Theo nhà phân tích Matt Smith ở Công ty Summit Energy (Canada), Trung Äông biến động cả tháng nay nhưng Ä‘ây là lần đầu tiên giá dầu thô nhảy múa.
Từ ngày 23-2, không má»™t giá»t dầu xuất khẩu ra khá»i Libya. Toàn bá»™ trạm bÆ¡m đầu cuối và cảng Ä‘á»u ngừng hoạt động. Trong khi các công ty dầu má» nước ngoài ngừng sản xuất tại Libya thì Táºp Ä‘oàn ENI cá»§a Ý Ä‘ã khóa đưá»ng ống dẫn dầu duy nhất từ Libya sang Ý và châu Âu.
Libya sản xuất bình quân 1,7 triệu thùng/ngày. Tuy sản lượng chỉ chiếm 2% tổng sản lượng thế giá»›i nhưng Libya lại là nước xuất khẩu hàng đầu bởi xuất đến 90% dầu thô, trong Ä‘ó 85% sang châu Âu. Ngoài ra, Libya còn có nguồn dá»± trữ dầu thô Ä‘áng kể (44 tỉ thùng).
Theo dá»± báo cá»§a Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu má» (OPEC), nhu cầu thế giá»›i năm 2011 là 87,7 triệu thùng/ngày. Hồi tháng 1, nguồn cung dầu thô đạt 88,5 triệu thùng/ngày. Như váºy vá» lý thuyết, dù Libya ngừng sản xuất đột ngá»™t, nguy cÆ¡ khá»§ng hoảng dầu há»a cÅ©ng không xảy ra.
Công dân nước ngoài di tản khá»i Libya bằng tàu biển. Ảnh: AP
OPEC và Saudi Arabia Ä‘ã cam kết sẽ tăng sản lượng dầu để bù đắp cho khoản thiếu hụt từ Libya. Ngân hàng Goldamn Sachs nháºn định nếu Libya ngưng cung cấp hoàn toàn, nguồn dá»± trữ thế giá»›i vẫn có thể chịu đựng được 100 ngày.
Dầu không thiếu do nguồn cung đủ Ä‘áp ứng yêu cầu, năng lá»±c sản xuất Ä‘ã dư thừa và Mỹ còn nguồn dá»± trữ quan trá»ng, váºy tại sao giá dầu thô tăng?
Theo các nhà phân tích ở Commerzbank (Anh), sau Tunisia và Ai Cáºp, các nhà đầu tư lo ngại tình hình khá»§ng hoảng từ Libya sẽ lan ra các nước khác ở Trung Äông và Bắc Phi và biểu tình tại Bahrain và Yemen. Hai nước vùng Vịnh này không phải là nước xuất khẩu lá»›n (chỉ 0,3 triệu thùng/ngày) nhưng lại ở sát hai ông lá»›n Kuwait và Saudi Arabia, nước xuất khẩu dầu thô số má»™t thế giá»›i.
Trong lúc OPEC trấn an thì Trung tâm Nghiên cứu năng lượng toàn cầu ở Anh lại than phiá»n: “OPEC dưá»ng như không ý thức sá»± kiện giá dầu tăng có nguy cÆ¡ phá há»ng tình hình hồi phục kinh tế thế giá»›i”.
Ngày 24-2, xung đột giữa lá»±c lượng nổi dáºy và quân đội chính phá»§ từ miá»n Ä‘ông Ä‘ã lan rá»™ng tại thá»§ Ä‘ô Tripoli (Libya). Lao động Ai Cáºp di tản cho biết lá»±c lượng nổi dáºy có thể Ä‘ã kiểm soát TP Zuwarah (cách Tripoli 120 km). Tổ chức khá»§ng bố Al-Qaeda ở Bắc Phi Hồi giáo tuyên bố sẵn sàng giúp đỡ những ngưá»i biểu tình ở Libya nổi dáºy. Hãng hàng không Alitalia (Ý) thông báo Ä‘ã ngưng các chuyến bay đến Tripoli. Äêm 23-2, lần đầu tiên từ khi biểu tình xảy ra ở Libya, Tổng thống Obama tuyên bố lên án bạo lá»±c ở Libya và cho biết không loại trừ biện pháp cấm váºn đối vá»›i Libya. |
Nguồn: AFP, AP, Reuters, Chalenges