Theo Ä‘úng lá»™ trình, từ 1.6.2016 sẽ dừng tiêu thụ xăng khoáng RON 92, chuyển sang dùng xăng sinh há»c E5 tại 8 tỉnh, thành phố song các DN kinh doanh xăng dầu cho biết, há» vẫn chỉ Ä‘ang “nghe ngóng”.
DN lúng túng…
Trao đổi vá»›i phóng viên Dân Việt, má»™t DN xăng dầu đầu mối phía Nam cho biết, DN chúng tôi rất lúng túng, chÆ°a biết phải thá»±c hiện bán xăng E5 thay thế hẳn xăng RON 92 thế nào?! Lá»™ trình là váºy nhÆ°ng DN không thấy có chế tài ban hành kèm để thá»±c hiện. Văn bản của Nhà nÆ°á»›c “chát” xuống DN vẫn là “khuyến khích bán” chứ không phải “bán thay thế xăng RON 92”-vị đại diện DN này nói.
Theo ông Trần Minh Hà, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Dầu khí TPHCM (Saigon Petro), hiện tá»· lệ xăng E5 bán ra trong hệ thống của Saigon Petro má»›i chỉ đạt gần 10%.
Táºp Ä‘oàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex)- DN có tá»· lệ bán xăng E5 lá»›n nhất cả nÆ°á»›c, cÅ©ng không tránh khá»i lo ngại việc đảm bảo nguồn cung xăng E5 khi thay thế xăng A92 từ 1.6 tá»›i. Trao đổi vá»›i báo chí, đại diện Petrolimex cho biết, DN có 2 nguồn cung cấp xăng E5 từ các Ä‘iểm phối trá»™n do táºp Ä‘oàn tá»± xây dá»±ng cùng vá»›i nguồn từ công ty lá»c hóa dầu Bình SÆ¡n. Tuy nhiên, theo quy định của Nghị định 83, có rất nhiá»u loại hình phân phối nhÆ° đại lí, tổng đại lí, thÆ°Æ¡ng nhân phân phối, thÆ°Æ¡ng nhân nháºn quyá»n bán lẻ... ThÆ°Æ¡ng nhân phân phối lại được quyá»n mua của nhiá»u Ä‘Æ¡n vị, do Ä‘ó nếu chỉ phụ thuá»™c vào 1 - 2 đầu mối sẽ không thể đảm bảo chắc chắn nguồn cung cấp xăng E5 cho cả hệ thống.
Äại diện má»™t doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu khác ở miá»n Bắc cÅ©ng tiết lá»™, cÆ¡ quan Nhà nÆ°á»›c khẳng định Ä‘áp ứng đủ xăng E5 bán ra thị trÆ°á»ng thay thế xăng RON 92 từ 1.6 tá»›i, song có rất nhiá»u vấn Ä‘á» nảy sinh. “Äủ nguyên liệu” ở Ä‘ây là thế nào nếu giá nguyên liệu đầu vào của xăng E5 cứ cao vá»t nhÆ° hiện nay thì DN nào chịu pha trá»™n để có xăng E5? ChÆ°a kể, DN không thá»±c hiện pha chế xăng E5 hiện cÅ©ng chÆ°a có chế tài nào bắt buá»™c”-vị đại diện DN này cho biết.
Thị trÆ°á»ng, ngÆ°á»i tiêu dùng còn bất ổn
Vụ trưởng Vụ Khoa há»c và Công nghệ - Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, ông Nguyá»…n Phú CÆ°á»ng, thừa nháºn: Khi xây dá»±ng bài toán đầu tÆ°, các DN xăng sinh há»c dá»±a trên cÆ¡ sở giá dầu thô khoảng 100-105 USD/thùng và giá sắn để sản xuất ethanol là 2.300-3.000 đồng/kg. Tuy nhiên, diá»…n biến trên thá»±c tế lại Ä‘i ngược lại, chỉ má»™t vài năm sau, giá dầu thô sụt giảm còn 30-40 USD/thùng và giá sắn lại tăng lên tá»›i 4.700-5.000 đồng/kg. Giá nhiên liệu thô thấp còn giá thành sản xuất ethanol lại cao nên sản phẩm Ä‘ã không có sức cạnh tranh.
Vá» góc Ä‘á»™ ngÆ°á»i tiêu dùng, việc thay thế xăng RON 92 bằng xăng E5 cÅ©ng đặt ra không ít vấn Ä‘á». Sau hÆ¡n 1 năm (kể từ ngày 1.12.2014) khi bắt đầu bán ra thị trÆ°á»ng, xăng E5 vẫn chÆ°a được ngÆ°á»i tiêu dùng Ä‘ón nháºn. Bạn Ä‘á»c Nguyá»…n Äình Dinh chia sẻ: “Trình Ä‘á»™ quản lý các cây xăng của ta còn lá»ng lẻo, đạo đức cây xăng kém nếu lá»t nÆ°á»›c vào xăng E5 há» sẽ làm ngÆ¡ để bán cho ngÆ°á»i tiêu dùng”.
