Giá dầu thô tuần qua xuống khoảng 3%. Äiá»u này phản ánh tình trạng không vững bá»n cá»§a hai tháng giá cả phục hồi, do nhu cầu tiêu thụ vẫn thấp hÆ¡n khả năng cung cấp trên toàn cầu.
Thêm vào Ä‘ó, quyết định chung cá»§a Kuwait và Aráºp Xê út vừa cho tái hoạt động khu má» Al-Khafji ở vùng biên giá»›i hai nước vá»›i năng suất 300.000 thùng/ngày càng làm tăng áp lá»±c dầu má» dư thừa trên thị trưá»ng.
Ngày 6/4, dầu Brent ở giá 39.14USD/thùng và dầu ngá»t nhẹ tiêu chuẩn Mỹ 38.28 USD/thùng.
Sau khi Ä‘ã xuống tá»›i mức thấp nhất, dưới 30USD/thùng hồi đầu năm nay, giá dầu lên được gần 45% kể từ giữa tháng 2/2016 do những tin tức vá» cuá»™c há»p ngày 17/4 ở Doha. Theo dá»± tính trong cuá»™c há»p này, OPEC và các quốc gia xuất khẩu nhiá»u dầu má» trong Ä‘ó có Nga sẽ Ä‘i đến thá»a thuáºn giảm sản lượng để nâng giá dầu. Tuy nhiên, các giá»›i quan sát cho rằng, trong tình hình lượng dầu dá»± trữ toàn cầu Ä‘ang tăng cao và má»™t số nước OPEC lo ngại mất thị phần, há»™i nghị Doha không chắc có thể Ä‘em đến kết quả như ý muốn.
Ngoài ra, có những nguồn tin nói là Iran có thể tham gia há»™i nghị Doha nhưng không nhất thiết gia nháºp vào việc thương thuyết cắt giảm sản lượng. Äiá»u ấy có nghÄ©a là Iran chưa muốn cam kết đứng vào hàng ngÅ© các nước sản xuất dầu má», sau khi ký thá»a hiệp vá» phát triển nguyên tá» và được giải tá»a cấm váºn để tái gia nháºp thị trưá»ngthế giá»›i. Lý do là vì Iran cần chá»§ động chiếm giữ thị phần không muốn bị Aráºp Xê út hay Nga, hai quốc gia sản xuất dầu má» hàng đầu thế giá»›i, kiá»m chế.
Thị trưá»ng dầu má» biến động mạnh từ giữa năm 2014 vì sá»± phát triển cá»§a khai thác dầu Ä‘á phiến, và Mỹ trở thành nước sản xuất dầu má» hàng đầu thế giá»›i. Lúc Ä‘ó, Aráºp Xê út Ä‘ã váºn động OPEC giữ nguyên không giảm bá»›t sản lượng, vá»›i mục tiêu để giá dầu hạ sẽ làm cho các công ty khai thác dầu Ä‘á phiến Mỹ phải ngừng hoạt động vì thua lá»— do phí tổn cao. Chiến lược này có phần thành công nhưng đồng thá»i cÅ©ng khiến nhiá»u quốc gia sản xuất dầu má» chịu tổn hại nặng ná».
Ít nhất Ä‘ã có 48 công ty dầu khí Bắc Mỹ khai phá sản từ đầu năm 2015 tá»›i nay. Hầu hết Ä‘ó là những công ty nhá», nhảy vào ngành công nghiệp này từ khi kỹ thuáºt “fracking” và khai thác dầu Ä‘á phiến có những tiến bá»™ vượt báºc. Các công ty này là nạn nhân do sá»± thành công cá»§a há», vì sá»± đảo lá»™n quân bình giữa mức cung và cầu, sản phẩm tràn ngáºp thị trưá»ng đưa đến tình trạng trong vòng hai năm dầu thô mất giá 60% xuống tá»›i dưới 30USD/thùng đầu năm nay.
Vá»›i giá Ä‘ó, không đủ tiá»n trả các chá»§ nhân cho sá» dụng đất và những phí tổn khác trong hoạt động khai thác. Biến chuyển này tương tá»± như thá»i kỳ đổ xô Ä‘i tìm vàng giữa thế ká»· 19, khi má»™t số ngưá»i làm giầu mau chóng nhưng chẳng bao lâu sau phải nhưá»ng chá»— cho những công ty có vốn lá»›n và có thể công nghiệp hóa việc khai thác.
