Sản lượng dầu cá»§a các nước ngoài khối OPEC có dấu hiệu suy giảm trong khi nhu cầu dầu má» thế giá»›i trong xu thế tăng Ä‘ang Ä‘em lại những tia hy vá»ng má»›i vá» khả năng cán cân cung và cầu dầu thế giá»›i trở lại thế cân bằng trong năm 2017. Tuy nhiên, mức dá»± trữ dầu thế giá»›i vẫn Ä‘ang ở mức cao ká»· lục vẫn là yếu tố cản trở giá dầu tăng đột phá trong thá»i hạn ngắn.
CÆ¡ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) là cÆ¡ quan gần Ä‘ây nhất đưa ra dá»± báo vá» thị trưá»ng dầu má» thế giá»›i. Theo IEA, thị trưá»ng sẽ quay trở lại thế cân bằng vào năm 2017 nhá» sản lượng khai thác cá»§a các nước ngoài Tổ chức Sản xuất và Xuất khẩu (OPEC) giảm mạnh nhất trong 25 năm qua, gần 700.000 thùng/ngày. Giám đốc Ä‘iá»u hành IEA, Fatih Birol, cho biết giá dầu thấp ká»· lục Ä‘ã khiến đầu tư vào ngành dầu má» giảm 40% trong hai năm qua, đặc biệt là tại Mỹ, Canada, châu Mỹ La Tinh và Nga.
Theo số liệu ước tính cá»§a ngân hàng đầu tư Pháp Natixis, kể từ đầu năm 2016 sản lượng dầu cá»§a Mỹ Ä‘ã giảm ít nhất 500.000 đến 600.000 thùng/ngày và sẽ giảm tiếp 500.000 thùng/ngày vào năm 2017.
Trong khi Ä‘ó, nhu cầu vá» dầu có dấu hiệu tăng mạnh trên toàn cầu, dẫn đầu là Ấn Äá»™, Trung Quốc và các ná»n kinh tế má»›i nổi khác.
Ấn Äá»™ là Ä‘iểm sáng Ä‘áng chú ý. Theo các số liệu cá»§a OPEC, tổng nhu cầu vá» các sản phẩm dầu (xăng, LPG, diesel, dầu nhiên liệu...) cá»§a Ấn Äá»™ tăng mạnh và đạt 4,59 triệu thùng/ngày, đưa Ấn Äá»™ trở thành nước tiêu thụ dầu lá»›n thứ ba trên thế giá»›i.
Giá dầu thấp Ä‘ã gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất dầu cá»§a Trung Quốc và sản lượng khai thác cá»§a nước này ước tính giảm từ 4,3 triệu thùng/ngày trong năm 2015 xuống còn 4,1 triệu thùng/ngày trong năm 2016. Nguồn cung giảm có nghÄ©a là Trung Quốc có thể phải tăng lượng dầu nháºp khẩu. Theo dá»± Ä‘oán cá»§a ngân hàng Barclays (Anh), nháºp khẩu dầu má» vào Trung Quốc sẽ tăng vá»t lên 8 triệu thùng/ngày trong năm 2016 so vá»›i 6,7 triệu thùng/ngày trong năm 2015. Lượng dầu thô nháºp khẩu vào nước này tăng mạnh trong tháng 3/2016.
Do váºy, ông Birol lạc quan cho rằng, cán cân cung cầu và cục diện giá dầu sẽ quay lại trở lại thế cân bằng trong năm nay hoặc muá»™n nhất là vào năm 2017. Theo ông Birol, từ năm 2018 trở Ä‘i nguồn dá»± trá»± dầu sẽ giảm và há»— trợ giá dầu tịnh tiến dần dần.
Tình trạng dư thừa dầu cung cấp hiện nay Ä‘ã đẩy giá dầu thô từ mức cao Ä‘iểm 115 USD/thùng đạt được vào tháng 6/2014 rá»›t xuống còn hiện nay khoảng 45 USD/thùng. Ông Birol cho rằng mức giá 45 USD/thùng làm xua tan phần nào mối phiá»n muá»™n cá»§a tất cả các nhà sản xuất dầu trên thế giá»›i song vẫn còn quá thấp để hoạt động sản xuất dầu Ä‘á phiến tại Mỹ có thể có lợi nhuáºn.
Ngoài ra, vá»›i tham vá»ng giành lại thị phần Ä‘ã mất sau khi các lệnh trừng phạt cá»§a phương Tây được dỡ bá» trong tháng 1/2016 Iran đặt kế kế hoạch khoan 4 triệu thùng dầu/ngày. Nước vùng vịnh này Ä‘ang gặp phải vấn đỠnan giải là dầu đưa lên bá» quá nhiá»u nhưng không có đủ tàu chuyên chở. Các công ty váºn tải đưá»ng biển không mặn mà chở hàng cá»§a Iran bởi lệnh cấm dùng USD trong giao dịch thương mại vá»›i Iran vẫn còn có hiệu lá»±c. Ngoài ra, Iran còn bị "địch thá»§” Ả Ráºp Xê Út cản đưá»ng không chỉ bằng lệnh cấm tàu cá»§a Iran chạy qua lãnh hải cá»§a mình mà còn đẩy mạnh những biện pháp can thiệp vá»›i các bên thứ ba để việc mua tàu chở hàng cá»§a Iran không thể thá»±c thi.
