Quốc gia Nam Mỹ nhỏ bé Guyana gần đây đã nổi lên như một nơi được mô tả là mỏ dầu ngoài khơi hấp dẫn nhất thế giới. Một liên doanh do ExxonMobil dẫn đầu kiểm soát Lô Stabroek rộng 6,6 triệu mẫu Anh ngoài khơi Guyana, nơi đã thực hiện hơn 30 phát hiện dầu mỏ tầm cỡ thế giới và nằm ở trung tâm của cuộc bùng nổ dầu mỏ đang phát triển ở thuộc địa cũ của Anh. Exxon, nhà điều hành Stabroek, nắm giữ 45% cổ phần, trong đó đối tác Hess nắm giữ 30% và CNOOC thuộc sở hữu của Bắc Kinh giữ 25% còn lại, có vị trí lý tưởng để trở thành người hưởng lợi lớn nhất từ sự bùng nổ dầu mỏ của Guyana. Liên doanh này đã đảm bảo các điều khoản đặc biệt có lợi cho Stabroek Block, khiến nó trở thành một liên doanh có lợi nhuận đặc biệt, nhất là đối với Exxon, khi nó trở thành động lực chính cho tăng trưởng sản xuất và lợi nhuận.
Exxon đã thực hiện phát hiện đầu tiên ở ngoài khơi Guyana thuộc Lô Stabroek vào năm 2015. Trong một diễn biến đáng kinh ngạc, ông lớn này đã đưa phát hiện Liza-1 vào mỏ dầu đầu tiên vào cuối năm 2019, khoảng thời gian 4 năm cực kỳ ngắn ngủi. Kể từ đó, Exxon đã thực hiện hơn 30 phát hiện tại lô này, nơi có trữ lượng ước tính hơn 11 tỷ thùng dầu, mang lại cho Guyana nguồn trữ lượng dầu mỏ lớn hơn nhiều nước láng giềng trong khu vực. Đó là vào cuối năm 2020, trong đại dịch COVID-19 toàn cầu, khi giá dầu Brent xuống mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ, Exxon đã quyết định ưu tiên khai thác Lô Stabroek. Có nhiều lý do giải thích cho điều này, bao gồm chi phí hòa vốn thấp, dầu thô ngọt nhẹ cường độ carbon thấp chất lượng cao và quan trọng nhất là khả năng của liên doanh do Exxon dẫn đầu trong việc đảm bảo một thỏa thuận chia sẻ sản xuất (PSA) cực kỳ thuận lợi.
PSA đó lệch lạc đến mức đã thu hút sự chỉ trích đáng kể trên toàn cầu, với những tuyên bố rằng Exxon đang lợi dụng nguồn gốc và sự thiếu kinh nghiệm ở Georgetown, khiến Guyana mất hàng tỷ đô la lợi nhuận từ dầu mỏ. Thỏa thuận được ký kết bởi liên doanh Stabroek đã bảo đảm cho Georgetown mức thuế tài nguyên thấp nhất trong ngành là 2%, thấp hơn đáng kể so với bất kỳ khu vực pháp lý sản xuất dầu nào khác ở Nam Mỹ. PSA giới hạn chi phí thu hồi dầu ở mức thuận lợi là 75% tổng lượng xăng được sản xuất và bán. Chi phí thu hồi dầu không bị giới hạn đối với bất kỳ hoạt động khai thác đơn lẻ nào ở Lô Stabroek, cho phép liên doanh do Exxon đứng đầu gánh chịu chi phí thăm dò và khai thác cho các dự án khác. Ngoài ra còn có tỷ lệ chia lợi nhuận 50:50 với Georgetown cho tất cả xăng dầu bán ra sau khi trừ đi chi phí thu hồi dầu. Dựa trên những điều kiện đó, Guyana nhận được 12,5% doanh thu tạo ra từ dầu được khai thác và bán, cùng với 2% tiền thuế tài nguyên.
Vì những lý do đó, chính quyền của Irfaan Ali bắt đầu xem xét PSA hiện có sau khi nhậm chức. Georgetown gần đây đã giới thiệu một thỏa thuận sản xuất mới, mặc dù tổng thống đã cam kết giữ nguyên thỏa thuận Stabroek với Exxon dù đã chuyển đổi nhiều lô hiện có sang hợp đồng mới. PSA mới sẽ được sử dụng để đấu thầu thành công trong cuộc đấu giá dầu đầu tiên của Guyana, nơi quốc gia này đã nhận được 8 hồ sơ dự thầu, bao gồm từ các đại gia như Exxon và Total Energies của Pháp. Điều này khiến Exxon, cũng như các đối tác của họ, Hess và CNOOC, rơi vào tình thế độc quyền khi nắm giữ một thỏa thuận có vẻ là rủi ro thấp, lợi nhuận cao để khai thác Lô Stabroek.
Tin vui cho Exxon không dừng lại ở đó. Dự án Liza giai đoạn một và hai đang sản xuất vượt quá công suất lắp đặt lần lượt là 120.000 thùng mỗi ngày và 220.000 thùng mỗi ngày. Theo dữ liệu từ Bộ Tài nguyên Thiên nhiên Guyana, tổng sản lượng từ tàu chứa nổi (FPSO) hoạt động tại mỏ Liza là 410.000 thùng/ngày vào cuối tháng 7 năm 2023. Sản lượng từ Lô Stabroek dự kiến sẽ tăng mạnh trong những năm tới với việc Exxon cam kết khai thác thêm bốn hoạt động tại Lô Stabroek.