Giá»›i công nhân ngành công nghiệp năng lượng chịu háºu quả trá»±c tiếp, từ cuối năm 2014, hÆ¡n 300.000 công nhân bị sa thải. Trong số há» có những ngưá»i làm việc cho các công ty lá»›n như Baker Hughes, Halliburton, và Weatherford International, chuyên cung cấp trang thiết bị và dịch vụ cho những nhà khoan dầu. Theo USA Today, trong số công nhân mất việc, 45% làm trong ngành dịch vụ, 20% trong công tác thăm dò và sản xuất, 15.5% khoan Ä‘ào, và 15% tiếp liệu.
Năm 1960, OPEC được thành láºp gồm 12 nước: Algeria, Angola, Ecuador, Iran, Iraq, Kuwait, Libya, Nigeria, Qatar, Aráºp Xê út, the United Arab Emirates, và Venezuela, vá»›i sứ mạng “phối hợp và thống nhất chính sách”, bảo đảm ổn định thị trưá»ng và nguồn cung cấp cho các nước tiêu thụ, Ä‘em lợi tức công bình cho các thành viên. Trong ná»a thế ká»· vừa qua, OPEC nắm vai trò ảnh hưởng vá» giá dầu trên thị trưá»ng thế giá»›i.
Bây giá», Aráºp Xê út, nước lãnh đạo OPEC, trong tình trạng thị trưá»ng dầu má» dư thừa cung cấp, vẫn không muốn để mất thị phần, nên Ä‘ã chá»n quyết định không giảm sản lượng. Nhưng quyá»n năng định Ä‘oạt giá dầu cá»§a OPEC bây giá» tháºt ra Ä‘ã mất và sẽ không bao giá» lấy lại được.
Chiến lược cá»§a Aráºp Xê út cÅ©ng không phải là hoàn toàn hiệu quả, vì dầu Ä‘á phiến có Ä‘iá»u kiện linh hoạt hÆ¡n trong sá»± khai thác. Nhá» tiến bá»™ kỹ thuáºt phí tổn hiện nay giảm bá»›t nhanh, hầu hết các má» dầu Ä‘á phiến cÅ©ng có thể Ä‘i vào khai thác mau hÆ¡n dầu quy ước. Như thế, dầu Ä‘á phiến có thể bành trướng sản xuất và ngưng sản xuất dá»… dàng hÆ¡n các giếng dầu quy ước. Mỹ vẫn duy trì được sản lượng ná»™i địa ở mức bình thưá»ng, khoảng 9 triệu thùng má»—i ngày, chiếm vai trò định Ä‘oạt giá dầu trên thị trưá»ng nhá» nguồn dầu Ä‘á phiến linh động có thể nhanh chóng Ä‘iá»u chỉnh sản lượng thích ứng vá»›i tình thế.
Tuy nhiên, vá»›i dầu Ä‘á phiến, trên phân ná»a lượng dầu ở các má» này sẽ cạn sau hai năm đầu tiên, trong khi các má» dầu bình thưá»ng có thể tiếp tục sản xuát tá»›i 20 năm hay hÆ¡n nữa. Do Ä‘ó, khác vá»›i những quyết định vá» sản lượng cá»§a OPEC, tình hình thị trưá»ng sẽ tá»± động Ä‘iá»u hướng sản xuất nhiá»u hay ít cá»§a dầu Ä‘á phiến.
Mặt khác, tình hình dầu rá»›t giá hiện nay có thể tạo ra nhiá»u rá»§i ro vá» cung và cầu. Các chuyên gia ước lượng rằng sá»± cạn dần cá»§a các giếng dầu sẽ vượt quá khả năng sản xuất cá»§a các giếng cÅ©.
Trung bình sản lượng cá»§a má»™t giếng dầu giảm 6% má»—i năm. Do giá dầu hạ, đầu tư vào việc khoan các giếng má»›i giảm và nếu nhu cầu tiêu thụ vẫn tiếp tục cao, tá»›i má»™t lúc sản xuất không đủ và giá cả buá»™c phải tăng cao.
Tuy nhiên, hiện nay, ngưá»i ta Ä‘ã tìm thấy nhiá»u khu dầu dá»± trữ chưa khai thác tá»›i, đồng thá»i là sá»± há»— trợ cá»§a dầu Ä‘á phiến như Ä‘ã nói trên, cho nên rất khó có thể có má»™t dá»± Ä‘oán chính xác gì vá» tình hình cá»§a loại năng lượng hóa thạch này trong tương lai.
Nguồn tin: petrotimes