"Việc kinh doanh xăng dầu chÆ°a bao giờ chịu thua lá»— và thiệt thòi... Việc lá»—-lãi trong kinh doanh Ä‘ôi khi là có thật, song các doanh nghiệp cÅ©ng sẽ tìm mọi cách luồn lách, xin cÆ¡ chế để không bị thiệt và lá»—...".

Đó là khẳng định của ông Phạm Tất Thắng - chuyên gia kinh tế cao cấp, nguyên là lãnh đạo trong ngành thÆ°Æ¡ng mại (nay là Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng) khi trả lời phỏng vấn phóng viên xung quanh kết quả kiểm tra doanh nghiệp xăng dầu mà Bá»™ Tài chính vừa công bố.

Theo ông Thắng, các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu có lãi nhÆ°ng luôn kêu lá»—.

ThÆ°a ông, kết quả thanh tra DN xăng dầu mà Bá»™ Tài chính vừa công bố Ä‘ã cho thấy má»™t thá»±c tế là các DN xăng dầu lãi, nhÆ°ng luôn kêu lá»— để không giảm giá bán lẻ xăng dầu. Vậy đạo đức trong kinh doanh xăng dầu ở Ä‘ây được nhìn nhận nhÆ° thế nào?

- DN xăng dầu lãi nhÆ°ng luôn kêu lá»— là sá»± thật, sá»± thật từ lâu rồi, nên chúng ta đừng nói tá»›i đạo đức trong kinh doanh xăng dầu. Sá»± thật là cái gì có lợi thì họ làm bởi kinh doanh xăng dầu Ä‘á»™c quyền quá lâu rồi. DN quen vá»›i việc họ được hô thanh thế, được Æ°u ái, chăm bẵm từ lâu, nên khó bỏ.

Không cứ xăng dầu mà ngành kinh tế Ä‘á»™c quyền nào trong trường hợp Ä‘ó cÅ©ng vậy, các DN cÅ©ng luôn tìm cái lợi cho họ mà thôi. Chính vì thế mà DN thì lá»— nhÆ°ng lÆ°Æ¡ng của lãnh đạo, nhân viên thì cao, thưởng thì to... Đạo đức kinh doanh có lẽ không Ä‘em lại lợi lá»™c gì nên người ta không cần nghÄ© đến.

NhÆ°ng bản thân các DN xăng dầu cÅ©ng "kêu" rằng, họ bị soát xét quá nhiều, trong khi định mức kinh doanh thì được quy định sẵn, có những thời Ä‘iểm những quy định này không phù hợp vá»›i thá»±c tế kinh doanh nên DN phải "lách", dẫn tá»›i việc buôn bán thiếu minh bạch, thÆ°a ông?

- Hiện nay, các DN xăng dầu Ä‘ang dành má»™t "sân sau" để đề phòng "thời thế" thay đổi; nghÄ©a là phòng trường hợp việc kinh doanh của họ sẽ bị kiểm soát, theo dõi chặt thì DN vẫn có dÆ° địa để mà tránh. Bản thân các DN cÅ©ng ý thức được rằng, chắc chắn thời "hoàng kim" trÆ°á»›c kia sẽ phải thay đổi, không còn được nhÆ° trÆ°á»›c nữa nên nếu không "phòng bị gậy" sẵn thì khó mà qua được.

Tất nhiên, trong lúc giao thời sá»± lá»— lãi của DN Ä‘ôi khi là có thật, nhÆ°ng họ vẫn luồn lách và xin cÆ¡ chế để có phần bù đắp vào những lúc nhÆ° thế. DN cÅ©ng Ä‘ã xác định, chỉ còn được "Æ°u ái", "Ä‘á»™c quyền" nhÆ° thế này má»™t thời gian ngắn nữa thôi.

