Đưa giá xăng dầu trở về Ä‘úng giá trị thá»±c, hành Ä‘á»™ng đầu trên cÆ°Æ¡ng vị Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính của ông VÆ°Æ¡ng Đình Huệ được Ä‘ánh giá cao, dù Ä‘ó là trách nhiệm của ông trÆ°á»›c nhân dân. NhÆ°ng ông sẽ phải tiếp tục hành Ä‘á»™ng trong những tình huống khác, bởi chỉ quyết tâm vá»›i giá xăng dầu thôi sẽ là không đủ giúp minh bạch hóa tài chính đất nÆ°á»›c.

 

Tách bạch giá xăng, giá dầu là hoàn toàn làm được - Ảnh: Quý Hòa

Tại há»™i thảo bàn Ä‘iều hành giá xăng dầu tại Hà Ná»™i tuần trÆ°á»›c, nhiều người kỳ vọng vào má»™t thời kỳ má»›i trong Ä‘iều hành giá xăng dầu. Song những gì diá»…n ra tại Ä‘ây cho thấy, quan Ä‘iểm liên Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng - Tài chính không còn đồng Ä‘iệu nhÆ° trÆ°á»›c khi ông Huệ nhận chức Bá»™ trưởng, những số liệu, nhận định và cả cách Ä‘iều hành giá xăng dầu đều trái ngược nhau.

Lãi lá»›n là do cách tính

Đối vá»›i lÄ©nh vá»±c kinh doanh xăng dầu, Bá»™ Tài chính chịu trách nhiệm quản lý các vấn đề liên quan đến tài chính nhÆ°: giá, tài chính doanh nghiệp (DN) Nhà nÆ°á»›c. Còn Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng chịu trách nhiệm về đảm bảo nguồn (nhập khẩu, sản xuất), đảm bảo hệ thống phân phối và đảm bảo dá»± trữ.

Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng có Thứ trưởng Nguyá»…n Cẩm Tú không có tên trong danh sách phát biểu tại há»™i thảo, nhÆ°ng xin có ý kiến vì không thể kìm nén bức xúc. Ông Thứ trưởng Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã chính thức “châm ngòi cuá»™c chiến” khi đề nghị: “phải dùng cái đầu nhiều hÆ¡n tay chân, có nghÄ©a là phải giảm bá»›t Ä‘i các biện pháp hành chính, từng bÆ°á»›c tăng giá và nhÆ° thế cÅ©ng bá»›t phải há»™i thảo”.

Theo Thứ trưởng Tú, giá cả hay lá»— lãi của doanh nghiệp sẽ tác Ä‘á»™ng đến đảm bảo nguồn cung, đảm bảo hệ thống phân phối, đảm bảo dá»± trữ. Cách Ä‘iều hành giá xăng dầu thời gian qua mang tính ná»­a vời, nghÄ©a là lúc cần tăng thì không dám tăng, lúc cần giảm lại không dám giảm, rồi tá»± nhiên Ä‘iều chỉnh giảm mà không rõ lý do. Vá»›i tình trạng khan hiếm xăng dầu hiện nay, không tăng giá, sẽ vỡ cả hệ thống phân phối.

Má»™t số DN cÅ©ng lá»›n tiếng phê phán Bá»™ Tài chính về việc bất ngờ quyết định giảm giá bán lẻ xăng dầu 500 đồng từ ngày 26/8. Theo Chủ tịch HĐQT Petrolimex - Bùi Ngọc Bảo, vá»›i chính sách tài chính hiện hành, các DN đầu mối xăng dầu Ä‘ang lá»— lá»›n. Từ đầu năm đến nay Petrolimex lá»— 1.800 tá»· đồng. Nếu cứ giữ giá nhÆ° hiện nay, tháng 9 sẽ lá»— khoảng 200 tá»· đồng.

Không khó để hiểu những bức xúc của ông Thứ trưởng Công ThÆ°Æ¡ng và các DN đầu mối, nếu trở lại thời gian ngắn trÆ°á»›c há»™i thảo, Bá»™ Tài chính liên tiếp có những Ä‘á»™ng thái “phá»›t lờ” các đề nghị của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng: tháng 7, bỏ qua đề nghị tăng giá xăng dầu, tháng 8 lại bất ngờ giảm 500 đồng/lít xăng...

