Nhân dân tệ Ä‘ã mạnh thêm 0,43% so vá»›i USD. Định giá lại nhân dân tệ (NDT) trong tÆ°Æ¡ng quan vá»›i USD và euro không chỉ là mối quan tâm của Mỹ hay châu Âu mà còn là chuyện sát sườn vá»›i các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia kinh tế và doanh nghiệp trong nÆ°á»›c khi Việt Nam phải nhập siêu từ Trung Quốc.

Ông TrÆ°Æ¡ng Đình Tuyển, thành viên há»™i đồng TÆ° vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia

Doanh nghiệp nhập hàng nguy cÆ¡ bị đẩy giá lên

Mặc dù theo Ä‘ánh giá của nhiều nhà kinh tế lá»›n, Mỹ vẫn còn là siêu cường số má»™t và đồng Ä‘ôla Mỹ vẫn là đồng tiền thanh toán chủ yếu trong thÆ°Æ¡ng mại quốc tế trong khoảng ná»­a thế ká»· tá»›i, nhÆ°ng vai trò và vị thế của Trung Quốc Ä‘ang tăng lên trên bản đồ kinh tế và chính trị thế giá»›i là Ä‘iều không thể tranh cãi.

Trung Quốc phát triển, kinh tế Trung Quốc mạnh lên, về khách quan vừa tạo cÆ¡ há»™i lá»›n, vừa đặt ra những thách thức lá»›n đối vá»›i Việt Nam. Hiện nay, Trung Quốc Ä‘ang bị Mỹ và châu Âu phê phán về việc định giá NDT thấp. Vá»›i sức ép Ä‘ó, dá»± báo Trung Quốc cÅ©ng có thể Ä‘iều chỉnh nâng giá NDT nhÆ°ng mức Ä‘á»™ không lá»›n.

Khi giá NDT lên thì luồng vốn đầu tÆ° ra nÆ°á»›c ngoài của Trung Quốc sẽ rất mạnh và Việt Nam là thị trường đầu tÆ°. Điều quan trọng là phải biết họ lá»±a chọn công nghệ gì, tránh việc thu hút vá»›i bất cứ giá nào để phải chấp nhận công nghệ lạc hậu không thân thiện vá»›i môi trường sẽ bị trả giá đắt. Mặt khác, nếu NDT lên giá thì hàng xuất khẩu của Trung Quốc sẽ giảm sức cạnh tranh và doanh nghiệp Việt Nam nhập khẩu có thể lá»±a chọn sản phẩm của các đối tác thÆ°Æ¡ng mại khác.

Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp Ä‘ã gắn vá»›i Trung Quốc theo má»™t hợp đồng dài hạn vá»›i nhiều gói hợp đồng nhỏ hÆ¡n thì sẽ đứng trÆ°á»›c nguy cÆ¡ bị đẩy giá lên. NDT lên giá cÅ©ng sẽ tạo thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu hàng vào Trung Quốc. Vì vậy, các doanh nghiệp cần tính toán kỹ để tranh thủ cÆ¡ há»™i trong trường hợp NDT lên giá.

Chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành

Ảnh hưởng Ä‘áng kể nếu chọn thanh toán bằng USD

Tăng giá đồng NDT là bÆ°á»›c Ä‘i hợp tác thÆ°Æ¡ng mại giữa các cường quốc, giảm bá»›t xuất siêu của Trung Quốc vá»›i má»™t số quốc gia có dùng đồng USD, trong Ä‘ó có Việt Nam. Trong trường hợp này, Việt Nam xuất hàng qua Trung Quốc thanh toán bằng USD cÅ©ng bị ảnh hưởng, còn thanh toán bằng đồng NDT không bị ảnh hưởng. Đồng NDT của Trung Quốc tăng giá lên, thì tiền đồng thấp giá xuống theo USD, hàng Việt Nam tính ra đồng NDT rẻ hÆ¡n. NhÆ° vậy, Việt Nam có lợi thế hÆ¡n khi xuất hàng qua những quốc gia nào có dùng thanh toán là NDT.

Ngược lại, doanh nghiệp Việt Nam nhập khẩu bên Trung Quốc về phải trả giá đắt hÆ¡n nếu chọn thanh toán bằng USD, vì NDT tính qua USD. Còn nếu thanh toán bằng đồng NDT thì không có gì thay đổi. Tá»· giá USD/VND được giữ cố định không có ảnh hưởng trong tình huống má»›i này. Nếu doanh nghiệp Việt Nam thanh toán bằng USD thì hàng Trung Quốc về đắt hÆ¡n bây giờ, vì đồng USD bây giờ rẻ hÆ¡n đồng NDT, thì tiền đồng cÅ©ng rẻ theo so vá»›i NDT.

