngân sách sẽ giảm nhiá»u hÆ¡n nữa.
Tuy nhiên, TS. VÅ© Äình Ánh lại cho rằng, dầu thô không phải là yếu tố chủ chốt tác Ä‘á»™ng đến thu ngân sách.
Äó là vì lượng xuất khẩu dầu thô của Việt Nam là không nhiá»u. Năm 2014 theo báo cáo của Bá»™ Kế hoạch đầu tÆ°, Việt Nam khai thác được trên 15 triệu tấn dầu thô.
Bán hết toàn bá»™ lượng dầu khai thác được vá»›i giá 100 USD/thùng sẽ thu được 10 tá»· USD, còn bán giá 60 USD/thùng nhÆ° hiện nay chỉ thu được 6 tá»· USD, và trong số này, ngân sách có được từ 3 - 4 tá»· USD.
Trong khi Ä‘ó, năm 2014, tính đến tháng 11 Ä‘ã nháºp khoảng 800 triệu USD, cả năm có thể lên đến 1 tá»· USD. Äiá»u Ä‘ó có nghÄ©a là ngân sách thu từ dầu thô không phải là nhiá»u, trong khi chúng ta cÅ©ng được lợi khi nháºp khẩu dầu thô vá» giá rẻ.
"Giá dầu tăng giảm xÆ°a nay ảnh hưởng rất lá»›n đến giá của các mặt hàng khác. Vì váºy, việc giá dầu giảm cÅ©ng là má»™t yếu tố tích cá»±c tác Ä‘á»™ng đến các mặt hàng tiêu dùng và sản xuất khác. Vì váºy, phải tính toán cụ thể xem những tác Ä‘á»™ng gián tiếp này mang lại cho ngân sách nguồn thu là bao nhiêu, từ Ä‘ó má»›i nói được ngân sách được, mất nhÆ° thế nào", ông Ánh phân tích.
Lạm phát sẽ ở mức thấp
Nháºn định vá» tình hình kinh tế năm 2015, chuyên gia kinh tế Lê Äăng Doanh cho rằng, lạm phát năm 2015 sẽ ở mức thấp, khoảng 5%, nếu giá dầu thô vẫn ở mức thấp nhÆ° hiện nay, tổng cầu kinh tế có thể sẽ tăng nhÆ°ng không nhiá»u.
Vá» tăng trưởng của ná»n kinh tế, theo ông Doanh phải có ná»— lá»±c lá»›n má»›i đạt được mức 6,2%, vì tăng trưởng năm 2014 tăng bởi nhá» 2 táºp Ä‘oàn Dầu khí và Than khoáng sản. 2 táºp Ä‘oàn này Ä‘ã khai thác thêm dầu và than để tăng trưởng.
Giá dầu giảm » Giá dầu giảm thê thảm
» Nga thừa nháºn nguy cÆ¡ suy thoái sâu trong năm 2015
» Cuá»™c chiến giá dầu: Ả Ráºp Xê-út khôn khéo củng cố ngôi vÆ°Æ¡ng
Năm 2015 phải dá»±a vào kinh tế dân doanh, sản xuất trong nÆ°á»›c để Ä‘áp ứng nhu cầu tiêu dùng tăng cao, đồng thá»i sản xuất phải tạo được thêm giá trị gia tăng, công ăn việc làm cho ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng.
Năm 2015 là năm cải cách thể chế, Chính phủ quyết tâm tâm để Việt Nam đạt được mức trung bình của các nÆ°á»›c ASEAN 6. Năm 2015 cÅ©ng là năm thá»±c hiện luáºt Doanh nghiệp, luáºt Äầu tÆ°, Luáºt Nhà ở, vá»›i cải cách thể chế, hành chính, việc thá»±c thi các luáºt sẽ tạo sá»± năng Ä‘á»™ng hÆ¡n cho ná»n kinh tế.
"Äây chính là những yếu tố thuáºn lợi, có tác Ä‘á»™ng tích cá»±c đến kinh tế Việt Nam 2015", ông Doanh nhấn mạnh.
