Có vẻ như Việt Nam Ä‘ang là Ä‘iểm đến má»›i, hấp dẫn đối vá»›i các dá»± án lá»c hóa dầu.
Theo kế hoạch vào ngày 23/10, Liên hợp lá»c hóa dầu Nghi SÆ¡n tại Khu kinh tế Nghi SÆ¡n, Thanh Hóa sẽ khởi công xây dá»±ng nhà máy chính. Dá»± kiến nhà máy này sẽ Ä‘i vào váºn hành thương mại trong năm 2017. Như váºy, sau má»™t thá»i gian dài, Việt Nam Ä‘ang dần tiến tá»›i má»™t ná»n công nghiệp lá»c hóa dầu vá»›i đầy đủ các khâu sản xuất.
Nghi Sơn: hiện thực trong tầm tay
So vá»›i thá»i Ä‘iểm ký hợp đồng liên doanh vào tháng 8/2008 giữa các đối tác gồm: Táºp Ä‘oàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN), Công ty Dầu khí quốc tế Kuwait (KPI), Công ty Idemitsu Nháºt Bản, Công ty Hóa chất Mitsui Nháºt Bản, các bên cÅ©ng Ä‘ã mất thêm 5 năm nữa má»›i Ä‘i được đến ngày khởi công xây dá»±ng nhà máy chính. Nếu cá»™ng thêm thá»i gian Ä‘àm phán trước Ä‘ó là 2 năm và thá»i gian xây dá»±ng gần 4 năm nữa thì quãng đưá»ng kể từ khi các bên quyết định ngồi vào bàn Ä‘àm phán đến khi nhà máy có công suất 10 triệu tấn/năm này Ä‘i vào váºn hành thương mại cÅ©ng mất xấp xỉ 10 năm.
Các chuyên gia cá»§a PVN và nhiá»u cÆ¡ quan chức năng cÅ©ng phải thừa nháºn, các đối tác trong dá»± án Ä‘á»u là những doanh nghiệp lá»›n tại các nước, và Ä‘ây là đảm bảo quan trá»ng để dá»± án có nhiá»u thuáºn lợi trong quá trình hoạt động, triển khai. Nếu PVN là doanh nghiệp hàng đầu cá»§a Việt Nam có nhiá»u năm kinh nghiệm hoạt động trong lÄ©nh vá»±c dầu khí thì KPI là công ty dầu khí lá»›n nhất và thuá»™c nhà nước Kuwait – nÆ¡i có nguồn dầu thô dồi dào. Các đối tác đến từ Nháºt Bản không chỉ là những nhà đầu tư tháºn trá»ng, bài bản mà còn có rất nhiá»u kinh nghiệm và có tiếng trong ngành lá»c hóa dầu và hóa chất thế giá»›i.
Những đối tác tên tuổi và đầy kinh nghiệm này Ä‘ã giúp Liên hợp lá»c hóa dầu Nghi SÆ¡n có nhiá»u thuáºn lợi trong quá trình thu xếp vốn cho dá»± án quy mô hÆ¡n 9 tá»· USD, nhất là trong thá»i Ä‘iểm kinh tế thế giá»›i vẫn khó khăn như hiện nay. Vào tháng 6 vừa qua, khoản vốn vay trị giá hÆ¡n 5 tá»· USD cá»§a dá»± án Ä‘ã được thu xếp xong. Trong Ä‘ó 2,3 tá»· USD từ Ngân hàng Hợp tác Quốc tế Nháºt Bản (JBIC) và Ngân hàng Xuất nháºp khẩu Hàn Quốc (Kexim). Khoản tiá»n 2,7 tá»· USD còn lại là vay từ các ngân hàng thương mại được bảo lãnh bởi cÆ¡ quan tín dụng xuất khẩu Nippon Export and Investment Insurance (NEXI).
Má»™t chuyên gia cho hay, để được các tổ chức tài chính cho vay, KPI cÅ©ng phải có bảo lãnh cung cấp nguồn dầu thô suốt Ä‘á»i, còn Idemitsu phải bảo lãnh vá» công nghệ để dá»± án váºn hành tốt nhất cho dù Ä‘ây Ä‘á»u là các bên tham gia đầu tư tại dá»± án. Vào tháng 7/2013, hợp đồng EPC cÅ©ng Ä‘ã được trao cho liên danh nhà thầu do công ty JGC Corporation (Nháºt Bản) đứng đầu. Như váºy, công việc còn lại cá»§a dá»± án khổng lồ này là đảm bảo tiến độ đặt ra khi Ä‘ã có má»™t quãng đưá»ng rất dài để chuẩn bị các bước Ä‘i cần thiết.
