Sau khoảng hai thập kỷ nỗ lực thất bại, Dự luật NOPEC (Không sản xuất và xuất khẩu dầu) đã được hội đồng Thượng viện thông qua hôm thứ Năm với tỷ lệ bỏ phiếu thuận 17:4. Đạo luật nguy hiểm, gây tranh cãi và được cho là phi logic này có sự pha trộn kỳ lạ trong sự ủng hộ của lưỡng đảng, nhưng ngay cả Nhà Trắng hiện dường như cũng đang thận trọng cân nhắc những tác động của nó. Dự luật, sẽ phải được toàn thể Thượng viện và Hạ viện thông qua và sau đó được Tổng thống ký thành luật, về cơ bản sẽ cho phép Hoa Kỳ kiện OPEC (và bất kỳ nhà sản xuất nước ngoài nào) về tội thông đồng giá, thao túng thị trường… các hoạt động chống độc quyền.

Một tuần trước cuộc bỏ phiếu của Ủy ban Tư pháp Thượng viện về NOPEC, Thượng nghĩ sĩ đảng Cộng hòa (bang Iowa) của ủy ban này và nhà người ủng hộ dự luật, Chuck Grassley nói với truyền thông rằng ông hoàn toàn mong đợi sự ủng hộ của lưỡng đảng đối với dự luật do giá xăng tăng. Grassley nói: “Việc thông đồng giữa các doanh nghiệp là vi phạm luật chống độc quyền của Hoa Kỳ. Nguyên tắc giống nhau nên được áp dụng giữa các chính phủ."

Thượng nghị sĩ Grassley nói trên Twitter rằng: “Việc cầu xin OPEC để được giúp đỡ không phải là câu trả lời cho mức giá cao ngất ngưởng. Chúng ta nên quy trách nhiệm cho OPEC về việc cố định giá/thao túng thị trường".

Tuy nhiên, có hai giả định cơ bản ở đây không phù hợp với thực tế về tình hình năng lượng hiện tại của chúng ta. Giả thiết đầu tiên là OPEC phải chịu trách nhiệm về những thiệt hại mà người Mỹ đang trải qua với giá xăng vì các nước thành viên mặc định “thông đồng” về hạn ngạch sản lượng… và giá hàng tiêu dùng tăng cao do chi phí dầu diesel cao khiến vận chuyển hàng hóa quá đắt đỏ. Trong khi thủ phạm rõ ràng là một cuộc chiến tàn bạo của Nga với Ukraine đã gây ra phản ứng trừng phạt của phương Tây (với giải pháp thay thế đơn giản là để Nga sáp nhập bất kỳ lãnh thổ nào mà họ muốn), OPEC lại nhận cáo buộc vì từ chối tăng hạn ngạch sản lượng để kéo giá dầu xuống.

Giả định thứ hai là OPEC là “cartel” duy nhất có thể ảnh hưởng đến thị trường dầu mỏ. Giả định đó không còn sức nặng nữa, đặc biệt là kể từ khoảng năm 2018, khi Hoa Kỳ giành được vị thế là nhà sản xuất dầu hàng đầu thế giới theo một số chỉ số nhất định.

Việc Hoa Kỳ tận hưởng một thị trường tự do và không thể kiểm soát các nhà sản xuất đá phiến lớn của mình và buộc họ phải tăng cường sản xuất khi họ muốn duy trì kỷ luật chi tiêu và chi trả cho các cổ đông của mình không phải là lỗi của OPEC. OPEC cũng không phải chỉ có nhiệm vụ giải quyết tình trạng sụt giảm sản lượng khi các nhà sản xuất Mỹ không muốn như vậy.

Nó không giống với OPEC như trước đây và đây không phải là cùng một thế giới hay cùng một thị trường dầu mỏ đã tồn tại vào đầu những năm 2000 khi ý tưởng về NOPEC xuất hiện. Và thậm chí sau đó, nó đã bị từ chối hết lần này đến lần khác.

Hiện nay, có nhiều thứ “ảnh hưởng” đến thị trường một cách có chủ đích, bao gồm việc giải phóng các kho dự trữ xăng dầu chiến lược, rõ ràng được dùng để tác động đến giá theo cách rất ‘NOPEC’. Và các bản đợt xả kho SPR cho thấy chính phủ “thông đồng” để kết hợp chúng lại với nhau nhằm có hiệu quả tối đa.

Sau khi ban hội thẩm Thượng viện thông qua luật NOPEC, Nhà Trắng dường như rất thận trọng, điều mà những người phản đối dự luật sẽ rất vui khi nhận thấy điều này.

