Tổng thống Ecuador Rafael Correa Ä‘ã tố cáo tập Ä‘oàn dầu khí Chevron của Mỹ gây ra thảm họa môi trường trong quá trình khai thác tại khu vá»±c Amazon của nÆ°á»›c này trong giai Ä‘oạn 1972-1990.

Má»™t khoảng rừng Amazon bị ô nhiá»…m do hoạt Ä‘á»™ng khai thác dầu của Chevron. (Ảnh: AFP)

Phát biểu tại lá»… ra mắt cuốn sách có liên quan tá»›i vụ kiện Chevron ngày 2/10, Tổng thống Correa tố cáo tập Ä‘oàn này tìm cách thay đổi các chứng cứ để trốn tránh trách nhiệm bồi thường.

Ông khẳng định các thảm họa môi trường do Chevron để lại ảnh hưởng nghiêm trọng tá»›i sức khỏe của cÆ° dân sinh sống tại Amazon, nhiều người trong số họ bị ung thÆ° và mắc các bệnh về da.

Trong thời gian hoạt Ä‘á»™ng khai thác 30 năm tại khu vá»±c này, Chevron Ä‘ã làm ô nhiá»…m 5.000 km2 rừng Amazon, 18.000 thùng nÆ°á»›c thải Ä‘á»™c hại được đổ ra môi trường làm ô nhiá»…m bùn đất và hệ thống sông ngòi ở khu vá»±c.

Tuyên bố của nhà lãnh đạo Ecuador được Ä‘Æ°a ra trong bối cảnh tháng Ba, Tòa án công lý quốc tế (ICJ) ra phán quyết yêu cầu Chevron bồi thường 9,5 tá»· USD vì Ä‘ã gây ra tình trạng ô nhiá»…m nghiêm trọng cho cá»™ng đồng thổ dân ở tỉnh miền Tây Sucumbios thuá»™c Amazon.

Phán quyết nêu rõ trong quá trình khai thác tại Amazone, Texaco - công ty con của Chevron - Ä‘ã làm tràn gần 17 triệu thùng dầu và đốt khoảng 235 tá»· m3 khí.

Năm 1992, Chevron ngừng hoạt Ä‘á»™ng khai thác ở Ecuador sau khi các giếng dầu Ä‘ang khai thác của tập Ä‘oàn này bị ngập úng nặng.

MÆ°a to làm nÆ°á»›c sông dâng cao, tràn vào các giếng dầu và cuốn các chất Ä‘á»™c hại ra khắp hệ thống sông ngòi, gây ô nhiá»…m nghiêm trọng cả má»™t vùng rá»™ng lá»›n.

Đến năm 2011, Tòa án thành phố Lago Agrio thuá»™c tỉnh Sucumbios ra phán quyết yêu cầu Chevron bồi thường 9,5 tá»· USD cho người dân ở khu vá»±c bị ô nhiá»…m.

Tuy nhiên, Chevron không đồng ý vá»›i phán quyết trên và Ä‘ã gá»­i Ä‘Æ¡n kiện Ecuador ra tòa án quốc tế vá»›i lý do quốc gia Nam Mỹ này vi phạm thỏa thuận ký năm 1997, theo Ä‘ó cho phép Chevron không phải chịu trách nhiệm và cÅ©ng không phải trả tiền bồi thường trong vụ gây ô nhiá»…m trên.

Tuy nhiên, trong phán quyết ngày 13/3, ICJ khẳng định phán quyết trÆ°á»›c Ä‘ó của Tòa án thành phố Lago Agrio là có cÆ¡ sở và người dân ở khu vá»±c bị ảnh hưởng phải được nhận bồi thường.

Phán quyết của ICJ cÅ©ng nêu rõ thỏa thuận được ký giữa Chevron và chính phủ lâm thời lúc Ä‘ó ở Ecuador không còn giá trị./.

Nguồn tin: TTXVN/VIETNAM+