Mặc dù Cục kiểm tra Văn bản quy phạm pháp luáºt (VBQPPL) Ä‘ã kết luáºn, phải hủy bá» Công văn số 1706 của Bá»™ Tài chính- nguyên nhân dẫn tá»›i DN bị truy thu thuế tạm nháºp tái xuất (TNTX) xăng dầu chuyển tiêu thụ ná»™i địa- nhÆ°ng Bá»™ Tài chính vẫn viện lý do quyết không sá»a. “Quả bóng” Ä‘á qua Ä‘á lại giữa cÆ¡ quan quản lý mà chÆ°a có câu trả lá»i.
Ảnh minh há»a
Từ má»™t công văn sai trái
Cần phải nhắc lại sá»± việc, vì sao Công văn 17060/BTC-VP do Chánh văn phòng Bá»™ Tài chính Nguyá»…n Äức Chi thừa lệnh Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính ký không có má»™t từ nào buá»™c DN xăng dầu phải truy thu thuế TNTX xăng dầu chuyển sang bán ná»™i địa nhÆ°ng lại ảnh hưởng ghê gá»›m đến các DN xăng dầu.
Bởi theo quy định của Luáºt Thuế xuất khẩu, nháºp khẩu: thá»i Ä‘iểm tính thuế xuất khẩu, thuế nháºp khẩu là thá»i Ä‘iểm đăng ký tá» khai hải quan. Nếu thay tá» khai hải quan khác thì thuế phải tính lại theo thá»i Ä‘iểm ‘mở” tá» khai má»›i. NhÆ° váºy, vá»›i việc Công văn 17060 yêu cầu DN xăng dầu đăng ký tá» khai má»›i cÅ©ng đồng nghÄ©a vá»›i việc xăng dầu Ä‘ã TNTX chuyển sang tiêu thụ ná»™i địa những năm trÆ°á»›c phải tính lại thuế. Do đầu năm 2012, thuế suất nháºp khẩu xăng dầu chỉ có 0-3% nhÆ°ng cuối năm thuế tăng lên 12%, vì thế hầu hết các DN xăng dầu phải chịu ná»™p thêm thuế.
Chỉ má»™t “chi tiết” tưởng chừng Ä‘Æ¡n giản Ä‘ó của Công Văn 17060 nhÆ°ng Ä‘ã khiến 8 DN đầu mối nháºp khẩu xăng dầu là Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), Công ty TNHH má»™t thành viên Xăng dầu Quân Ä‘á»™i (Mipec), Công ty TNHH Váºn tải thủy bá»™ Hải Hà, Tổng công ty Dầu Việt Nam (PV Oil), Tổng công ty ThÆ°Æ¡ng mại kỹ thuáºt và đầu tÆ° (Petec), Công ty Lá»c hóa dầu Nam Việt… bị truy thu má»™t khoản thuế là 345 tá»· đồng.
Äể Ä‘Æ°a ra lý do truy thu thuế, công văn số 17060 có nêu: theo yêu cầu của Cục Hải quan Hải Phòng (?) nên Bá»™ Tài chính hÆ°á»›ng dẫn Tổng cục Hải quan chỉ đạo các Cục Hải quan địa phÆ°Æ¡ng buá»™c các DN xăng dầu có hàng TNTX trong năm 2012 chuyển sang tiêu thụ ná»™i địa phải thay tá» khai hải quan theo quy định tại Äiá»u 9 Nghị định 154/2005/NÄ-CP ngày 15/12/2005.
NhÆ°ng nếu chỉ dá»±a vào Nghị định 154 để truy thu thuế của DN xăng dầu thì Bá»™ Tài chính Ä‘ã cố tình quên mất má»™t văn bản quan trá»ng khác. Äó là Thông tÆ° 194/2010/TT-BTC do chính Bá»™ Tài chính ban hành. Thông tÆ° này có hiệu lá»±c từ 20/1/2011, hÆ°á»›ng dẫn “hàng TNTX chuyển tiêu thụ ná»™i địa không đăng ký tá» khai má»›i, DN chỉ khai và ná»™p thuế nháºp khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, giá trị gia tăng theo quy định” nhằm thá»±c hiện chủ chÆ°Æ¡ng cải cách, Ä‘Æ¡n giản hóa thủ tục hành chính
Chính vì váºy, sau cuá»™c há»p vá»›i nhiá»u bên, trong Ä‘ó có đại diện các Ä‘Æ¡n vị liên quan của Bá»™ Tài chính (Vụ Pháp chế, Tổng cục Hải quan, Vụ Chính sách thuế), Cục Kiểm tra VBQPPL (Bá»™ TÆ° pháp) Ä‘ã có Công văn 170/KTrVB ngày 16/7/2013 gá»i Bá»™ Tài chính yêu cầu: hủy bá» Công văn 17060 vì những ná»™i dung sai trái…
Theo kiểm tra của Cục Kiểm tra VBQPPL, Công văn 17060 Ä‘Æ°a ra khi Thông tÆ° 194 vẫn có hiệu lá»±c là trái vá»›i quy định. Xin trích nguyên văn kết luáºn của Cục Kiểm tra VBQPPL: “không thể dùng công văn hành chính cá biệt là Công văn 17060 để “bẻ ghi”, thay thế cÆ¡ chế Ä‘ã được xác định tại Thông tÆ° số 194/2010/TT-BTC”.