Theo các số liệu cá»§a hãng truyá»n thông Bloomberg, trong hai tuần đầu tháng 4/2016, có khoảng 28,8 triệu thùng dùng thô hay trên 2 triệu thùng/ngày Ä‘ã được váºn chuyện ra khá»i các cảng cá»§a Iran, tăng so vá»›i tỉ lệ 1,45 triệu thùng/ngày trong tháng 3/2016. Xuất khẩu dầu thô Iran ước tính tăng trên 600.000 thùng/ngày trong tháng 4/2016 và đến các thị trưá»ng chá»§ yếu là châu Á.
Bên cạnh Iran, Ả Ráºp Xê Út và Nga cÅ©ng Ä‘ang bÆ¡m thêm nhiá»u dầu. Chỉ má»™t vài ngày sau khi má»™t thoả thuáºn toàn cầu vá» bình ổn sản lượng sụp đổ tại há»™i nghị Doha, Bá»™ trưởng Năng lượng Nga tuyên bố nước này có thể tăng sản xuất dầu lên mức cao ká»· lục là trên 12 triệu thùng/ngày nhằm duy trì thị phần cá»§a mình.
Trong bối cảnh này, triển vá»ng hồi phục cá»§a giá dầu hiện nay phụ thuá»™c má»™t phần nhiá»u vào các nước sản xuất dầu ngoài OPEC, đặc biệt là Mỹ. Bởi theo ước tính cá»§a các nhà phân tích thuá»™c ngân hàng Pháp BNP Paribas, Mỹ Ä‘óng góp phần lá»›n trong con số dá»± báo cắt giảm sản lượng 700.000 thùng dầu/ngày cá»§a các nước nằm ngoài khối OPEC trong năm 2016. Nếu sản lượng dầu khai thác cắt giảm cá»§a Mỹ không đủ mạnh để góp phần tái cân bằng thị trưá»ng thì khi Ä‘ó giá dầu sẽ vẫn ở mức thấp.
HÆ¡n nữa, mức dá»± trữ dầu trên toàn thế giá»›i vẫn ở mức cao ká»· lục. Hiện tại má»—i ngày trên thị trưá»ng thế giá»›i cung ước tính nhiá»u hÆ¡n cầu từ má»™t đến hai triệu thùng dầu. Äiá»u này có thể cản trở giá dầu tăng đột phá trong thá»i hạn ngắn.
Dá»± báo khả quan cá»§a IEA Ä‘ã truyá»n sinh khí má»›i cho thị trưá»ng dầu vốn Ä‘ã uể oải sau khi Há»™i nghị Doha thất bại và giúp giá tiếp tục duy trì động thái hồi phục kể từ tháng 2/2016 nhá» nhiá»u ná»— lá»±c can thiệp vào thị trưá»ng.
Các nhà phân tích cá»§a công ty nghiên cứu Bernstein bày tá» tin tưởng rằng chí ít thì niá»m lạc quan Ä‘ã quay trở lại các thị trưá»ng năng lượng và dầu Ä‘á phiến cá»§a Mỹ có thể có "tương lai rõ ràng” nếu giá dầu tăng lên 50 - 60 USD/thùng.
Song không phải ai cÅ©ng có cái nhìn lạc quan như váºy. Ông Brent Owens thuá»™c tạp chí nổi tiếng Forbes dá»± Ä‘oán giá dầu sẽ mau chóng giảm 30%. Táºp Ä‘oàn đầu tư Goldman Sachs (Mỹ) cÅ©ng cho rằng mặc dù giá dầu có thể hồi phục hÆ¡n nữa song xu hướng tăng giá này đạt được không phải do sá»± thay đổi mang tính bá»n vững vá» các yếu tố ná»n tảng cá»§a thị trưá»ng.
Dưới Ä‘ây là bảng tổng hợp má»™t số dá»± Ä‘oán vá» giá dầu thô Brent được đưa ra trong năm nay:
ÄVT: USD/thùng
CÆ¡ quan dá»± báo | 2016 | 2017 | Thá»i Ä‘iểm dá»± báo |
EIA | 35 | 41 47 (quý IV) | 12/04/16 |
Táºp Ä‘oàn Goldman Sachs | 39 | 60 | 11/03/16 |
45 | 62 | Tháng 1/2016 | |
Ngân hàng Barclays | 37 |
Tuy vẫn là rất thấp so vá»›i mức giá hai năm vá» trước, song 45 USD/thùng dầu là mức giá vượt nhiá»u dá»± Ä‘oán má»›i được đưa ra gần Ä‘ây và khiến các con số dá»± Ä‘oán này trở nên cÅ© kỹ và ít Ä‘áng tin cáºy. Äiá»u Ä‘ó cho thấy thị trưá»ng 'vàng Ä‘en' này vẫn ấn chứa nhiá»u bất ổn và việc dá»± Ä‘oán giá dầu là má»™t bài toán hóc búa.
Nguồn tin: cafef