TrÆ°á»›c xu thế giảm mạnh của giá dầu, ngày càng có nhiều ý kiến bày tỏ rằng, Nhà nÆ°á»›c sẽ chịu thiệt trong khi lại có ít tiếng nói về lợi ích của người dân và nền kinh tế.

Chỉ chăm chăm lo ngân sách bị hụt thu

Trong cuá»™c họp má»›i Ä‘ây về Ä‘iều hành kinh tế vÄ© mô của bốn bá»™ trưởng Kế hoạch-đầu tÆ°, Tài chính, Công thÆ°Æ¡ng và Thống đốc Ngân hàng Nhà nÆ°á»›c, câu chuyện giảm giá dầu chiếm phần lá»›n thời gian. Có nhiều tính toán trong cuá»™c họp cho rằng, nếu giảm 30% sản lượng khai thác dầu thô, có thể giảm tăng trưởng GDP từ 0,8-1,2% trong năm tá»›i.

Tất cả các ý kiến trong cuá»™c họp Ä‘óng Ä‘ó đều lo ngại giá dầu giảm sẽ làm ngân sách hụt thu, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Thậm chí, Bá»™ Tài chính còn đề nghị tăng thuế nhập khẩu xăng dầu thêm 10 Ä‘iểm phần trăm để bù lại.

Tinh thần này má»™t lần nữa được phản ánh qua báo cáo tổng kết năm của Ủy ban Giám sát Tài chính quốc gia, khi cÆ¡ quan này đặc biệt lo ngại giá dầu giảm ảnh hưởng đến thu ngân sách và cân đối ngân sách.

Theo Ủy ban, vá»›i dá»± báo giá dầu thanh toán trung bình năm 2015 là 60 Ä‘ô la Mỹ/thùng thì thu ngân sách từ xuất khẩu dầu thô sẽ hụt 37.000 tỉ đồng so vá»›i dá»± toán (100 Ä‘ô la Mỹ/thùng), tức tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i 4% tổng thu ngân sách nhà nÆ°á»›c, và giảm 47% so vá»›i giá trị xuất khẩu dầu thô thá»±c hiện năm 2014 (107.000 tỉ đồng).

Bên cạnh Ä‘ó, giả định các mức thuế nhập khẩu và phí xăng dầu giữ nguyên nhÆ° đầu năm 2014, thì vá»›i giá dầu nhÆ° trên, thu ngân sách sẽ hụt thêm khoảng 6.000 tỉ đồng. Hiện tại, thu ngân sách từ thuế nhập khẩu xăng dầu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng và phí xăng dầu khoảng 13.000 tỉ đồng/năm.

Vá»›i những tính toán trên, Ủy ban cho rằng, tổng mức hụt thu ngân sách nhà nÆ°á»›c từ xuất khẩu dầu và thuế, phí nhập khẩu dầu vào khoảng 43.000 tỉ đồng, bằng 4,6% tổng thu ngân sách nhà nÆ°á»›c năm 2015.

Vì sao không nhìn đến lợi ích của người dân?

NhÆ° vậy, hầu hết các tính toán của các quan chức đều lo lắng về hụt thu ngân sách nhà nÆ°á»›c do giá dầu giảm, mà ít đề cập đến lợi ích của việc giảm giá dầu đối vá»›i đời sống người dân, doanh nghiệp, cÅ©ng nhÆ° nền kinh tế.

Báo cáo trên của Ủy ban Giám sát Ä‘Æ°a ra nhận xét rất sÆ¡ lược. Ủy ban này chỉ Æ°á»›c tính, mặt hàng xăng dầu và các sản phẩm hóa dầu chiếm 14,6% chi phí trung gian của nền kinh tế, và tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng 8,8% tổng giá trị sản xuất của nền kinh tế.

Tổng giá trị sản xuất của nền kinh tế là bao nhiêu, Ủy ban không giải thích, và Tổng cục Thống kê cÅ©ng không công bố con số này.

Tuy nhiên, má»™t chuyên gia thống kê cho biết, tính toán sÆ¡ lược nhất thì tổng giá trị sản xuất của nền kinh tế bằng 165% GDP.

Trong bối cảnh giá xăng dầu giảm mạnh, chẳng hạn mặt hàng xăng A92 giảm tổng cá»™ng hÆ¡n 30% trong năm, thì lợi ích mang lại cho người dân, doanh nghiệp và nền kinh tế là vô cùng lá»›n.

Má»™t tính toán của chuyên gia thống kê Bùi Trinh Æ°á»›c tính, nếu giá xăng dầu giảm 20%, thì GDP sẽ có các kịch bản tăng 1,8-2,2%.

Vì lẽ Ä‘ó, chuyên gia này nhận định, trong lúc doanh nghiệp Ä‘ang khó khăn, việc giá dầu thế giá»›i giảm cÆ¡ bản là thuận lợi, là dịp may hiếm có để tạo Ä‘à tăng trưởng kinh tế trong năm 2015.

Tính toán này, dù vá»›i giả thiết giá dầu giảm 20% trong khi thá»±c tế Ä‘ã giảm 30%, cho thấy, người dân và nền kinh tế Ä‘ang có cÆ¡ há»™i thá»±c sá»±.

Liệu Nhà nÆ°á»›c có tận dụng được cÆ¡ há»™i Ä‘ó để thúc đẩy kinh tế thay vì lại chặn lại Ä‘à tăng trưởng khi muốn tăng thêm 10 Ä‘iểm phần trăm thuế nhập khẩu trên giá xăng dầu?

Trong cuá»™c họp tổng kết ngành hải quan má»›i Ä‘ây, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính Trần Xuân Hà cho biết, tính đến ngày 22-12-2014 ngành hải quan Ä‘ã thu được 831,19 nghìn tỉ đồng, đạt 106,2% dá»± toán, bằng 98,2% số Æ°á»›c thu cả năm 2014 Ä‘ã báo cáo Quốc há»™i; trong Ä‘ó thu từ các nguồn vẫn đảm bảo đạt và vượt chỉ tiêu, riêng thu từ dầu thô đạt 118,4% dá»± toán, bằng 94,3% mức Ä‘ánh giá cả năm Ä‘ã báo cáo Quốc há»™i. Bá»™ Tài chính khẳng định, thu ngân sách cả năm của ngành hải quan sẽ đảm bảo 846,4 nghìn tỉ đồng.

NhÆ° vậy, túi tiền của Nhà nÆ°á»›c Ä‘ã không hề suy giảm.

Nguồn tin: Thesaigontimes