Ủy ban châu Âu hôm thứ Tư đã công bố kế hoạch trị giá 210 tỷ euro để châu Âu chấm dứt sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch của Nga vào năm 2027, và sử dụng trục này để thoát khỏi Moscow để nhanh chóng chuyển đổi sang năng lượng xanh.
Cuộc xâm lược Ukraine của Nga, nhà cung cấp khí đốt hàng đầu của châu Âu, đã khiến Liên minh châu Âu phải cân nhắc lại các chính sách năng lượng của mình trong bối cảnh lo ngại về những cú sốc nguồn cung ngày càng gia tăng. Nga cung cấp 40% lượng khí đốt và 27% lượng dầu nhập khẩu của khối và các nước EU đang tranh cãi để thống nhất các biện pháp trừng phạt đối với vấn đề này.
Để cắt bỏ các loại nhiên liệu đó, Brussels đề xuất một kế hoạch gồm ba mũi nhọn: chuyển sang nhập khẩu nhiều khí đốt không phải của Nga hơn, triển khai nhanh hơn năng lượng tái tạo và nỗ lực hơn nữa để tiết kiệm năng lượng.
Các biện pháp bao gồm sự kết hợp của các luật của EU, các chương trình không ràng buộc và các khuyến nghị đối với các chính phủ ở 27 quốc gia thành viên của EU, những người chịu trách nhiệm chính về các chính sách năng lượng quốc gia của họ.
Tổng hợp lại, Brussels dự kiến họ sẽ yêu cầu 210 tỷ euro để đầu tư thêm vào năm 2027 và 300 tỷ euro vào năm 2030 trên những khoản đầu tư đã có để đáp ứng mục tiêu khí hậu năm 2030 của khối. Cuối cùng, liên minh cho biết các khoản đầu tư này sẽ cắt giảm hóa đơn nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch của châu Âu.
Chủ tịch Ủy ban Ursula von der Leyen cho biết: “RePowerEU sẽ giúp chúng tôi tiết kiệm nhiều năng lượng hơn, đẩy nhanh việc loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch và quan trọng nhất là bắt đầu đầu tư trên quy mô mới.”
Các khoản đầu tư đó bao gồm 86 tỷ euro cho năng lượng tái tạo và 27 tỷ euro cho cơ sở hạ tầng hydro, 29 tỷ euro cho lưới điện và 56 tỷ euro cho tiết kiệm năng lượng và máy bơm nhiệt.
Ủy ban cho biết một số khoản đầu tư vào cơ sở hạ tầng nhiên liệu hóa thạch sẽ được yêu cầu - 10 tỷ euro cho hàng chục dự án khí đốt và khí đốt tự nhiên hóa lỏng, và lên đến 2 tỷ euro cho dầu, nhắm mục tiêu vào các nước Trung và Đông Âu thiếu khả năng truy nhập vào các nguồn cung ngoài Nga.
Các nhà vận động cho biết những khoản đầu tư đó có nguy cơ khiến EU phải phụ thuộc lâu dài vào khí thải CO2, thúc đẩy biến đổi khí hậu và giá năng lượng cao. Ủy ban cho biết cơ sở hạ tầng khí đốt mới sẽ có thể chuyển sang vận chuyển hydro tái tạo trong tương lai.
Brussels muốn các nước tài trợ cho các biện pháp bằng cách sử dụng quỹ phục hồi COVID-19 của EU, quỹ này chứa hơn 200 tỷ euro các khoản cho vay chưa tiêu. Ủy ban cũng sẽ bán thêm giấy phép thị trường carbon từ nguồn dự trữ trong vài năm tới để huy động 20 tỷ euro. Một số nhà phân tích cảnh báo rằng điều đó có thể làm giảm giá carbon, làm suy yếu tín hiệu giá chuyển sang năng lượng carbon thấp.
Để dẫn đầu các kế hoạch, Ủy ban đã đề xuất một mục tiêu ràng buộc pháp lý cao hơn để có được 45% năng lượng của EU từ các nguồn tái tạo vào năm 2030, thay thế cho đề xuất 40% hiện tại.
Đề xuất đó sẽ chứng kiến EU tăng gấp đôi công suất năng lượng tái tạo của mình lên 1.236 gigawatt (GW) vào năm 2030 và được hỗ trợ bởi luật cho phép các giấy phép một năm đơn giản hơn cho các dự án năng lượng gió và năng lượng mặt trời. EU cũng đề xuất giảm dần các nghĩa vụ đối với các quốc gia để lắp các tòa nhà mới với các tấm pin mặt trời.
Một mục tiêu khác là cắt giảm 13% mức tiêu thụ năng lượng của EU vào năm 2030 so với mức dự kiến, thay thế cho mức 9% hiện tại. EU đang đàm phán về luật để cải tạo các tòa nhà nhanh hơn để sử dụng ít năng lượng hơn, và cho biết các hành động tự nguyện như tắt máy điều hòa nhiệt độ có thể cắt giảm 5% nhu cầu về khí đốt và dầu.
Các mục tiêu ràng buộc pháp lý cần có sự chấp thuận của các nước EU và các nhà lập pháp.
Kế hoạch của EU bao gồm việc cung cấp nguồn cung cấp khí đốt không phải của Nga trong ngắn hạn để thay thế 155 tỷ mét khối mà châu Âu mua từ Moscow mỗi năm. Nhu cầu khí đốt của châu Âu dự kiến sẽ giảm 30% vào năm 2030 để đáp ứng các mục tiêu về khí hậu, nhưng hiện tại các quốc gia dựa vào nhiên liệu để sưởi ấm nhà, công nghiệp năng lượng và sản xuất điện.
EU đặt mục tiêu sẽ có một biên bản ghi nhớ với Ai Cập và Israel vào mùa hè về việc cung cấp LNG, và nhằm thúc đẩy nguồn cung từ các nước bao gồm Canada và Algeria. Brussels cũng sẽ khởi động một kế hoạch để các nước cùng mua khí đốt nhằm cố gắng đàm phán các điều khoản hợp đồng tốt hơn.
© Reuters
© Bản tiếng Việt của Xangdau.net
