Dá»± thảo nghị định má»›i vá» kinh doanh xăng dầu thay thế Nghị định 84 Ä‘ã được Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng chuyển Bá»™ TÆ° pháp thẩm định để trình Chính phủ trong tháng 9. Hôm qua, Bá»™ TÆ° pháp Ä‘ã há»p cho ý kiến vá» dá»± thảo này.
Theo dá»± thảo, nghị định má»›i vẫn theo hÆ°á»›ng để doanh nghiệp (DN) đầu mối xăng dầu được tá»± định giá trong phạm vi 5%. Theo Ä‘ó, giá cÆ¡ sở - gồm 3 khoản cấu thành: Giá mua hàng của DN đầu mối, các khoản thu há»™ nhà nÆ°á»›c và các khoản DN đầu mối phải có (chi phí bình quân xã há»™i) và được hưởng (lợi nhuáºn định mức).
Bá»™ Tài chính hoặc má»™t cÆ¡ quan Ä‘á»™c láºp mua thông tin của Hãng Reuters (Platts) tính toán Ä‘úng công thức, công bố hàng ngày để ngÆ°á»i dân giám sát; DN sá» dụng tính toán, đối chiếu và phóng viên báo chí Ä‘Æ°a tin.
Trong Ä‘iá»u kiện bình thÆ°á»ng, tùy thuá»™c vào giá xăng dầu lên hoặc xuống trong phạm vi 5%; căn cứ vào quy định của Nhà nÆ°á»›c, DN đầu mối Ä‘iá»u chỉnh tăng hoặc giảm giá bán tÆ°Æ¡ng ứng.
Trong Ä‘iá»u kiện giá xăng dầu thế giá»›i tăng trên 5% hoặc giá bán xăng dầu ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã há»™i hoặc Ä‘á»i sống nhân dân thì Nhà nÆ°á»›c nắm lấy quyá»n quyết định giá nhÆ°ng thông qua các công cụ thuế, phí, Quỹ Bình ổn... Và tất cả vẫn theo nguyên tắc thị trÆ°á»ng: Nhà nÆ°á»›c không bù lá»—, DN đầu mối tham gia bình ổn phải được bù đắp đầy đủ chi phí kinh doanh, chi phí lÆ°u thông (không để phát sinh lá»— tại DN đầu mối).
Ông Võ Văn Quyá»n-Vụ trưởng Vụ Thị trÆ°á»ng trong nÆ°á»›c (Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng), nhấn mạnh: “Chúng ta cố gắng không nên để lặp lại tình huống: Äiá»u hành giá bằng giải pháp hành chính là chủ yếu làm cho DN đầu mối lá»— nhÆ°ng không có cách nào bù đắp cho DN thá»±c hiện nhiệm vụ này (bởi Nghị định 84 xác định “không bù lá»—” nên cÅ©ng không thể dùng ngân sách để bù lá»—). Trong khi Ä‘ó, công chúng và báo chí thì nghi DN “lá»— giả lãi tháºt”, Ä‘ánh giá DN là làm ăn không hiệu quả, không bảo toàn phát triển được vốn, không bảo đảm quyá»n lợi của cổ Ä‘ông - nhà đầu tÆ°”.
Dân vẫn thua thiệt...
Có thể thấy quan Ä‘iểm của Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng vẫn “muốn” cho DN được tá»± định giá trong phạm vi hẹp và dÆ°á»ng nhÆ° Ä‘iá»u này Ä‘ã được “thá» nghiệm” trong những lần tăng giá xăng dầu gần Ä‘ây, Ä‘ó là các DN chỉ tăng dÆ°á»›i 500 đồng/lít xăng dầu cho má»—i lần Ä‘iá»u chỉnh. Cả Bá»™ Tài chính và Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘á»u cho rằng, những lần Ä‘iá»u chỉnh gần Ä‘ây chỉ tăng từ 300-400 đồng/lít xăng dầu nên không gây “sốc” cho thị trÆ°á»ng. NhÆ°ng chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long nói thẳng: “Nếu nghị định má»›i vẫn để cho DN tá»± ý tăng giá trong phạm vi 5% thì dân vẫn lại chết”.
| Dá»± thảo nghị định má»›i dá»± kiến Ä‘ang nghiêng theo hÆ°á»›ng: DN được phép tăng giá tối thiểu 10 ngày 1 lần và chu kỳ tính giá là bình quân 30 ngày sẽ được rút xuống 15 ngày. NhÆ° váºy, trong Ä‘iá»u kiện giá thế giá»›i liên tục tăng cao thì giá xăng có thể được Ä‘iá»u chỉnh tăng giá 3 lần trong 1 tháng. |
Theo ông Long, xăng dầu của ta thá»±c chất vẫn chÆ°a có thị trÆ°á»ng thá»±c sá»± mà Ä‘á»™c quyá»n nhóm (Petrolimex vẫn nắm vị trí thống lÄ©nh vá»›i trên 50% thị phần). Do váºy, dù là biên Ä‘á»™ hẹp 5% thì cÅ©ng không nên cho DN tá»± tăng giá.
“Nghị định nói liên bá»™ giám sát chỉ là nói cho có thôi, bởi Ä‘ã cho DN quyết thì Nhà nÆ°á»›c giám sát gì? Anh chỉ theo dõi chứ không có quyá»n gì để buá»™c DN không được tăng 5% cả. Rõ ràng ngÆ°á»i dân tưởng Nhà nÆ°á»›c có giám sát nhÆ°ng thá»±c tế không có tác dụng gì”-ông Long phân tích.
Theo ông Long, vẫn nên quy định giá trần cho xăng dầu. “DN định giá được thì không cá»› gì Nhà nÆ°á»›c không định được giá trần. Chỉ có năng lá»±c quản lý yếu kém thì má»›i nói không định được giá trần mà thôi” - ông Long khẳng định.
Nguồn tin: Danviet