Đầu tiên trong số này là dự án Payara công suất 220.000 thùng mỗi ngày, dự kiến sẽ sản xuất dầu đầu tiên vào cuối năm nay từ 41 giếng, bao gồm 20 giếng sản xuất và 21 giếng bơm. Tiếp theo Payara là dự án khai thác mỏ Yellowtail, nơi sẽ có 51 giếng, bao gồm 26 giếng sản xuất và 25 giếng nước với công suất khai thác 250.000 thùng mỗi ngày. Exxon dự đoán rằng Yellowtail sẽ bắt đầu hoạt động trong năm 2025, mang lại tổng công suất cho tập đoàn là 810.000 thùng/ngày tại Lô Stabroek. Hoạt động thứ năm mà Exxon và các đối tác sẽ khai thác ngoài khơi Guyana là dự án Uaru công suất 250.000 thùng/ngày, đã được phê duyệt vào đầu năm nay. Uaru sẽ có công suất bơm 250.000 thùng mỗi ngày từ 44 giếng khi khởi động, dự kiến vào năm 2026. Dự án cuối cùng được phê duyệt là hoạt động Whiptail trị giá gần 13 tỷ USD, sẽ có công suất 250.000 thùng mỗi ngày từ tối đa 72 giếng và dự kiến sẽ bắt đầu hoạt động vào năm 2027.
Điều này có nghĩa là liên doanh do Exxon dẫn dắt sẽ có khả năng đạt 1,3 triệu thùng mỗi ngày từ Lô Stabroek, thậm chí có thể nhiều hơn với tất cả các mỏ dầu có khả năng sản xuất nhiều dầu hơn công suất đã nêu. Điều đó sẽ đưa Guyana vững chắc bước vào bản đồ là quốc gia sản xuất dầu mỏ toàn cầu, khi thuộc địa cũ của Anh với dân số chưa đầy một triệu người này đã thay thế Algeria để trở thành quốc gia sản xuất dầu lớn thứ 16 thế giới. Nó sẽ là động lực đáng kể cho tăng trưởng sản xuất của Exxon, Hess và CNOOC đồng thời thúc đẩy đáng kể lợi nhuận của các công ty đó.
Dầu được phát hiện và sản xuất tại Lô Stabroek là dầu nhẹ và ngọt, với loại Liza có tỷ trọng API là 32 độ và hàm lượng lưu huỳnh 0,58%. Những đặc tính đó làm cho loại dầu Liza rẻ hơn và dễ dàng tinh chế thành nhiên liệu chất lượng cao, ít phát thải. Dầu mỏ với những đặc điểm đó đang ngày càng được các nhà máy lọc dầu trên toàn thế giới ưa chuộng do các quy định về phát thải nhiên liệu ngày càng nghiêm ngặt hơn. Cường độ carbon của việc chiết xuất loại dầu thô Liza thuộc hàng thấp nhất trên thế giới. Theo công ty tư vấn công nghiệp Rystad Energy, dầu được khai thác ở Guyana thải ra 9 kg carbon mỗi thùng so với mức trung bình toàn cầu là 18 kg mỗi thùng. Điều này giúp tăng cường sức hấp dẫn của hoạt động ngoài khơi Guyana, đặc biệt là với các công ty năng lượng lớn của phương Tây, trong đó có Exxon, cam kết trung hòa carbon và đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Ngoài khơi Guyana cũng là một khu vực có lợi nhuận cao để hoạt động nhờ mức giá hòa vốn thấp trong ngành. Theo Hess, Liza Giai đoạn 1 có mức giá hòa vốn là 35 USD/thùng Brent trong khi đối với Liza Giai đoạn 2 đã giảm xuống còn 25 USD/thùng. Các dự án khác của Exxon tại Lô Stabroek sẽ có mức giá hòa vốn tương tự. Theo ước tính, mỏ Payara với công suất 250.000 thùng/ngày sẽ hòa vốn ở mức 32 USD/thùng, trong khi Yellowtail ở mức 29 USD/thùng. Trong lúc Brent đang được bán với giá khoảng 93 USD/thùng, Stabroek Block là cỗ máy tạo ra tiền mặt cho Exxon, Hess và CNOOC.
Khi hoạt động sản xuất chi phí thấp này mở rộng, với bốn hoạt động mới bổ sung công suất 970.000 thùng mỗi ngày, đi vào hoạt động từ nay đến năm 2029, tổng sản lượng dầu, doanh thu, dòng tiền và lợi nhuận của Exxon đều sẽ tăng trưởng mạnh mẽ. Nguồn tài nguyên dầu và sản lượng tăng trưởng đáng kể hơn nữa đang ở phía trước, với Lô Stabroek có tiềm năng dầu mỏ lớn hơn nhiều so với dự đoán ban đầu. Exxon chuẩn bị bắt tay vào chiến dịch khoan 35 giếng đầy tham vọng sau khi chương trình 25 giếng hiện tại kết thúc.
Nguồn tin: xangdau.net