Không sòng phẳng vá»›i DN
Sau khi Công văn 17060 yêu cầu các Cục Hải quan địa phÆ°Æ¡ng tính lại thuế TNTX chuyển sang tiêu thụ ná»™i địa, hầu hết các DN đầu mối nháºp khẩu xăng dầu buá»™c phải ná»™p ngay khoản thuế này. Tuy nhiên, các DN Ä‘á»u có công văn gá»i Bá»™ Tài chính và Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ phản đối quyết định truy thu thuế. Duy nhất chỉ có Công ty CP Lá»c hóa dầu Nam Việt (Nam Việt) chÆ°a thá»±c hiện ná»™p hÆ¡n 26 tá»· đồng thuế truy thu.
Lý do mà Tổng giám đốc Nam Việt Ä‘Æ°a ra là: việc áp dụng biện pháp hồi tố truy thu đối vá»›i tá» khai DN Ä‘ã tất toán trÆ°á»›c thá»i Ä‘iểm văn bản 17060 ban hành là chÆ°a phù hợp vá»›i quy định của pháp luáºt. CÅ©ng bởi thế, hiện nay hoạt Ä‘á»™ng xuất nháºp khẩu xăng dầu của Nam Việt hoàn toàn bị ngừng trệ, vì nếu không ná»™p khoản truy thu này DN sẽ không được tiếp tục xuất nháºp khẩu xăng dầu.
Tổng công ty ThÆ°Æ¡ng mại kỹ thuáºt và đầu tÆ° (Petec) cho rằng: Do không lÆ°á»ng trÆ°á»›c được các chi phí kinh doanh phát sinh nhÆ° váºy, việc tăng thêm tá»›i 66 tá»· đồng tiá»n thuế Ä‘ã gây háºu quả làm tình hình tài chính của DN Ä‘ã xấu còn xấu hÆ¡n. DN lại Ä‘ang thiếu vốn kinh doanh do ngành xăng dầu chÆ°a hoàn toàn theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng.
Còn theo các DN khác, nếu theo Công văn 17060 phải thá»±c hiện mở tá» khai má»›i vá»›i cả nhÆ°ng năm trÆ°á»›c Ä‘ó. TrÆ°á»›c Ä‘ó, ngày 22/5, Táºp Ä‘oàn Xăng dầu VN (Petrolimex), chịu truy thu 170 tá»· đồng, có công văn gá»i Phó Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ VÅ© Văn Ninh, phân tích: Nếu theo cách tính của công văn 17060 thì năm 2011 số thu thêm không nhiá»u, tháºm chí năm 2009 và 2010, Táºp Ä‘oàn Ä‘ã ná»™p thừa cho ngân sách hÆ¡n 60 tá»· đồng cần phải được hoàn lại.
Nhiá»u ý kiến bức xúc cho rằng, cách quản lý nhà nÆ°á»›c trong lÄ©nh vá»±c xăng dầu hiện nay chÆ°a sòng phẳng vá»›i DN. NhÆ° năm 2010, do phải thá»±c hiện nhiệm vụ chính trị, bình ổn thị trÆ°á»ng, kiá»m chế chế lạm phát mà các DN xăng dầu lá»— tá»›i 5.000 tá»· đồng, lẽ ra theo Nghị định 84/2009/NÄ-CP các DN tham gia bình ổn mà bị thiệt hại sẽ được bù đắp lại, nhÆ°ng cho đến nay Nhà nÆ°á»›c chÆ°a công bố biện pháp gì xá» lý khoản lá»— này. Váºy mà, trong năm 2012, các DN gặp rất nhiá»u khó khăn trong kinh doanh ná»™i địa và XNK, nhÆ° Công ty xăng dầu Äồng Tháp lá»— tá»›i 130 tá»· đồng, Petrolimex lá»— tá»›i 125 tá»· kinh doanh xăng dầu… nhÆ°ng không vì khó khăn Ä‘ó, Bá»™ Tài chính vẫn quyết truy thu 345 tá»· đồng thuế mà không đủ căn cứ pháp lý.
“Quả bóng” vá» chân ai?
