Những tưởng Nghị định 84 sá»a đổi sẽ giải quyết được những bức xúc của ngÆ°á»i dân liên quan đến thị trÆ°á»ng xăng dầu thá»i gian qua nhÆ° tình trạng giá tăng nhiá»u giảm ít, tăng nhanh giảm cháºm, xăng bẩn, xăng kém chất lượng…, song theo giá»›i chuyên gia, những Ä‘iểm má»›i được Ä‘á» cáºp trong dá»± thảo sá»a đổi nghị định này sẽ càng gây thêm bức bối cho ngÆ°á»i tiêu dùng. |
Nghị định 84 má»™t thá»i gian dài Ä‘ã tạo ra những "lá»— hổng” để các doanh nghiệp (DN) kinh doanh xăng dầu Ä‘á»™c quyá»n, tá»± tung tá»±c tác, tá»± định giá. Và kết cục, ngÆ°á»i tiêu dùng luôn là đối tượng chịu thiệt. Chính bất cáºp này Ä‘ã khiến dÆ° luáºn phải lên tiếng yêu cầu có sá»± sá»a đổi Nghị định này để thị trÆ°á»ng xăng dầu được minh bạch. Và sau má»™t thá»i gian Ä‘Æ°a lên bàn "phẫu thuáºt”, dá»± thảo sá»a đổi Nghị định 84 liên quan đến vấn Ä‘á» quản lý thị trÆ°á»ng xăng dầu cuối cùng cÅ©ng được Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng xây dá»±ng xong và Ä‘ang trong thá»i gian lấy ý kiến. Song, giá»›i chuyên gia nháºn định, dù Ä‘ã sá»a đổi nhÆ°ng NÄ 84 vẫn bá»™c lá»™ quá nhiá»u bất cáºp, và cái gốc của vấn Ä‘á» là chÆ°a tạo nên má»™t thị trÆ°á»ng cạnh tranh thá»±c sá»±. Dù Ä‘ã được sá»a đổi, nhÆ°ng NÄ 84 lại Ä‘ang bá»™c lá»™ thêm nhiá»u bất cáºp hÆ¡n, và không ít chuyên gia kinh tế Ä‘Æ°a ra kết luáºn: Sá»a mà nhÆ° không, chẳng mang lại được lợi ích gì cho ngÆ°á»i tiêu dùng. Cụ thể, theo dá»± thảo má»›i của Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng đối vá»›i việc sá»a đổi NÄ 84, quan Ä‘iểm trao quyá»n định giá cho DN vẫn được giữ nguyên, nhÆ°ng thay vì 3 mức Ä‘iá»u chỉnh 7%, 12% và trên 12% nhÆ° quy định hiện hành, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng Ä‘á» xuất chia nhá» hÆ¡n vá»›i mức 3%, 5% và 7%. Ngoài ra, biên Ä‘á»™ Ä‘iá»u chỉnh còn dá»±a trên sá»± chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở và giá hiện hành từ 500 đồng/lít - 1.000 đồng/lít. Theo các chuyên gia, cái "kỳ quặc” nhất của dá»± thảo sá»a đổi chính là vẫn Ä‘á» xuất để doanh nghiệp hoàn toàn tá»± quyết định giá nếu xăng tăng dÆ°á»›i 1.000 đồng/lít. Bởi Ä‘iá»u này cÅ©ng có nghÄ©a, các DN kinh doanh xăng dầu vẫn hoàn toàn được tá»± Ä‘iá»u chỉnh giá nhÆ° thá»i gian qua vẫn diá»…n ra, hầu nhÆ° không có gì thay đổi. Ngoài ra, nháºn định vá» biên Ä‘á»™ Ä‘iá»u chỉnh giá, các chuyên gia cho rằng, dù chia nhá» biên Ä‘á»™ định giá nhÆ° trên, nhÆ°ng nếu vẫn còn sá»± Ä‘á»™c quyá»n (Petrolimex vẫn chiếm gần 50% thị phần), DN xăng dầu sẽ lợi dụng sá»± Ä‘á»™c quyá»n để đẩy giá nhiá»u lần khi có biến Ä‘á»™ng. Trên thá»±c tế, nếu nhìn vào những lần giá xăng dầu được Ä‘iá»u chỉnh tăng từ trÆ°á»›c đến nay, má»—i lần Ä‘iá»u chỉnh cÅ©ng là mức 500 đồng – dÆ°á»›i 1000 đồng/ lít. Và tất cả những lần Ä‘iá»u chỉnh Ä‘ó, các DN xăng dầu vẫn Ä‘Æ°a ra những lý do rất "chính Ä‘áng”. Bản chất của vấn đỠở Ä‘ây, được chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long mổ xẻ, khi vẫn còn tình trạng Ä‘á»™c quyá»n, sẽ không có má»™t thị trÆ°á»ng cạnh tranh thá»±c sá»±. Và Ä‘iá»u Ä‘ó cÅ©ng có nghÄ©a, nếu vẫn để các DN tá»± định giá nhÆ° dá»± thảo sá»a đổi NÄ 84 Ä‘Æ°a ra, sẽ vẫn không giải quyết được táºn gốc những vấn Ä‘á» Ä‘ang tồn tại trên thị trÆ°á»ng xăng dầu lâu nay. Chuyên gia thị trÆ°á»ng – ông VÅ© Vinh Phú cÅ©ng bày tá» những bất đồng đối vá»›i ná»™i dung "vẫn để doanh nghiệp tá»± quyết định giá nếu tăng dÆ°á»›i 1.000 đồng/ lít”. Ông Phú cho rằng, cái gá»i là theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng chÆ°a khi nào tồn tại ở thị trÆ°á»ng xăng dầu thá»i gian qua, bởi vẫn còn tình trạng Ä‘á»™c quyá»n, vẫn còn tình trạng thiếu minh bạch. "Giá xăng hiện nay Ä‘ang bao gồm đủ các loại thuế, phí nhÆ° thuế môi trÆ°á»ng, thuế tiêu thụ đặc biệt, quỹ bình ổn,… không tách bạch, thì các DN sẽ vẫn vin vào Ä‘ó để đẩy giá xăng lên” – ông Phú nháºn định. Và các chuyên gia cÅ©ng cho rằng, khi giá xăng vẫn còn bao gồm các loại thuế phí, thì hoàn toàn không thể tồn tại khái niệm "giá vốn cÆ¡ sở” nhÆ° trong dá»± thảo Ä‘Æ°a ra. Rõ ràng, khi vẫn còn vô số những Ä‘iểm cho thấy, thị trÆ°á»ng xăng dầu vẫn chÆ°a thể hoạt Ä‘á»™ng theo Ä‘úng nghÄ©a "cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng” vì sá»± Ä‘á»™c quyá»n, tính thiếu minh bạch vẫn tồn tại trong Ä‘ó, giá»›i chuyên gia cho rằng, việc Nhà nÆ°á»›c vẫn để các DN tá»± quyết định Ä‘iá»u chỉnh giá xăng là hoàn toàn không hợp lý. Và nhÆ° váºy, dù ghi nháºn Ä‘ã có những đổi má»›i trong dá»± thảo NÄ 84, song giá»›i chuyên gia cho rằng, không nên giữ nguyên yếu tố để DN tá»± định giá. Nếu để nhÆ° váºy, thị trÆ°á»ng xăng dầu vẫn "Ä‘âu sẽ lại vào đấy”, thiệt thòi vẫn là ngÆ°á»i tiêu dùng. Nguồn tin: Daidoanket |