Tính đến tháng 11.2015, giá các cổ phiếu ngành phân phối xăng dầu khí đốt sụt giảm lá»›n nhất trên thị trường chứng khoán, giảm 49% so vá»›i cùng kỳ năm trÆ°á»›c.

Dung Quất, nhà máy Lọc dầu lá»›n nhất và duy nhất của Việt Nam, có thể sẽ được cổ phần hóa trong thời gian tá»›i. Hiện tại, Công ty Lọc hóa dầu Bình SÆ¡n, Ä‘Æ¡n vị quản lý và vận hành Dung Quất, Ä‘ang tiến hành định giá doanh nghiệp đến hết ngày 31.12.2015 để tiến đến cổ phần hóa.

Sức hấp dẫn từ cổ phần hóa là khá lá»›n vì Bình SÆ¡n hiện có vốn Ä‘iều lệ lên đến 35.000 tỉ đồng và nằm trong tốp 10 doanh nghiệp lá»›n nhất Việt Nam. Từ lúc bắt đầu hoạt Ä‘á»™ng (năm 2009) đến tháng 11.2015, công ty sản xuất hÆ¡n 36 triệu tấn sản phẩm xăng dầu các loại, đạt doanh thu thuần hÆ¡n 710.000 tỉ đồng và ná»™p ngân sách nhà nÆ°á»›c 120.000 tỉ đồng.

Sản phẩm Dung Quất cung cấp gồm có xăng RON 92 và 95, xăng hàng không JET A1, khí hóa lỏng, propylene, polypropylene, dầu diesel. Các sản phẩm hiện tại của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất còn khá Ä‘Æ¡n giản khiến lợi nhuận mang lại chÆ°a cao. Ông Trần Viết Ngãi, Chủ tịch Hiệp há»™i Năng lượng Việt Nam cho rằng: “Vá»›i nhà máy lọc hóa dầu, phần lợi nhuận chính không đến từ sản phẩm lọc dầu, mà 60-70% lợi nhuận có thể đến từ các sản phẩm hóa dầu, nhÆ° nhá»±a đường, hạt polime, sợi tổng hợp... Nhà máy Dung Quất của Việt Nam má»›i chỉ có lọc dầu nên lợi nhuận chÆ°a lá»›n”.

Sản phẩm chÆ°a Ä‘a dạng nhÆ°ng đủ Ä‘áp ứng các nhu cầu cÆ¡ bản nhất của thị trường. Tuy nhiên, năng lá»±c của Dung Quất chỉ má»›i Ä‘áp ứng 1/3 lượng cầu trong nÆ°á»›c. Vì thế, Nhà máy Ä‘ang trên Ä‘à mở rá»™ng quy mô, tăng năng suất để gia tăng doanh thu và lợi nhuận. TrÆ°á»›c Ä‘ây, Tập Ä‘oàn Dầu khí Việt Nam (PVN) từng lên kế hoạch gia tăng năng suất lọc dầu từ 140.000 thùng/ngày lên 200.000 thùng/ngày vào năm 2017, cÅ©ng nhÆ° cải thiện cÆ¡ sở vật chất để tăng khả năng tiếp nhận các sản phẩm dầu thô chua giá rẻ hÆ¡n từ Nga, Trung Đông và Venezuela.

Giá dầu thô trên thế giá»›i rá»›t gần 50% so vá»›i năm trÆ°á»›c Ä‘ã tác Ä‘á»™ng tiêu cá»±c đến ngành kinh doanh lọc dầu và khiến má»™t số dá»± án lọc hóa dầu tại Việt Nam kéo dài tiến Ä‘á»™. Cụ thể, siêu dá»± án 22 tỉ USD của Tập Ä‘oàn PTT (Thái Lan) nhiều khả năng không kịp công bố kết quả thẩm định dá»± án đầu tiên vào cuối năm nay nhÆ° dá»± kiến. Má»›i Ä‘ây, Nhà máy Lọc dầu Dung Quất cho biết, sản phẩm hiện nay Ä‘ang phải cạnh tranh quyết liệt vá»›i sản phẩm nhập khẩu. Lượng hàng tồn kho tăng mạnh, thậm chí có nguy cÆ¡ vượt quá sức chứa tối Ä‘a của nhà máy.

