Tại cuá»™c há»p báo Chính phá»§ chiá»u 3-3, Bá»™ trưởng Nguyá»…n Xuân Phúc Ä‘ã cho biết thá»i gian qua để giá xăng tăng quá dày, tháºm chí tăng cao hÆ¡n thế giá»›i là má»™t thiếu sót và Chính phá»§ sẽ rút kinh nghiệm Ä‘iá»u hành.
Chiá»u tối cùng ngày, Bá»™ Công thương cÅ©ng có cuá»™c há»p vá»›i các doanh nghiệp (DN) kinh doanh xăng dầu đầu mối. Thứ trưởng Bá»™ Công thương Nguyá»…n Cẩm Tú khẳng định: “Không có chuyện các DN lợi dụng quyá»n tá»± định giá để tăng giá bất hợp lý, hoặc có lãi lá»›n. Äiá»u Ä‘áng tiếc là DN chá»n thá»i Ä‘iểm tăng giá xăng như vừa qua là không khôn khéo. Äúng mùng 8 Tết, ngưá»i dân vừa ăn tết xong lại Ä‘ón nháºn tin giá xăng tăng 590 đồng/lít nên phản ứng không tốt là Ä‘iá»u dá»… hiểu”.
Thế nhưng, cÅ©ng ngay trong tối 3-3, giá dầu đồng loạt giảm 300-500 đồng/lít. Äá»™ng thái giảm giá lần này được cho là khá đột ngá»™t bởi giá dầu nháºp khẩu vẫn đứng ở mức cao, khoảng 86 USD/thùng, còn giá bình quân 30 ngày qua là trên 83 USD/thùng. Äiá»u Ä‘ó cho thấy giá dầu các loại bán lẻ trong nước giảm không phải do giá thế giá»›i hạ. Váºy liệu không bị Chính phá»§ phê thì các DN có giảm giá dầu?
Vá» cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá xăng dầu hiện hành, PGS-TS Ngô Trí Long cho rằng Ä‘ã bá»™c lá»™ những bất cáºp sau hÆ¡n hai tháng Nghị định 84 (2009) vá» kinh doanh xăng, dầu chính thức có hiệu lá»±c. Ông Long phân tích: CÆ¡ chế quản lý giá xăng, dầu hiện không ổn, chưa phù hợp vá»›i cÆ¡ chế thị trưá»ng, trái vá»›i Luáºt Cạnh tranh. Bởi nhà nước thả ra cho DN tá»± định giá trong lúc Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam Ä‘ang giữ vị trí độc quyá»n, chiếm trên 60% thị phần.
Äể đảm bảo hài hòa lợi ích giữa DN, nhà nước và ngưá»i tiêu dùng, ông Long đỠxuất cÆ¡ chế quản lý giá xăng, dầu vẫn theo cÆ¡ chế thị trưá»ng nhưng nhà nước phải định giá chứ không thể để cho DN định. Chắc chắn nhà nước định giá thì ngưá»i dân sẽ cảm thấy yên tâm hÆ¡n. Trên cÆ¡ sở cân đối lợi ích giữa các bên, nhà nước sẽ đưa ra mức giá theo mục Ä‘ích cá»§a từng giai Ä‘oạn má»™t. ÄÆ¡n cá», trong bối cảnh lo ngại tái lạm phát như hiện nay, để ngăn chuyện tăng giá “tát nước theo mưa” thì nhà nước có thể hạ thuế nháºp khẩu, giảm phí phụ thu… để có mức giá thấp nhất ra thị trưá»ng. Tuy nhiên, mức giá này vẫn phải đảm bảo DN sẽ đủ bù đắp chi phí và có lợi nhuáºn nhất định để có thể tái sản xuất được. Còn nếu để DN tá»± định giá, thì há» sẽ chỉ vì lợi nhuáºn cá»§a mình.
phapluattp