- Ảnh hưởng cá»§a giá dầu giảm tá»›i ná»n kinh tế Việt Nam được nhìn nháºn ở cả hai mặt tích cá»±c và tiêu cá»±c. Nhưng xét tổng thể, ná»n kinh tế sẽ được hưởng lợi nhiá»u hÆ¡n, do Việt Nam cÅ©ng nháºp khẩu xăng lá»›n.
TS Nguyá»…n Minh Phong, chuyên gia kinh tế.
Äó là nháºn định cá»§a TS Nguyá»…n Minh Phong, chuyên gia kinh tế khi trao đổi vá»›i PhapluatPlus xung quanh việc giá dầu giảm và tác động đến ná»n kinh tế Việt Nam.
Thá»i gian qua, giá dầu thế giá»›i liên tục giảm và có diá»…n biến khó lưá»ng. Váºy theo ông, giá dầu giảm có tác động như thế nào đến ná»n kinh tế nước ta?
Giá dầu giảm sẽ có tác động hai mặt đến ná»n kinh tế vì nước ta là má»™t nước vừa nháºp vừa xuất. Vá»›i tư cách là nước xuất khẩu thì sẽ không tránh được những thiệt thòi, nhất là sẽ làm giảm nguồn thu ngân sách từ xuất khẩu dầu.
Tuy nhiên, vá»›i tư cách là nước nháºp khẩu thì chúng ta được hai cái lợi lá»›n nhất. Má»™t là tiết kiệm được mấy tá»· Ä‘ô la từ tiá»n nháºp khẩu (năm 2015 nước ta tiết kiệm được hÆ¡n 2 tá»· USD).
Thứ hai, khi giá dầu giảm sẽ giúp giảm chi phí đầu vào, từ Ä‘ó làm giảm tất cả những áp lá»±c cho những hoạt động kinh doanh và tiêu dùng khác.
Như chúng ta Ä‘ã biết thì năm 2015 nước ta có chỉ số CPI thấp nhất trong 14 năm qua. Äiá»u này có tác động không nhá» cá»§a việc giá dầu giảm, từ Ä‘ó kích thích tiêu dùng trong nước.
Ngoài ra, sá»± sụt giảm cá»§a giá dầu thô cÅ©ng mang đến những lợi ích trước mắt cho ngưá»i dân và doanh nghiệp, khi giá xăng dầu bán lẻ liên tục hạ trong năm qua.
Việc giá xăng trong nước giảm 12 lần trong năm 2015 Ä‘ã giúp chi phí đầu vào cá»§a các ngành sản xuất - kinh doanh giảm, doanh nghiệp được kích thích hoạt động tốt hÆ¡n, kéo theo tăng trưởng kinh tế và tăng thu cho ngân sách.
Theo lý thuyết khi giá dầu giảm thì ngưá»i dân và doanh nghiệp sẽ bá»›t được những chi tiêu Ä‘áng kể cho việc Ä‘i lại, váºn hành… Tuy nhiên tại sao cho đến thá»i Ä‘iểm này những yếu tố tích cá»±c Ä‘ó vẫn chưa được thể hiện rõ nét trong ná»n kinh tế?
Trên thá»±c tế Ä‘ã có những bá»™c lá»™ tích cá»±c từ việc giá dầu giảm. Äiá»u này được thể hiện thông qua ba động thái. Thứ nhất, riêng Petrolimex trong những tháng đầu năm Ä‘ã bán ra ngoài thêm tăng đến 12% sản lượng thành phẩm xăng dầu.
Äiá»u này cho thấy ná»n kinh tế Ä‘ã tiêu thụ nhiá»u hÆ¡n. Thứ hai là nó gắn vá»›i kết quả tăng trưởng GDP cá»§a Việt Nam trong năm 2015 là 6,8% tăng cao nhất trong 5 năm qua.
Thứ ba, là động thái CPI cá»§a Việt Nam trong năm 2015 cÅ©ng là thấp nhất trong 14 năm qua. Äây chính là những biểu hiện tích cá»±c cá»§a việc giá dầu giảm đến ná»n kinh tế nước ta.
Tuy nhiên những biểu hiện mạnh hÆ¡n nữa theo Ä‘òi há»i cá»§a ngưá»i dân cÅ©ng như cá»§a doanh nghiệp và cá»§a cả nhà nước thì rõ ràng là còn chưa tá»›i.
Äiá»u này phụ thuá»™c nhiá»u vào vấn đỠchia sẻ lợi ích. Trong đợt tăng giảm giá xăng dầu vừa qua Ä‘ã có sá»± trì trệ nhất định, nó khiến cho lợi ích dưá»ng như Ä‘á»ng lại ở ngành váºn tải và xăng dầu. Bằng chứng là ngành xăng dầu Ä‘ã có lãi suất rất tốt trong năm qua mặc dù doanh thu cá»§a há» giảm và chi phí định mức tăng lên.
Nếu trong thá»i gian tá»›i giá dầu tiếp tục giảm chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến hụt thu ngân sách nhà nước. Váºy theo ông, chúng ta cần có những phương án nào để đối phó vá»›i kịch bản này?
Nguồn hụt thu ngân sách nhà nước Ä‘ã và Ä‘ang được bù đắp bằng nguồn thu bổ sung từ tăng thuế bảo vệ môi trưá»ng đối vá»›i xăng dầu; tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối vá»›i rượu, bia, thuốc lá…; tăng tỉ giá và phát hành trái phiếu Chính phá»§ cÅ©ng như tăng khai thác, xuất khẩu dầu thô từ những má» có giá thành thấp trong khi giảm khai thác ở những má» có giá thành cao…
Tuy nhiên, thá»±c tế Ä‘òi há»i cần thêm nhiá»u bứt phá trong gia tăng sá»± minh bạch, công bằng, cải thiện Ä‘iá»u kiện cạnh tranh, nâng cao năng lá»±c quản lý và trách nhiệm xã há»™i, bảo đảm hài hòa lợi ích liên quan đến kinh doanh và quản lý kinh doanh xăng dầu ở Việt Nam.
Xin cảm Æ¡n ông!
Nguồn tin: Phapluat+