Nói về “những tác động tiềm ẩn và hậu quả không mong muốn”, Nhà Trắng cho biết họ sẽ “cần nghiên cứu và cân nhắc thêm”.

"Mục tiêu của chúng tôi là đảm bảo nguồn cung và thị trường dầu đáp ứng nhu cầu, và OPEC có vai trò ở đó", Argus dẫn lời Nhà Trắng và nói thêm rằng Chính quyền Biden sẽ phân tích các tác động tiềm ẩn đối với "thời điểm năng động trên thị trường năng lượng toàn cầu do cuộc xâm lược Ukraine của Putin mang lại”.

Hậu quả có thể nghiêm trọng đối với các nhà sản xuất dầu của Hoa Kỳ, đó là lý do tại sao Viện Dầu mỏ Hoa Kỳ (API) đã cực kỳ phản đối dự luật.

Những người phản đối cảm thấy rằng sự trả đũa là điều chắc chắn có thể làm đảo lộn đáng kể hoạt động thị trường tự do của một đá phiến cực kỳ chiến lược của Mỹ.

Phản ứng có thể xảy ra dưới nhiều hình thức. Một trong số đó có thể là một cuộc tấn công vào “đôla dầu lửa” lặp lại lời đe dọa năm 2019 của Ả Rập Xê Út về việc bán dầu của họ bằng các loại tiền tệ khác nếu NOPEC trở thành luật. Nếu Ả Rập Xê Út thay đối việc bán dầu bằng đồng đô la, điều đó sẽ có tác động đáng kể đến cả địa vị của đồng đô la và đòn bẩy thương mại toàn cầu của Mỹ, theo Reuters. Và thời điểm không thể tồi tệ hơn, khi cuộc chiến của Nga với Ukraine đang hoành hành và các lệnh trừng phạt nghiêm khắc có hiệu lực. Các biện pháp trừng phạt đó ít nhiều sẽ làm suy yếu đồng đô la. Để hiểu rõ vấn đề này, hãy xem xét rằng khoảng 80% giao dịch dầu mỏ trên toàn cầu được tính bằng đô la, theo ghi nhận của Quartz.

Gần đây nhất là tháng 3 năm nay, các bản tin cho thấy Ả Rập Xê Út đang cân nhắc việc bán dầu cho Trung Quốc bằng đồng nhân dân tệ. Đó là một chủ đề đã được đưa ra nhiều lần trong vài thập kỷ qua, nhưng sự xuất hiện của nó vào tháng 3 trùng hợp với việc quan hệ Mỹ-Ả Rập Xê-út ngày càng xấu đi và việc Chính quyền Biden chọc tức Thái tử Ả Rập Xê-út một cách trắng trợn. Một phần là để trả đũa, Riyadh đã tỏ ra thân thiện với Trung Quốc trong thời gian gần đây, và Trung Quốc đã đề nghị mua dầu từ Ả Rập Xê Út bằng đồng nhân dân tệ.

Ả Rập Xê Út neo tỷ giá đồng riyal của họ với đô la Mỹ, điều này khiến việc bán dầu của họ bằng đồng nhân dân tệ cũng như tự đánh vào mình vì điều đó cũng sẽ gây tổn hại cho đồng riyal. Tuy nhiên, nếu tiếp tục dồn nén và các mối quan hệ tồi tệ leo thang trở nên tồi tệ hơn, Riyadh có thể cảm thấy bị dồn vào chân tường đủ để thoát khỏi phụ thuộc vào đồng đô la và sau đó tiến hành 'Petroyuan'. Tuy nhiên, đó sẽ là một động thái quyết liệt, và trong khi việc thoát khỏi đôla dầu lửa có thể đã được nghiên cứu rộng rãi ở Ả Rập Xê Út, thì không có dấu hiệu nào cho thấy nó sẽ sớm xảy ra.

Hình thức trả đũa thứ hai có thể là giá dầu xuất khẩu sang Hoa Kỳ tăng vọt. Điều đó sẽ không chỉ là phản ứng ngược… mà còn là mặt trái của ý định hiện tại của NOPEC. Và Ả Rập Xê Út có thể tạo ra một đợt tăng giá chỉ bằng cách đưa ra một tuyên bố rằng họ không còn công suất dự phòng. Các thị trường sẽ phản hồi ngay lập tức.

Lập trường của Nhà Trắng về dự luật là không rõ ràng. Chúng ta không biết liệu Biden có ủng hộ nó hay không. Chúng ta cũng không biết liệu Quốc hội có đủ sự ủng hộ để thông qua dự luật này hay không, điều đó có nghĩa là tại thời điểm này Biden không có lý do gì để đưa ra bất kỳ tuyên bố rõ ràng nào.

Nguồn tin: xangdau.net