Sau nhiều năm, sự tranh cãi về đường ống dẫn dầu ở Đông Phi vẫn đang tiếp diễn. Các nhà bảo vệ môi trường và cộng đồng địa phương từ lâu đã đấu tranh chống lại đề xuất xây dựng một đường ống chính chạy từ Uganda đến Tanzania. Nhưng các đại gia dầu mỏ hoạt động trong khu vực tin rằng nó có thể tăng cường đáng kể các tuyến đường xuất khẩu của khu vực, giúp Uganda không giáp biển có thể vận chuyển dầu thô dễ dàng hơn. Nhưng đường ống này tiếp tục gặp phải những trở ngại lớn, với những hoài nghi về việc liệu nó có bao giờ được hoàn thành hay không.
Đường ống dẫn dầu thô Đông Phi (EACOP) dự kiến sẽ là đường ống dẫn dầu sưởi bằng điện dài nhất thế giới, dài 1.440 km và chạy từ phía tây Uganda đến cảng Tanga ở Ấn Độ Dương ở Tanzania. TotalEnergies và Tổng công ty Dầu khí Hải dương Trung Quốc (CNOOC) ban đầu dự kiến đầu tư 3,5 tỷ USD vào EACOP, hợp tác với các công ty khai thác ở hai quốc gia - Công ty Dầu khí Quốc gia Uganda (UNOC) và Tập đoàn Phát triển Dầu khí Tanzania (TPDC). Nếu hoàn thành, đường ống này có thể vận chuyển 1 tỷ thùng dầu thô mỗi ngày qua các quốc gia.
Vào cuối tháng 3, mọi thứ có vẻ hứa hẹn với Total khi việc xây dựng sắp bắt đầu. Việc ký quyết định đầu tư cuối cùng trị giá 10 tỷ đô la khiến việc xây dựng đường ống trở nên khả thi hơn nhiều. Công ty năng lượng của Anh Tullow Oil lần đầu tiên phát hiện ra dầu có thể khai thác được ở Uganda trong lưu vực hồ Albert vào năm 2006 và TotalEnergies đã mua cổ phần của Tullow trong khu vực vào năm 2020 nhưng không thể tìm được nguồn vốn phù hợp cho dự án EACOP cho đến nay.
Tuy nhiên, có sự phản đối gay gắt từ người dân địa phương, với 260 nhóm cộng đồng trên khắp Uganda, Tanzania và các quốc gia lân cận đã nâng cao nhận thức về tình hình trên toàn cầu bằng chiến dịch #StopEACOP. Các cuộc biểu tình của công chúng, hành động pháp lý và sự chú ý của giới truyền thông đã khiến công trình bị trì hoãn trong hai năm qua. Mọi người chủ yếu lo ngại về tác động môi trường của việc xây dựng cơ sở hạ tầng dầu quy mô lớn như vậy. Vào đầu tháng 4, Ủy ban liên chính phủ của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu tuyên bố rằng chúng ta không có khả năng xây dựng thêm cơ sở hạ tầng nhiên liệu hóa thạch, thu hút sự chú ý đến các đề xuất dự án lớn như EACOP. Các ước tính cho thấy rằng đường ống có thể tạo ra tới 36 triệu tấn CO2 mỗi năm, gấp khoảng bảy lần lượng khí thải hàng năm của Uganda.
Tác động nhiều hơn nữa của đường ống là việc di dời lên đến 1.400 hộ gia đình, với mức đền bù không thỏa đáng. Ngoài ra, việc phá hủy môi trường sống của động vật hoang dã trên khắp hai quốc gia dường như không thể tránh khỏi, khi đường ống chạy qua một số khu vực lớn có động vật hoang dã có nguy cơ tuyệt chủng.
Khi Total tiếp tục kế hoạch xây dựng đường ống, có một khoảng thời gian giới hạn để thế giới sẽ chấp nhận loại dự án nhiên liệu hóa thạch lớn này. Với nhu cầu dầu vẫn cao và các lệnh trừng phạt đối với Nga làm nổi bật sự phụ thuộc của chúng ta vào vàng đen, ngay cả bây giờ, Total có lẽ vẫn có thể nhận được đủ sự ủng hộ để dự án thành công. Nhưng khi một số ông lớn dầu mỏ và chính phủ đưa ra các mục tiêu khí hậu đầy tham vọng cho cuối thập kỷ này, thì cánh cửa này đang ngày càng thu hẹp lại.
Việc hủy bỏ đường ống Keystone XL vào năm 2020 thể hiện quan điểm của các chính phủ trong việc tiếp cận các dự án dầu khí dài hạn, với sức ép dư luận buộc phải chuyển từ nhiên liệu hóa thạch sang các lựa chọn thay thế tái tạo trong vòng một thập kỷ.
Và EACOP đang gặp phải nhiều rào cản hơn, khi các công ty bảo hiểm từ chối bảo hiểm đường ống, với lý do đưa ra là lo ngại tác động tiêu cực lâu dài đến môi trường. Công ty bảo hiểm đa quốc gia, Munich Re, đã từ chối bảo hiểm do khả năng gây hại cho khí hậu. Và, trong tuần này, công ty bảo hiểm dầu khí lớn Allianz cho biết họ sẽ không bảo hiểm cho đường ống này, nói rõ “Allianz không cung cấp bảo hiểm trực tiếp cho dự án Đường ống dẫn dầu thô Đông Phi, vì nó không đáp ứng tham vọng khí hậu cũng như không nằm trong danh mục rủi ro ESG của chúng tôi . ”
Zurich, Axa, SCOR, Swiss Re và Hannover Re đều đã từ chối bảo lãnh dự án, sau áp lực từ liên minh “StopEacop”. Liên minh này cũng nhắm mục tiêu vào một số ngân hàng để khuyến khích họ từ chối tài trợ cho dự án, bao gồm HSBC, Credit Suisse, Barclays và BNP Paribas. Omar Elmawi, điều phối viên chiến dịch StopEacop cho biết “Chính thức bây giờ, 7 trong số 15 công ty bảo hiểm mà chúng tôi tiếp cận đã kết luận rằng Eacop là một rủi ro lớn để họ bảo lãnh.”
Tuy nhiên, bất chấp những trở ngại, Uganda phần lớn ủng hộ đường ống này vì nó có thể giúp phát triển hơn nữa ngành công nghiệp dầu mỏ và có tác động lan tỏa tích cực đến nền kinh tế quốc gia. Các chính trị gia đã đưa ra những lời hứa lớn lao về ý nghĩa của việc xây dựng EACOP đối với đất nước. Với việc Uganda và Tanzania nắm giữ 30% cổ phần trong đường ống dẫn, nó sẽ mang lại một số doanh thu cho hai quốc gia. Nó cũng có thể dẫn đến tạo ra nhiều việc làm.
Bất chấp sự phản đối đáng chú ý, TotalEnergies tiếp tục thúc đẩy việc xây dựng EACOP, sau hai năm lập kế hoạch và huy động vốn. Trong khi một số nhóm cộng đồng và tổ chức quốc tế phản đối việc xây dựng cơ sở hạ tầng nhiên liệu hóa thạch mới quy mô lớn, chính phủ Uganda nhận thấy tiềm năng to lớn để phát triển ngành công nghiệp nhằm hỗ trợ nền kinh tế quốc gia. Tuy nhiên, Total sẽ phải nhanh chóng có được sự phê duyệt và đảm bảo nếu muốn hy vọng nhìn thấy việc triển khai EACOP diễn ra như mong đợi.
Nguồn tin: xangdau.net