Đặc biệt, gần Ä‘ây nhất, Bá»™ Tài chính Ä‘ã bác yêu cầu tăng giá xăng dầu (công văn số 12163/BTC- QLG. Nhiều người đặt câu hỏi, không biết ông Tú bá»±c vì lo cho 11 DN xăng dầu đầu mối có thể bỏ kinh doanh, hay vì quá trình tăng giá theo cÆ¡ chế cÅ© không được tân Bá»™ trưởng Tài chính chấp thuận, hoặc chỉ Ä‘Æ¡n giản, Ä‘ây là má»™t trong số ít lÄ©nh vá»±c mà ông còn được quản lý?

Không chấp nhận chi phí doanh nghiệp đặt ra

Chính phủ hy vọng kiềm chế tá»· lệ lạm phát ở mức 15% trong năm nay, tức tăng gấp Ä‘ôi so vá»›i mục tiêu trÆ°á»›c Ä‘ây đề ra cho cả năm nay là 7%. NhÆ°ng cùng vá»›i giá lÆ°Æ¡ng thá»±c, năng lượng là nguyên nhân đẩy lạm phát tăng cao. TrÆ°á»›c chỉ trích từ Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng và DN, Bá»™ trưởng Tài chính VÆ°Æ¡ng Đình Huệ nói, quyết định giảm giá bán lẻ được ông căn cứ Ä‘úng quy định của Luật, diá»…n biến thá»±c tế của thị trường.

Nghị định số 84/2009/NĐ-CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu được coi là má»™t bÆ°á»›c tiến lá»›n vá»›i việc tạo sá»± chủ Ä‘á»™ng cao hÆ¡n cho doanh nghiệp theo cÆ¡ chế thị trường.

Theo ông Huệ, nếu không giảm giá xăng dầu, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) vừa qua sẽ không xuống được, các ngân hàng cÅ©ng không có cÆ¡ sở hạ lãi suất. “Bá»™ Tài chính Ä‘iều hành giá xăng dầu vì trách nhiệm vá»›i hÆ¡n 80 triệu người dân chứ không vì lợi ích của má»™t bá»™ phận hay má»™t doanh nghiệp nào”, ông Huệ cÆ°Æ¡ng quyết nói và khẳng định, sẽ chịu trách nhiệm cá nhân về việc quyết định cho giảm giá xăng lần này.

Việc Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu phải dá»±a trên các số liệu liên quan tá»›i giá nhập khẩu được đấu thầu công khai, chi phí vận chuyển trong nÆ°á»›c minh bạch, ở mức Ä‘á»™ hợp lý nhất cá»™ng vá»›i lợi nhuận bình quân của ngành xăng dầu. Trong nguyên tắc sÆ¡ đẳng của kế toán, việc tách bạch giá xăng, giá dầu là hoàn toàn làm được.

Khi ông Bảo nói: “Chúng tôi tính tổng thể, chứ không tách riêng lãi, lá»— từng mặt hàng” không được Bá»™ trưởng Tài chính chấp nhận. Ông Huệ nói: “Vá»›i tÆ° cách là Bá»™ trưởng Tài chính, tôi không chấp nhận bất kỳ má»™t khoản chi phí nào do chủ quan doanh nghiệp đặt ra”.

Về bản chất, các DN đầu mối xăng dầu đều là DN Nhà nÆ°á»›c, chịu sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c thông qua quản lý tài chính của Bá»™ Tài chính. Vì vậy, bên cạnh các nhiệm vụ kinh tế, DN đầu mối xăng dầu phải đảm dá»± trữ, lÆ°u thông xăng dầu bình thường, Ä‘áp ứng đủ nhu cầu của người tiêu dùng.

Bá»™ trưởng tài chính cho hay, thuế nhập khẩu xăng dầu Ä‘ang là 0%, thị phần của Petrolimex, Saigon Petro và PVOil Ä‘ã đủ 90%, nhÆ°ng giá xăng dầu chÆ°a thể cho theo thị trường được vì vẫn còn tồn tại Ä‘á»™c.

Ưu tiên số má»™t của Việt Nam vẫn là chống lạm phát. Bá»™ Tài chính Ä‘ang rà soát lại tất cả các loại hàng hóa, dịch vụ mà Nhà nÆ°á»›c kiểm soát giá, đảm bảo giá cả vận hành theo nguyên tắc thị trường có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c và kiểm tra việc Petrolimex kêu lá»— nhÆ°ng lên sàn chứng khoán lại công bố lãi.

Ông Huệ quả quyết, từ nay đến cuối năm, không thể để giá theo Nghị định 84 được. Trường hợp cần thiết, sẽ bù lá»— cho DN, thậm chí cả bù giá.

Nguồn tin: DDDN