Nếu doanh nghiệp thanh toán bằng NDT thì ảnh hưởng ở chá»— doanh nghiệp đổi trá»±c tiếp hay đổi thông qua đồng tiền thứ ba là USD. Nếu đổi trá»±c tiếp thì không có gì thay đổi, còn nếu đổi thông qua đồng USD thì NDT bây giờ đắt hÆ¡n. Sẽ xuất hiện phía bên người bán hay người mua Trung Quốc yêu cầu Ä‘iều chỉnh lại giá cả khi lập hợp đồng.

Mức tăng giá 0,43%, cứ 1.000 đồng lên thêm 43 đồng, là ảnh hưởng Ä‘áng kể nếu doanh nghiệp chọn thanh toán qua USD.

Ông Đỗ Long, tổng giám đốc công ty sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tân (Bita’s)

ChÆ°a tính được bài toán dá»± trữ nguyên liệu

Không riêng ngành dệt may, giày dép mà nhiều ngành khác còn phụ thuá»™c vào nguồn nguyên phụ liệu nhập khẩu từ Trung Quốc. Nếu giá NDT cao thì chi phí đầu vào nguyên liệu sẽ cao, trong khi muốn bán hàng nhiều hÆ¡n sang Trung Quốc chÆ°a được. Chính phủ Trung Quốc Ä‘iều hành chính sách tiền tệ rất linh hoạt, nên việc tăng giá NDT có thể không nhiều đến mức mà doanh nghiệp Việt Nam nghÄ© đến mua nguyên phụ liệu từ Trung Quốc để dá»± trữ, nhất là vá»›i ngành hàng dệt may, giày dép còn bị phụ thuá»™c vào tính thời trang theo mùa, nếu dá»± trữ nguyên phụ liệu mà không sá»­ dụng kịp thì thời trang thay đổi, nguyên phụ liệu lạc hậu phải bỏ Ä‘i.

Hầu nhÆ° doanh nghiệp phải vay ngân hàng tiền mua nguyên liệu, nếu doanh nghiệp nào cÅ©ng tích trữ nguyên liệu thì tá»± làm cho lượng nguyên phụ liệu tồn trong nÆ°á»›c mình, đến lúc nếu Trung Quốc lại thay đổi giảm giá NDT thì thiệt hại lá»›n. Trừ khi doanh nghiệp Ä‘ã có Ä‘Æ¡n hàng ổn định, biết chắc sẽ cần bao nhiêu nguyên liệu cho sản xuất má»›i nên nghÄ© đến mua nguyên liệu khi tá»· giá NDT có lợi. Bita’s Ä‘ã có bốn tổng đại lý ở Trung Quốc, sắp tá»›i chúng tôi sẽ tăng cường mở rá»™ng hệ thống, tiếp tục tìm các đối tác lá»›n ở Trung Quốc để tăng xuất khẩu. Hiện nay Bita’s xuất khẩu sang các nÆ°á»›c khác 30%, Trung Quốc 30%, ná»™i địa 40%.

Tiến sÄ© Trần Đình Thiên, viện trưởng viện Kinh tế Việt Nam

LÆ°u ý xuất khẩu hàng thô, tài nguyên lại tiếp tục được đẩy mạnh

Hiện nay, Việt Nam Ä‘ang nhập siêu từ Trung Quốc. Nếu NDT tăng giá thì có cÆ¡ há»™i đẩy mạnh xuất khẩu sang Trung Quốc. Tuy nhiên, nguyên phụ liệu sản xuất cứ quá phụ thuá»™c vào Trung Quốc thì nhập siêu từ Trung Quốc vẫn lá»›n.

Má»™t Ä‘iều Ä‘áng lÆ°u ý là, nếu khuyến khích xuất khẩu trong Ä‘iều kiện cÆ¡ cấu hàng của Việt Nam sang Trung Quốc vẫn chÆ°a được cải thiện, có khả năng xuất khẩu hàng thô, xuất khẩu tài nguyên lại tiếp tục được đẩy mạnh. NhÆ° thế gây ra tổn hại về dài hạn rất nghiêm trọng, chính sách xuất khẩu cần phải Ä‘iều chỉnh.

Tá»· giá NDT/USD tăng thì đầu tÆ° Trung Quốc ra nÆ°á»›c ngoài sẽ tăng lên, mà khi Trung Quốc đầu tÆ° vào nÆ°á»›c nào nhiều thì cạnh tranh cho doanh nghiệp nÆ°á»›c Ä‘ó sẽ xảy ra. Chắc chắn ASEAN sẽ là khu vá»±c mà Trung Quốc nhắm vào đầu tÆ°. Doanh nghiệp Việt Nam nên lÆ°u ý cạnh tranh lao Ä‘á»™ng có thể diá»…n ra.