Chúng ta vẫn chủ trÆ°Æ¡ng xăng dầu phải là DN nhà nÆ°á»›c nắm để tạo nên "quả đấm"... thì minh bạch vá»›i kinh doanh xăng dầu sẽ còn xa má»›i đạt được.                                         Ông Phạm Tất Thắng

Kết luận thanh tra của Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho thấy, các DN xăng dầu bán hàng cho đại lý dÆ°á»›i giá vốn vá»›i số tiền lên tá»›i 847 tá»· đồng để nhận lá»— về mình, kiểu nhÆ° "mẹ lá»—, con lãi", nhÆ° vậy có phải Ä‘ã rõ việc "lãi kêu lá»—" và cho thấy sá»± sai phạm của DN xăng dầu không, thÆ°a ông?

- Đây là sai phạm Ä‘ã rõ của DN mà ai cÅ©ng biết. Kiểu kinh doanh này ví nhÆ° "mẹ" chỉ cho "con" lãi từng này nên mẹ bán xăng dầu cho con giá này, còn từng này "con" phải lại quả cho "mẹ", nhÆ°ng cần hiểu việc "lại quả" ở Ä‘ây thì cá nhân được hưởng chứ không phải DN nhà nÆ°á»›c được hưởng.

Chuyện này rõ nhÆ° ban ngày song từ trÆ°á»›c tá»›i nay có cÆ¡ quan nào kiểm tra, kiểm soát các DN xăng dầu Ä‘âu (mà chỉ dá»±a vào báo cáo của DN) để xá»­ lý vì kinh doanh xăng dầu vốn được Æ°u ái; nay má»›i tìm ra được và bắt đầu "mổ xẻ" sai phạm này. Rõ ràng, quản lý nhà nÆ°á»›c của chúng ta rất sÆ¡ hở, kể cả vá»›i DN nÆ°á»›c ngoài cÅ©ng vậy, nên má»›i có tình trạng DN lá»— giả lãi thật.

Ngay Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho biết, việc thanh tra DN xăng dầu lần này là để dần minh bạch hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu, chứ không phải để xá»­ lý sai phạm. Tại sao chúng ta vẫn chÆ°a thể mạnh tay để minh bạch hóa thị trường xăng dầu, thÆ°a ông?

- Cái khó là chúng ta vẫn chÆ°a cổ phần hóa các DN xăng dầu. Nhà nÆ°á»›c vẫn giao vốn cho DN và quản lý trên vốn. Chúng ta vẫn chủ trÆ°Æ¡ng xăng dầu phải là DN nhà nÆ°á»›c nắm để tạo nên "quả đấm"... thì minh bạch vá»›i kinh doanh xăng dầu sẽ còn xa má»›i đạt được.

NhÆ°ng các cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c "chÆ°a mạnh tay" chứ không thể không mạnh tay vì người tiêu dùng cÅ©ng Ä‘ã phần nào thấy rõ những bất cập, thiệt thòi trong tiêu dùng xăng dầu. Vậy theo ông chúng ta phải có những bÆ°á»›c Ä‘i nhÆ° thế nào?

- BÆ°á»›c Ä‘i đầu tiên là ngành xăng dầu không Ä‘á»™c quyền nữa. Quy định về DN xăng dầu đầu mối phải được mở ra cho nhiều thành phần tham gia. Tách bÆ¡m, trữ xăng dầu ra khỏi kinh doanh xăng dầu; tránh tạo hệ thống bÆ¡m-trữ-kinh doanh kiểu từ A đến Z cho DN nhÆ° hiện nay thì "chết". Các trạm xăng được mua xăng ở bất kỳ đầu mối nào.

Tất cả Ä‘òi hỏi chúng ta phải mạnh dạn thay đổi, dá»±a trên tÆ° duy kinh tế và hiệu quả của nền kinh tế, không vì mục Ä‘ích nào khác thì má»›i làm nổi. Tôi cho còn những bÆ°á»›c Ä‘i dài, nhÆ°ng không phải chúng ta không làm được mà chúng ta có muốn làm hay không, có quyết tâm làm hay không mà thôi.

Xin cảm Æ¡n ông!

Nguồn tin : (Dân Việt)