Những tưởng Nghị định 84 sá»a đổi sẽ giải quyết được những bức xúc cá»§a ngưá»i dân liên quan đến thị trưá»ng xăng dầu thá»i gian qua như tình trạng giá tăng nhiá»u giảm ít, tăng nhanh giảm cháºm, xăng bẩn, xăng kém chất lượng…, song theo giá»›i chuyên gia, những Ä‘iểm má»›i được đỠcáºp trong dá»± thảo sá»a đổi nghị định này sẽ càng gây thêm bức bối cho ngưá»i tiêu dùng. |
Nghị định 84 má»™t thá»i gian dài Ä‘ã tạo ra những "lá»— hổng” để các doanh nghiệp (DN) kinh doanh xăng dầu độc quyá»n, tá»± tung tá»±c tác, tá»± định giá. Và kết cục, ngưá»i tiêu dùng luôn là đối tượng chịu thiệt. Chính bất cáºp này Ä‘ã khiến dư luáºn phải lên tiếng yêu cầu có sá»± sá»a đổi Nghị định này để thị trưá»ng xăng dầu được minh bạch. Và sau má»™t thá»i gian đưa lên bàn "phẫu thuáºt”, dá»± thảo sá»a đổi Nghị định 84 liên quan đến vấn đỠquản lý thị trưá»ng xăng dầu cuối cùng cÅ©ng được Bá»™ Công thương xây dá»±ng xong và Ä‘ang trong thá»i gian lấy ý kiến. Song, giá»›i chuyên gia nháºn định, dù Ä‘ã sá»a đổi nhưng NÄ 84 vẫn bá»™c lá»™ quá nhiá»u bất cáºp, và cái gốc cá»§a vấn đỠlà chưa tạo nên má»™t thị trưá»ng cạnh tranh thá»±c sá»±. Dù Ä‘ã được sá»a đổi, nhưng NÄ 84 lại Ä‘ang bá»™c lá»™ thêm nhiá»u bất cáºp hÆ¡n, và không ít chuyên gia kinh tế đưa ra kết luáºn: Sá»a mà như không, chẳng mang lại được lợi ích gì cho ngưá»i tiêu dùng. Cụ thể, theo dá»± thảo má»›i cá»§a Bá»™ Công thương đối vá»›i việc sá»a đổi NÄ 84, quan Ä‘iểm trao quyá»n định giá cho DN vẫn được giữ nguyên, nhưng thay vì 3 mức Ä‘iá»u chỉnh 7%, 12% và trên 12% như quy định hiện hành, Bá»™ Công thương đỠxuất chia nhá» hÆ¡n vá»›i mức 3%, 5% và 7%. Ngoài ra, biên độ Ä‘iá»u chỉnh còn dá»±a trên sá»± chênh lệch giữa giá cÆ¡ sở và giá hiện hành từ 500 đồng/lít - 1.000 đồng/lít. Theo các chuyên gia, cái "kỳ quặc” nhất cá»§a dá»± thảo sá»a đổi chính là vẫn đỠxuất để doanh nghiệp hoàn toàn tá»± quyết định giá nếu xăng tăng dưới 1.000 đồng/lít. Bởi Ä‘iá»u này cÅ©ng có nghÄ©a, các DN kinh doanh xăng dầu vẫn hoàn toàn được tá»± Ä‘iá»u chỉnh giá như thá»i gian qua vẫn diá»…n ra, hầu như không có gì thay đổi. Ngoài ra, nháºn định vá» biên độ Ä‘iá»u chỉnh giá, các chuyên gia cho rằng, dù chia nhá» biên độ định giá như trên, nhưng nếu vẫn còn sá»± độc quyá»n (Petrolimex vẫn chiếm gần 50% thị phần), DN xăng dầu sẽ lợi dụng sá»± độc quyá»n để đẩy giá nhiá»u lần khi có biến động. Trên thá»±c tế, nếu nhìn vào những lần giá xăng dầu được Ä‘iá»u chỉnh tăng từ trước đến nay, má»—i lần Ä‘iá»u chỉnh cÅ©ng là mức 500 đồng – dưới 1000 đồng/ lít. Và tất cả những lần Ä‘iá»u chỉnh Ä‘ó, các DN xăng dầu vẫn đưa ra những lý do rất "chính Ä‘áng”. Bản chất cá»§a vấn đỠở Ä‘ây, được chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long mổ xẻ, khi vẫn còn tình trạng độc quyá»n, sẽ không có má»™t thị trưá»ng cạnh tranh thá»±c sá»±. Và Ä‘iá»u Ä‘ó cÅ©ng có nghÄ©a, nếu vẫn để các DN tá»± định giá như dá»± thảo sá»a đổi NÄ 84 đưa ra, sẽ vẫn không giải quyết được táºn gốc những vấn đỠđang tồn tại trên thị trưá»ng xăng dầu lâu nay. Chuyên gia thị trưá»ng – ông VÅ© Vinh Phú cÅ©ng bày tá» những bất đồng đối vá»›i ná»™i dung "vẫn để doanh nghiệp tá»± quyết định giá nếu tăng dưới 1.000 đồng/ lít”. Ông Phú cho rằng, cái gá»i là theo cÆ¡ chế thị trưá»ng chưa khi nào tồn tại ở thị trưá»ng xăng dầu thá»i gian qua, bởi vẫn còn tình trạng độc quyá»n, vẫn còn tình trạng thiếu minh bạch. "Giá xăng hiện nay Ä‘ang bao gồm đủ các loại thuế, phí như thuế môi trưá»ng, thuế tiêu thụ đặc biệt, quỹ bình ổn,… không tách bạch, thì các DN sẽ vẫn vin vào Ä‘ó để đẩy giá xăng lên” – ông Phú nháºn định. Và các chuyên gia cÅ©ng cho rằng, khi giá xăng vẫn còn bao gồm các loại thuế phí, thì hoàn toàn không thể tồn tại khái niệm "giá vốn cÆ¡ sở” như trong dá»± thảo đưa ra. Rõ ràng, khi vẫn còn vô số những Ä‘iểm cho thấy, thị trưá»ng xăng dầu vẫn chưa thể hoạt động theo Ä‘úng nghÄ©a "cÆ¡ chế thị trưá»ng” vì sá»± độc quyá»n, tính thiếu minh bạch vẫn tồn tại trong Ä‘ó, giá»›i chuyên gia cho rằng, việc Nhà nước vẫn để các DN tá»± quyết định Ä‘iá»u chỉnh giá xăng là hoàn toàn không hợp lý. Và như váºy, dù ghi nháºn Ä‘ã có những đổi má»›i trong dá»± thảo NÄ 84, song giá»›i chuyên gia cho rằng, không nên giữ nguyên yếu tố để DN tá»± định giá. Nếu để như váºy, thị trưá»ng xăng dầu vẫn "Ä‘âu sẽ lại vào đấy”, thiệt thòi vẫn là ngưá»i tiêu dùng. Nguồn tin: Daidoanket |