Ông Điền Quang Hiệp, giám đốc công ty đồ gá»— Minh Phát 2 (Mifaco), Bình DÆ°Æ¡ng

Sân khách dá»… thở, sân nhà khó chÆ¡i

Thời gian gần Ä‘ây, nhiều khách hàng Mỹ, châu Âu thay vì chỉ tìm Ä‘Æ¡n hàng từ Trung Quốc Ä‘ã chuyển sang đặt doanh nghiệp Việt Nam làm bởi họ nhận thấy mức giá của Việt Nam tốt hÆ¡n. Tôi lấy ví dụ, cùng má»™t mặt hàng ná»™i thất trong nhà, sá»­ dụng nguyên liệu gá»— cốppha nhÆ°ng sản phẩm của Trung Quốc thường rẻ hÆ¡n Việt Nam 5 – 10% do doanh nghiệp của họ có lợi thế sản xuất lá»›n, được hưởng tá»· giá đồng NDT yếu.

NhÆ°ng nay, nếu đồng tệ tăng giá, sẽ tác Ä‘á»™ng lên tất cả chi phí đầu vào và buá»™c doanh nghiệp Trung Quốc phải Ä‘iều chỉnh giá bán. NhÆ° vậy, sản phẩm của họ sẽ không còn cạnh tranh nhÆ° trÆ°á»›c Ä‘ây, nhà nhập khẩu tính trÆ°á»›c được Ä‘iều này nên họ tìm đến Việt Nam.

Việc ngày càng có nhiều nhà nhập khẩu Mỹ, châu Âu tìm đến Việt Nam thời gian qua Ä‘ã giúp Mifaco có Ä‘Æ¡n hàng xuất khẩu đến hết tháng 9, tháng 10.2010. Điều quan trọng là khách hàng chấp nhận cho chúng tôi Ä‘iều chỉnh giá tăng từ 5 – 10%, Ä‘iều mà trÆ°á»›c Ä‘ây rất khó được họ đồng ý nếu nhÆ° những nguyên nhân tăng giá Ä‘Æ°a ra không thuyết phục.

Ngoài ra, tôi cho rằng xu hÆ°á»›ng người tiêu dùng chuyển qua sá»­ dụng sản phẩm từ nguyên liệu gá»— rừng trồng cÅ©ng Ä‘ang Ä‘Æ°a đến lợi thế cho doanh nghiệp bởi Việt Nam có nhiều gá»— cao su, tràm, bạch Ä‘àn hÆ¡n Trung Quốc…

Nếu đồng tệ tăng giá so vá»›i VND lại giúp doanh nghiệp Trung Quốc cạnh tranh tốt hÆ¡n khi thu mua gá»— nguyên liệu của Việt Nam. TrÆ°á»›c sức ép này, doanh nghiệp cần phải tổ chức lại sản xuất, cắt giảm tối Ä‘a chi phí đầu vào, đồng thời có kế hoạch thu mua, dá»± trữ nguyên liệu hợp lý. Điều quan trọng hÆ¡n là phải cân đối giá thu mua nguyên liệu phù hợp vá»›i thị trường.

Các Ngọc – Hồng SÆ°Æ¡ng - Hoàng Bảy (ghi)

Nhập siêu từ Trung Quốc ngày càng tăng Nếu nhÆ° năm 2001, Việt Nam nhập siêu từ Trung Quốc 210 triệu USD thì năm năm sau, thâm hụt thÆ°Æ¡ng mại Ä‘ã tăng lên hÆ¡n 20 lần. Năm 2007, Việt Nam nhập siêu 9,145 tỉ USD từ Trung Quốc. Năm 2009, Việt Nam nhập siêu 12,246 tỉ USD từ Trung Quốc. Theo tổng cục Hải quan, năm tháng đầu năm 2010, Việt Nam nhập khẩu từ Trung Quốc 7.373 triệu USD và xuất khẩu 2.320 triệu USD. Mặt hàng xuất khẩu chủ yếu là gá»— và sản phẩm từ gá»—; càphê; cao su; than Ä‘á; sắn và các sản phẩm từ sắn. Má»™t số mặt hàng nhập khẩu chính là sắt thép và sản phẩm sắt thép; nguyên phụ liệu dệt may, da giày; xăng dầu các loại; hoá chất và các sản phẩm hoá chất; sản phẩm từ chất dẻo; linh kiện, phụ tùng ôtô.