Nền kinh tế toàn cầu sẽ đối mặt vá»›i má»™t chặng đường khó khăn khác nếu giá dầu tiếp tục ở các mức cao hiện tại. Tuy nhiên, triển vọng kinh tế cÅ©ng sẽ bá»›t trầm trọng hÆ¡n nhiều nếu các mức tăng giá hiện tại chỉ là tạm thời. Đó là cảnh báo của các nhà kinh tế trÆ°á»›c thá»±c trạng leo thang của giá dầu trên toàn thế giá»›i.

Theo quan Ä‘iểm của các nhà kinh tế, tác Ä‘á»™ng nhất thời của giá dầu cao hÆ¡n chính là má»™t sá»± phân phối lại thu nhập từ những người tiêu dùng dầu sang những người sản xuất dầu. Các há»™ gia Ä‘ình và các công ty không thể dá»… dàng giảm lượng dầu tiêu dùng trong ngắn hạn, vì vậy khi giá tăng, những khoản lợi nhuận lá»›n sẽ được chuyển từ những nÆ¡i tiêu dùng dầu nhÆ° châu Âu, Trung Quốc, Nhật Bản và Mỹ tá»›i các nhà sản xuất lá»›n nhÆ° Nga, Ả Rập Xê Út và các quốc gia vùng vịnh khác. Vá»›i mức tiêu dùng dầu chiếm gần 5% GDP và các mức giá tăng tá»›i 20% trong thời gian gần Ä‘ây, ông Gavyn Davies tại Fulcrum Asset Management Ä‘ã Æ°á»›c tính rằng các mức tăng giá gần Ä‘ây sẽ tăng tổng chi tiêu về dầu gần 1%, vá»›i những giảm giá bù trừ trong nhu cầu về các hàng hóa và dịch vụ khác.

Tình trạng này sẽ không thành vấn đề nếu các nhà sản xuất dầu, những người hưởng lợi của vận may bất ngờ Ä‘ó, sẽ sá»­ dụng những lợi nhuận Ä‘ó vào các hàng hóa và dịch vụ khác. Khi Ä‘ó, tác Ä‘á»™ng này sẽ là má»™t sá»± phân bố lại thu nhập toàn cầu. Tuy nhiên, do các quốc gia sản xuất dầu có xu hÆ°á»›ng chi tiêu ít hÆ¡n các khoản thu nhập của họ so vá»›i các quốc gia tiêu dùng, do Ä‘ó, mức tăng giá chắc chắn sẽ dẫn tá»›i má»™t mức giảm trong nhu cầu toàn cầu.

TrÆ°á»›c Ä‘ây, vào những năm 1974, 1979 và 1984, các mức tăng mạnh trong giá dầu Ä‘ã diá»…n ra trong thời gian ngắn trÆ°á»›c khi các cuá»™c suy thoái bùng nổ tại các nền kinh tế tiên tiến nhất. Theo ông King, viá»…n cảnh trong thời gian này Ä‘áng báo Ä‘á»™ng hÆ¡n chính là do giá dầu sẽ còn tiếp tục leo thang trÆ°á»›c những lo sợ rằng các đường cung toàn cầu bị gián Ä‘oạn chứ không phải do nhu cầu về dầu sẽ tăng cùng vá»›i giá. Khi nhu cầu tăng mạnh và đẩy giá dầu lên cao nhÆ° Ä‘ã từng xảy ra trong giai Ä‘oạn từ 2004-2006, tác Ä‘á»™ng của sá»± gia tăng giá dầu thô phần lá»›n sẽ làm giảm bá»›t mức tăng nhu cầu ban đầu. Khi cung bị gián Ä‘oạn, các mức giá cao ảnh hưởng tá»›i các nền kinh tế tiêu dùng tại má»™t thời Ä‘iểm khi nhu cầu vốn Ä‘ã yếu kém.

Các chính phủ có thâm hụt lá»›n không thể dá»… dàng bù lá»— trÆ°á»›c các mức giá cao bằng các tá»· lệ thuế thấp hÆ¡n Ä‘ánh vào mặt hàng này hay những người tiêu dùng cÅ©ng không thể vay nhiều hÆ¡n từ má»™t hệ thống tài chính vốn Ä‘ã hÆ° hại để chống đỡ trÆ°á»›c má»™t cú sốc nhất thời. Các ngân hàng TW cÅ©ng ná»— lá»±c chống chọi vá»›i tình trạng lạm phát cao hÆ¡n do các mức tăng giá dầu bằng việc tăng các tá»· lệ lãi suất. “Bằng cách này, các mức giá dầu Ä‘ã tăng cao hÆ¡n tại thời Ä‘iểm có thể là tồi tệ nhất” - ông King cho biết.

Tuy nhiên, viá»…n cảnh ngày tận thế đối vá»›i dầu và nền kinh tế thế giá»›i sẽ còn tiếp diá»…n nếu giá dầu vẫn ở các mức hiện tại. Nhiều nhà phân tích về dầu và các nhà kinh tế Ä‘ang hoài nghi về tình trạng này, đặc biệt là khi việc sản xuất tại Libya suy giảm và Ả Rập Xê Út tiết kiệm công suất để tăng sản xuất.

Nguồn: DDDN