Nháºn định vá» kinh tế Việt Nam, Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cÅ©ng cho hay, tăng trưởng thuáºn lợi hÆ¡n chủ yếu nhá» yếu tố bên trong nhÆ°: Tổng cầu sẽ hồi phục trong năm 2015 do những nguyên nhân sau: tiêu dùng phục hồi nhá» lạm phát thấp trong năm 2014 sẽ giúp cải thiện sức mua của dân chúng, đầu tÆ° tÆ° nhân cải thiện do môi trÆ°á»ng kinh tế vÄ© mô cùng vá»›i những cải cách thể chế sẽ tạo dá»±ng niá»m tin của doanh nghiệp và há»™ gia Ä‘ình; khả năng thu hút đầu tÆ° nÆ°á»›c ngoài cao hÆ¡n vá»›i triển vá»ng TPP được kí kết trong năm 2015...
Bên cạnh Ä‘ó, tổng cung cÅ©ng được cải thiện nhá» quá trình tái cÆ¡ cấu dần phát huy tác dụng đối vá»›i năng suất của ná»n kinh tế. HÆ¡n nữa, giá hàng hóa thế giá»›i tiếp tục giảm sẽ tạo Ä‘iá»u kiện cho doanh nghiệp cắt giảm chi phí sản xuất, thúc đẩy tổng cung trong nÆ°á»›c.
Trên cÆ¡ sở tính toán ở trên của Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia vá» tá»· trá»ng của xăng dầu và các sản phẩm hóa dầu trong tổng giá trị công nghiệp, vá»›i dá»± báo giá dầu thế giá»›i trong năm 2015 giảm 33% và giả định giá xăng dầu trong nÆ°á»›c giảm tÆ°Æ¡ng ứng thì giá thành sản phẩm sản xuất trong nÆ°á»›c sẽ giảm 3%.
Tuy nhiên, năm 2015, kinh tế Việt Nam sẽ đối mặt vá»›i những khó khăn nhÆ°: Giá dầu giảm ảnh hưởng đến thu ngân sách và cân đối ngân sách.
Vá»›i dá»± báo giá dầu thế giá»›i trong năm 2015 giảm 33% và giả định giá xăng dầu trong nÆ°á»›c giảm tÆ°Æ¡ng ứng thì giá thành sản phẩm sản xuất trong nÆ°á»›c sẽ giảm 3%
Kinh tế thế giá»›i mặc dù phục hồi nhÆ°ng cháºm và còn không ít bất trắc. Giá hàng hóa thế giá»›i được dá»± báo giảm không chỉ trong năm 2015 mà tháºm chí ở những năm tiếp theo phần nào sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu của Việt Nam.
Do Ä‘ó, Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia dá»± báo tốc Ä‘á»™ tăng trưởng quý 1/2015 sẽ là 5,4%, cao hÆ¡n cùng kì 2014. Xu hÆ°á»›ng này sẽ tiếp tục trong các quý tiếp theo và mục tiêu tăng trưởng 6,2% cả năm 2015 là khả thi.
Lạm phát sẽ không có biến Ä‘á»™ng lá»›n do tổng cầu trong năm 2015 mặc dù cải thiện so vá»›i năm 2014, nhÆ°ng ở mức Ä‘á»™ vừa phải và không gây áp lá»±c lên lạm phát.
Trong khi Ä‘ó, TS. Trần Äình Thiên - Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam lại cho rằng, kinh tế Việt Nam vừa trải qua má»™t giai Ä‘oạn khó khăn kéo dài nên má»i việc giai Ä‘oạn trÆ°á»›c mắt không há» dá»… dàng, không phải toàn màu hồng. Thể hiện qua con số các doanh nghiệp Ä‘óng cá»a trong năm 2014 tiếp tục tăng lên so vá»›i năm 2013.
“Việc cần làm trÆ°á»›c mắt là phải tôn trá»ng thị trÆ°á»ng, tạo môi trÆ°á»ng cạnh tranh bình đẳng và đổi mô hình tăng trưởng sang hÆ°á»›ng hiện đại hÆ¡n", ông Thiên Ä‘Æ°a giải pháp.
Tăng trưởng hay giữ ổn định
Má»™t câu há»i lá»›n được nhiá»u ngÆ°á»i quan tâm trong năm 2015 là việc Việt Nam sẽ táºp trung cho việc tăng trưởng hay tiếp tục giữ ổn định ná»n kinh tế?