Dung Quất: tìm duyên má»›i
Là nhà máy lá»c dầu duy nhất tại Việt Nam Ä‘ang hoạt động ở thá»i Ä‘iểm này, Nhà máy lá»c dầu Dung Quấthiện Ä‘ã hoàn tất nghiên cứu mở rá»™ng quy mô từ 6,5 triệu tấn dầu thô/năm lên 10 triệu tấn/năm. Tuy nhiên, để làm được Ä‘iá»u này, PVN – chá»§ đầu tư cá»§a dá»± án – Ä‘ang tìm kiếm má»™t đối tác nước ngoài cho mình. Hiện đối tác Ä‘ang bước vào “vòng chung kết” được nhắc tá»›i là Táºp Ä‘oàn Gazprom Neft.
Äây là má»™t trong những công ty dầu khí hàng đầu cá»§a Nga, Ä‘ang sở hữu trên 70 giấy phép khai thác dầu vá»›i sản lượng lá»›n và có 5 nhà máy lá»c dầu có công suất 40 triệu tấn. Äại gia này cÅ©ng được xem là có kinh nghiệm hiện đại hóa và mở rá»™ng các nhà máy lá»c dầu không chỉ ở Nga mà còn ở các nước khác. Mong muốn được hợp tác vá»›i Nhà máy lá»c dầu Dung Quất (vì nhà máy Ä‘ang có kế hoạch nâng công suất từ 6,5 triệu tấn/năm hiện nay lên 10 triệu tấn/năm) cá»§a Gazprom Neft dưá»ng như sắp trở thành hiện thá»±c, bởi các bên liên quan Ä‘ang mở hết tốc lá»±c để có thể ký được hợp đồng hợp tác vào năm 2014.
ÄÆ°á»£c thiết kế để sá» dụng dầu thô ngá»t nhẹ cá»§a má» Bạch Hổ là chính, Nhà máy lá»c dầu Dung Quất khi mở rá»™ng và nâng công suất sẽ sá» dụng nguồn dầu thô đầu vào Ä‘a dạng hÆ¡n, thay thế nguồn dầu thô Bạch Hổ Ä‘ang giảm sút những năm qua. Bởi váºy, sá»± có mặt cá»§a Gazprom Neft vá»›i các lợi thế hiện có vá» dầu sẽ giúp nguồn dầu thô đầu vào cho Nhà máy lá»c dầu Dung Quất được ổn định lâu dài. Tuy váºy, tất cả cÅ©ng còn phải chá» mốc 2014.
VÅ©ng Rô: gấp gáp tăng tốc
Äang vào giai Ä‘oạn tăng tốc để triển khai phải tính tá»›i dá»± án Lá»c hóa dầu VÅ©ng Rô. Vào ngày 6/10 vừa qua Ä‘ã diá»…n ra lá»… trao giấy phép đầu tư Ä‘iá»u chỉnh đồng thá»i vá»›i việc chá»§ đầu tư ký hợp đồng thiết kế tổng thể (FEED) và thư trao thầu EPC cá»§a Dá»± án Lá»c hóa dầu VÅ©ng Rô cho Công ty JGC. Äặt tại Khu công nghiệp Hòa Tâm thuá»™c Khu kinh tế Nam Phú Yên, vào năm 2007, dá»± án Ä‘ã được cấp phép đầu tư vá»›i công suất 4 triệu tấn/năm, quy mô vốn đầu tư 1,7 tá»· USD. Tuy nhiên, sau khi nghiên cứu kỹ vá» thị trưá»ng, chá»§ đầu tư cá»§a dá»± án – Táºp Ä‘oàn Technostar Management Ltd (Anh) – Ä‘ã quyết định sẽ nâng công suất lên gấp Ä‘ôi là 8 triệu tấn/năm vá»›i mức vốn đầu tư má»›i là gần 3,18 tá»· USD.
Ông Kirill Korolev, Phó chá»§ tịch HÄQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty TNHH Dầu khí VÅ©ng Rô tại lá»… trao giấy phép đầu tư Ä‘ã cho hay, dá»± án Ä‘ang đặt mục tiêu năm 2016 Ä‘i vào sản xuất để Ä‘áp ứng nhu cầu cá»§a Việt Nam và khu vá»±c.
Chính quyá»n tỉnh Phú Yên cÅ©ng Ä‘ang tăng tốc để có thể khởi công phần cảng cá»§a dá»± án ngay trong tháng 11 năm nay vá»›i mục tiêu giữ chân bằng được nhà đầu tư này.