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cÅ©ng nhìn nháºn: Tuyên truyá»n sá» dụng xăng E5 thá»i gian qua không hiệu quả khiến thị trÆ°á»ng, tâm lý ngÆ°á»i tiêu dùng bất ổn. Chúng ta chÆ°a chứng minh được xăng E5 tốt vá»›i thiết bị của ngÆ°á»i dùng, mang lại lợi ích kinh tế. Mức chênh lệch giá xăng E5 vá»›i RON 92 chỉ 300-500 đồng/lít thì khó lôi cuốn ngÆ°á»i dân dùng xăng E5.
Vá» phía Nhà nÆ°á»›c, xăng E5 được há»— trợ không ít để thúc đẩy việc tiêu thụ, nhÆ° cho phép mức trích láºp quỹ bình ổn giá của xăng E5 thấp hÆ¡n so vá»›i xăng A92 khoảng 500 đồng/lít, giúp cho ngÆ°á»i sá» dụng xăng E5 được lợi khoảng 500 đồng/lít.
Các công ty đầu mối kinh doanh xăng dầu cÅ©ng được há»— trợ để bán loại xăng này, khoảng 250 đồng/lít, bao gồm chi phí phối trá»™n, hao hụt và má»™t phần lợi nhuáºn cho các công ty đầu mối phân phối xăng dầu. Vá»›i sá»± há»— trợ, ngÆ°á»i tiêu dùng và các thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu nhÆ° Petrolimex, Pvoil, Saigonpetro, Mipec… Ä‘ã không bị thiệt khi kinh doanh xăng E5. Song rõ ràng, lá»™ trình bán xăng E5 vẫn Ä‘ang phải “vất vả, khó khăn trăm bá»”.
Theo TS. Äoàn Văn Bình, Viện trưởng Viện Khoa há»c Năng lượng (Viện Hàn lâm Khoa há»c và Công nghệ Việt Nam), để lá»™ trình bán xăng E5 được thá»±c hiện Ä‘úng kế hoạch, tất cả chỉ nằm ở hai chữ “hiệu quả”. Chúng ta không thể bắt buá»™c ngÆ°á»i tiêu dùng phải sá» dụng xăng sinh há»c E5. NgÆ°á»i tiêu dùng có quyá»n được lá»±a chá»n và sá» dụng xăng theo nhu cầu, theo Ä‘úng quy định của Nghị định 83”, TS. Bình cho biết.
Thá»±c tế, trong bối cảnh giá xăng dầu hiện nay, các nhà phân phối xăng dầu thá»±c hiện việc nháºp khẩu xăng truyá»n thống khá dá»… dàng và Ä‘Æ¡n giản… Ngược lại, để đầu tÆ° công nghệ phối trá»™n xăng E5 lại khá phức tạp, Ä‘iá»u này Ä‘ã dẫn đến việc: Dù Ä‘ã trích tăng thêm tá»· lệ hoa hồng tá»›i hÆ¡n 200 đồng/lít xăng E5 cho các cá»a hàng, đại lý bán lẻ nhÆ°ng vẫn không tăng thêm được lượng cầu của ngÆ°á»i tiêu dùng.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, nếu xác định xăng E5 là loại nhiên liệu cần phải được Æ°u tiên, thay thế xăng khoáng truyá»n thống, Nhà nÆ°á»›c cần phải có chính sách cho riêng loại xăng này rõ ràng, cụ thể.
Theo Quyết định 53/2012 của Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ, từ ngày 1.6 ngÆ°ng bán xăng RON A92 tại 8 tỉnh, thành trên cả nÆ°á»›c, thay vào Ä‘ó sẽ bán xăng sinh há»c E5. Cụ thể, 100% lượng xăng RON 92 sẽ được thay thế bằng xăng sinh há»c E5 tại Hà Ná»™i, Hải Phòng, Äà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Cần ThÆ¡, Bà Rịa – VÅ©ng Tàu, TP HCM. Äối vá»›i các tỉnh, thành phố trá»±c thuá»™c Trung Æ°Æ¡ng khác, đến ngày 1.6.2016 phải đạt tối thiểu 50% số lượng cá»a hàng bán lẻ xăng dầu tại địa phÆ°Æ¡ng bán xăng E5 và 50% lượng xăng RON 92 được thay thế bằng xăng E5.
Xăng sinh há»c E5 được pha chế từ 95% xăng RON A92 và 5% ethanol khan (99,5%). NgÆ°á»i dân hoàn toàn có thể đổ luân phiên xăng A92, A95 và E5 mà không ảnh hưởng gì đến sá»± hoạt Ä‘á»™ng của Ä‘á»™ng cÆ¡ hoặc có thể đổ cả 3 loại xăng này má»™t lúc cÅ©ng không hỠảnh hưởng gì.
Nguồn tin: danviet.