Bối cảnh khó khăn cÅ©ng khiến Bình SÆ¡n gặp thách thức trong tìm nguồn vốn má»›i để mở rá»™ng sản xuất. Nguồn há»— trợ từ ngân sách Nhà nÆ°á»›c dá»± kiến sẽ không còn lá»›n nhÆ° trÆ°á»›c vì nợ công Ä‘ã ở mức tÆ°Æ¡ng đối cao. Chính vì lẽ Ä‘ó, cổ phần hóa Bình SÆ¡n được xem là bÆ°á»›c Ä‘i phù hợp để huy Ä‘á»™ng các nguồn lá»±c bên ngoài, đặc biệt tài chính và công nghệ, phục vụ mục tiêu mở rá»™ng Dung Quất.

Liệu cổ phần của các công ty ngành dầu khí có còn hấp dẫn trong mắt các nhà đầu tÆ°? Tính đến tháng 11.2015, theo ghi nhận của Công ty Chứng khoán Vietinbank, giá các cổ phiếu ngành phân phối xăng dầu khí đốt sụt giảm lá»›n nhất trên thị trường chứng khoán, giảm 49% so vá»›i cùng kỳ năm trÆ°á»›c. Tuy vậy, đối vá»›i các nhà đầu tÆ° có tiềm lá»±c tài chính mạnh và khung thời gian đầu tÆ° dài hạn, cổ phiếu ngành dầu khí vẫn Ä‘áng giá để sở hữu nhờ ngành này có cầu ổn định và sản phẩm thiết yếu đối vá»›i nền kinh tế. Sở hữu các tài sản này sẽ giúp doanh nghiệp nÆ°á»›c ngoài cải thiện Ä‘áng kể mức Ä‘á»™ thâm nhập thị trường Việt Nam, vốn không ngừng tăng lên.

Tháng 4 vừa qua, tập Ä‘oàn năng lượng của Nga là Gazprom Ä‘ã ký thỏa thuận vá»›i PVN để mua 49% cổ phần của Bình SÆ¡n. Bên cạnh Ä‘ó, công ty nghiên cứu thị trường Business Monitor International (BMI) cho biết, nhiều tập Ä‘oàn năng lượng nÆ°á»›c ngoài Ä‘ang quan tâm đến việc thoái vốn nhà nÆ°á»›c tại Bình SÆ¡n, trong Ä‘ó có Nippon Oil & Energy Corporation, Petróleos de Venezuela và má»™t tập Ä‘oàn năng lượng đến từ Hàn Quốc.

Ngoài Dung Quất, Chính phủ Việt Nam còn dá»± kiến thoái vốn ở các công ty lá»›n, đầu ngành; cụ thể, thoái 49% vốn trong Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PVOil), giảm tỉ lệ sở hữu tại Ngân hàng Đại chúng Việt Nam (PVcomBank) từ 51% xuống còn thấp hÆ¡n 20%, giảm sở hữu trong Tổng Công ty Khí Việt Nam (GAS) từ 96,7% xuống dÆ°á»›i 75%, thoái vốn trong Tập Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) xuống còn 75%. Trong khi Ä‘ó, PVN dá»± kiến sẽ giữ nguyên mô hình sở hữu hiện tại ít nhất đến 2030.

Ngoại trừ PVcomBank, các doanh nghiệp khác đều là những tài sản có giá trị lá»›n nhờ vị thế gần nhÆ° Ä‘á»™c quyền ở thị trường trong nÆ°á»›c. Vì thế, quá trình cổ phần hóa sẽ có nhiều đối tác tham gia nếu mức giá được định hợp lý. Theo công ty nghiên cứu thị trường BDG Việt Nam, việc cổ phần hóa các doanh nghiệp ngành năng lượng sẽ mang đến cÆ¡ há»™i cho các nhà đầu tÆ° trong và ngoài nÆ°á»›c. Nhờ Ä‘ó, Việt Nam chắc chắn sẽ chứng kiến làn sóng đầu tÆ° vào các nhà máy lọc dầu, nhà máy Ä‘iện cÅ©ng nhÆ° các lÄ©nh vá»±c năng lượng khác.

Tháng 12.2014, Petrolimex Ä‘ã ký hợp đồng ghi nhá»› cổ Ä‘ông chiến lược vá»›i Nippon Oil & Energy của Nhật. TrÆ°á»›c Ä‘ó, má»™t trong những dá»± án dầu khí lá»›n nhất Ä‘ã được mở cá»­a cho nhà đầu tÆ° bên ngoài là Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi SÆ¡n. Nhà máy này có công suất lọc 200.000 thùng dầu/ngày và dá»± kiến hoàn thành vào giữa năm 2017. Các cổ Ä‘ông hiện tại của Nghi SÆ¡n là Kuwait Petroleum International (35,1%), Idemitsu Kosan (35,1%), PVN (25,1%) và Mistui Chemicals (4,7%).

Nguồn tin: Nhipcaudautu