Tuy nhiên, trước mắt Công ty Dầu khí VÅ©ng Rô và JGC sẽ có 6 tháng để thá»±c hiện FEED và nếu bước sang được tá»›i hợp đồng xây dá»±ng nhà máy thì mất thêm 42 tháng để xây lắp nữa. Các bước tiếp theo này được Phó Thá»§ tướng Chính phá»§ Hoàng Trung Hải Ä‘ánh giá là “còn nhiá»u khó khăn và Ä‘òi há»i rất nhiá»u ná»— lá»±c cá»§a các bên liên quan để dá»± án thành công, theo hướng bá»n vững và các bên cùng thắng”. DÄ© nhiên, vá»›i kinh nghiệm thá»±c tế có được qua quá trình chỉ đạo triển khai dá»± án Nhà máy lá»c dầu Dung Quất khi tái khởi động lại vào năm 2005 hay tại Tổ hợp Lá»c hóa dầu Nghi SÆ¡n, Tổ hợp Hóa dầu miá»n Nam, nháºn xét cá»§a Phó thá»§ tướng hoàn toàn có cÆ¡ sở.
Nhơn Hội: cũng khởi động nhộn nhịp
Giữa tháng 8/2013, Táºp Ä‘oàn Dầu khí Thái Lan (PTT) phối hợp vá»›i UBND tỉnh Bình Äịnh Ä‘ã tổ chức há»p báo công bố khởi động việc láºp dá»± án đầu tư Tổ hợp Lá»c hóa dầu NhÆ¡n Há»™i. Tại Ä‘ây, PTT cÅ©ng công bố quyết định chá»n Công ty McKinsey làm tư vấn quản lý chiến lược dá»± án, Foster Wheeler là nhà tư vấn vá» kỹ thuáºt, phác thảo sÆ¡ bá»™ thiết kế nhà máy và Công ty IHS tư vấn vá» thương mại, nguồn dầu thô đầu vào, sản phẩm đầu ra.
Ông Sukrit Surabotsopon, Phó Tổng giám đốc PTT, cho biết, báo cáo nghiên cứu khả thi chi tiết dá»± án sẽ được thá»±c hiện trong thá»i gian từ nay đến tháng 4/2014. Sau khi hoàn tất báo cáo này và được Chính phá»§ Việt Nam phê duyệt, PTT sẽ tiếp tục chuyển sang giai Ä‘oạn hoàn tất thiết kế kỹ thuáºt tổng thể, thiết kế chi tiết – mua sắm – xây dá»±ng để khởi công xây dá»±ng. Nhà đầu tư cÅ©ng cho biết, sẽ ná»— lá»±c để dá»± án được xây dá»±ng xong trong thá»i gian khoảng từ 4-5 năm, dá»± kiến đến năm 2020 sẽ hoàn thành và đưa vào hoạt động.
Dá»± án Tổ hợp Lá»c hóa dầu NhÆ¡n Há»™i có tổng vốn đầu tư khoảng 28 tá»· USD, dá»± kiến được xây dá»±ng tại Khu kinh tế NhÆ¡n Há»™i vá»›i công suất 660.000 thùng dầu thô/ngày, tương đương 30 triệu tấn/năm. Nguyên liệu dầu thô sẽ nháºp khẩu từ Trung Äông, châu Phi, Nam Trung Mỹ. Mục tiêu mà PTT hướng tá»›i là tiêu thụ trong nước 50%, 50% còn lại xuất khẩu.
Má»™t chuyên gia có kinh nghiệm nháºn xét, để Ä‘i tá»›i ngày khởi công, Nghi SÆ¡n Ä‘ã mất không dưới 7 năm theo Ä‘uổi dá»± án này. Äể thu xếp được 5 tá»· USD vốn vay, Nghi SÆ¡n cÅ©ng Ä‘ã phải mất rất nhiá»u thá»i gian và công sức. Vì váºy, vá»›i quy mô đầu tư lên tá»›i gần 30 tá»· USD, chưa rõ nguồn dầu thô đầu vào, chưa rõ vay tiá»n ở Ä‘âu để triển khai dá»± án, ngưá»i ta có quyá»n nghi ngá» vá» tính khả thi cá»§a Dá»± án Tổ hợp Lá»c hóa dầu NhÆ¡n Há»™i.
Sân chÆ¡i má»—i lúc má»™t nhá»™n nhịp, hứa hẹn mang đến sắc thái má»›i cho ngành lá»c hóa dầu Việt Nam.
Nguồn tin: DÄDN