Äể trả lá»i Công văn 17060 Ä‘úng hay sai, có phù hợp vá»›i quy định luáºt pháp hay không thì cÆ¡ quan thẩm định không ai khác phải là Bá»™ TÆ° pháp. Vì thế, sau khi Cục Kiểm tra VBQPPL bác bá» Công văn 17060 của Bá»™ Tài chính, đồng thá»i yêu cầu Bá»™ Tài chính phải xá» lý văn bản này, các DN xăng dầu Ä‘ã le lói tia hy vá»ng Ä‘òi lại được khoản truy thu thuế sai quy định.
| TrÆ°á»›c kiến nghị của các DN, Hiệp há»™i Xăng dầu vá» việc Bá»™ Tài chính truy thu thuế đối vá»›i xăng dầu TNTX chuyển tiêu thụ ná»™i địa không Ä‘úng quy định gá»i Phó Thủ tÆ°á»›ng Hoàng Trung Hải, ngày 30/8/2013, Văn phòng Chính phủ Ä‘ã yêu cầu Bá»™ Tài chính xem xét, xá» lý theo quy định và trả lá»i Hiệp há»™i. |
Tuy nhiên, ngày 5/8/2013, Bá»™ Tài chính có Công văn 10197/BTC-PC gá»i Cục Kiểm tra VBQPPL- Ä‘ã dáºp tắt hy vá»ng này. Công văn 10197 cho rằng: Việc hÆ°á»›ng dẫn nhÆ° tại Thông tÆ° 194 có thể dẫn đến cách hiểu khác, vì váºy Bá»™ Tài chính phải ban hành Thông báo số 17060. Tuy nhiên, Bá»™ Tài chính cÅ©ng thừa nháºn, Ä‘ó chỉ là văn bản hành chính để Ä‘ôn đốc công tác thá»±c hiện vá» khai và đăng ký tá» khai.
Thá»±c tế cho thấy, kể từ khi thá»±c hiện Thông tÆ° 194, khi chuyển hàng TNTX sang tiêu thụ ná»™i địa, các DN không được phép khai lại tá» khai hải quan. Tại cuá»™c há»p vá»›i các bên, Tổng giám đốc Nam Việt cho biết: Có lúc tôi xin khai lại tá» khai hải quan đối vá»›i hàng TNTX chuyển tiêu thụ ná»™i địa, nhÆ°ng CÆ¡ quan hải quan không cho phép vá»›i lý do theo quy định bắt buá»™c nhÆ° thế.
Cho dù là công văn hay thông báo ná»™i bá»™ trong Bá»™ Tài chính cÅ©ng cần phải phù hợp vá»›i hệ thống văn bản pháp luáºt, vì thế má»™t lần nữa phải khẳng định Công văn 17060 cần phải loại bá». HÆ¡n nữa, má»™t thông báo có tính hành chính nhÆ° Công văn 17060 thì không thể có hiệu lá»±c làm thay đổi Thông tÆ° 194 Ä‘ang còn hiệu lá»±c. Những lý do mà Bá»™ Tài chính Ä‘Æ°a ra là chÆ°a rõ ràng và không có sức thuyết phục. Vì thế, theo Cục Kiểm tra VBQPPL, nếu cần thiết Bá»™ Tài chính có thể ban hành Thông tÆ° thay thế hoặc sá»a đổi, bổ sung Thông tÆ° 194.
Trong sá»± việc này các DN xăng dầu không vi phạm pháp luáºt nên Ä‘òi há»i sá»± ứng xá» công bằng của cÆ¡ quan quản lý trong thá»±c thi pháp luáºt. Hiện nay “quả bóng” sá»± vụ Ä‘ã Ä‘á tá»›i chân Bá»™ TÆ° pháp, vì thế phán quyết cuối cùng Ä‘úng nhất phải do Bá»™ trưởng Bá»™ TÆ° pháp, tránh việc “Ä‘á qua Ä‘á lại” mà không có câu trả lá»i thá»a Ä‘áng.
| LÆ°á»ng trÆ°á»›c sá»± việc Ä‘áng tiếc nhÆ° trên xảy ra, nhiá»u lần, các DN xăng dầu Ä‘ã kiến nghị Bá»™ Tài chính, các cÆ¡ quan quản lý áp thuế suất nháºp khẩu xăng dầu theo phần trăm ổn định hoặc thuế suất thuế tuyệt đối (Ä‘iá»u này không vi phạm vá»›i cam kết WTO) để dá»… dàng tính toán, cân đối được nguồn thu ngân sách, dá»… dàng trong việc xác định giá bán xăng dầu má»™t cách ổn định và tránh được chênh lệch thuế suất tại những thá»i Ä‘iểm khác nhau. Tuy nhiên, các Ä‘á» xuất trên chỉ được ghi nháºn mà chÆ°a được xem xét. |