Giá dầu liên tục giảm sâu: Kinh tế Việt Nam 2015 có tháºt sá»± Ä‘áng lo? Giá dầu tăng giảm xÆ°a nay ảnh hưởng rất lá»›n đến giá của các mặt hàng khác. Vì váºy, việc giá dầu giảm cÅ©ng là má»™t yếu tố tích cá»±c tác Ä‘á»™ng đến các mặt hàng tiêu dùng và sản xuất khác. Giá dầu liên tục giảm sâu: Kinh tế Việt Nam 2015 có tháºt sá»± Ä‘áng lo?
TS. VÅ© Äình Ánh
Theo TS. VÅ© Äình Ánh, không thể phủ nháºn những mục tiêu Ä‘ã thá»±c hiện được trong năm 2014, cÅ©ng nhÆ° vài năm gần Ä‘ây. Tuy nhiên, ná»n kinh tế nÆ°á»›c ta Ä‘ang phải đối mặt vá»›i nhiá»u vấn Ä‘á».
Thứ nhất, quy mô nợ xấu không những không giảm mà tăng lên dù Ngân hàng Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã Ä‘Æ°a ra các biện pháp kiểm soát, cÅ©ng nhÆ° phân loại nợ theo thông lệ chuẩn má»±c quốc tế. Chính phủ và Ngân hàng Nhà nÆ°á»›c đặt ra má»±c tiêu cuối năm 2015 sẽ Ä‘Æ°a mức nợ xấu vá» chuẩn quốc tế, khoảng tầm 3% trên tổng dÆ° nợ. Do Ä‘ó, gánh nặng vá» xá» lý nợ xấu trong năm 2015 là khá nặng.
Thứ hai là vấn Ä‘á» nợ công, tại kỳ há»p thứ VIII vừa qua, đại biểu quốc há»™i và cá» tri cả nÆ°á»›c Ä‘ã rất quan tâm việc nợ công đến cuối năm 2014 sẽ lên trên 60% GDP, và dá»± tính 2016 sẽ lên tá»›i đỉnh Ä‘iểm, tầm 64,9% GDP - gần ngưỡng an toàn nợ công được Quốc há»™i đặt ra (65% GDP).
Vấn Ä‘á» thứ ba là, các doanh nghiệp trong nÆ°á»›c vẫn đối mặt vá»›i nhiá»u khó khăn, thể hiện cụ thể qua con số trên 6 vạn doanh nghiệp dừng hoạt Ä‘á»™ng, giải thể trong năm 2014. Các cÆ¡ quan chức năng Ä‘ã cố gắng cải cách hành chính hay thay đổi thể chế vá»›i các doanh nghiệp, song phải làm rất nhiá»u việc trong thá»i gian tá»›i.
Vì váºy, việc lá»±a chá»n tăng trưởng hay giữ ổn định phải hết sức tháºn trá»ng.
Chuyên gia kinh tế Lê Äăng Doanh thì lại nháºn định, ổn định kinh tế vÄ© mô vẫn tiếp tục, nhÆ°ng không có nghÄ©a sẽ cản việc chúng ta phát triển được kinh tế, bởi lẽ thị trÆ°á»ng bất Ä‘á»™ng sản có thể sống lại, quá trình há»™i nháºp cÅ©ng tăng lên.
NhÆ°ng há»™i nháºp cÅ©ng đồng nghÄ©a vá»›i sức ép vá» năng lá»±c cạnh tranh cÅ©ng tăng lên. Việc nhiá»u táºp Ä‘oàn Thái Lan nắm chuá»—i bán lẻ có thể gây ra bất lợi khi chúng ta có thể mất thị trÆ°á»ng ngay trên sân nhà. Chính phủ và các Bá»™, nhất là Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng phải hành Ä‘á»™ng kịp thá»i, đẩy mạnh ngÆ°á»i Việt Nam dùng hàng Việt Nam.
"Chúng ta mua hàng của há» cÅ©ng có nghÄ©a là sẽ sá» dụng nhân công và ná»™p thuế cho ngân sách của há», trong khi lao Ä‘á»™ng trong nÆ°á»›c không có việc làm, ngân sách thất thu do mất nguồn thuế", ông Doanh phân tích.
Theo ông Doanh, chỉ có cách phát huy kinh tế dân doanh, cải cách thể chế, giảm bá»›t chi phí vá» thá»i gian và tiá»n bạc cho doanh nghiệp thì lúc ấy doanh nghiệp má»›i thúc đẩy sản xuất, góp phần phát triển kinh tế đất nÆ°á»›c.
Nguồn tin: VTC