Giải trình trước Quốc há»™i sáng nay (14/6), Bá»™ trưởng Bá»™ Công thương VÅ© Huy Hoàng cho rằng việc để xảy ra sá»± độc quyá»n quá lâu đối vá»›i ngành Ä‘iện và xăng, dầu, má»™t phần trách nhiệm là cá»§a Bá»™ Công thương.
Trả lá»i câu há»i cá»§a đại biểu Bùi Mạnh Hùng (Bình Phước) vá» việc phá bá» thế độc quyá»n cá»§a Ä‘iện và xăng dầu và trách nhiệm cá»§a Bá»™ đối vá»›i vấn đỠnày, Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng cho biết, Ä‘iện và xăng là 2 lÄ©nh vá»±c có ý nghÄ©a quan trá»ng đối vá»›i an ninh năng lượng quốc gia.
Äối vá»›i ngành Ä‘iện, Bá»™ Công thương phải xá» lý các nhu cầu vá» phụ tải gia tăng lá»›n, má»—i năm tăng khoảng 15%. Nhưng nếu tiếp tục độc quyá»n như hiện nay, Ä‘iện sẽ thiếu sá»± cạnh tranh lành mạnh và liên quan đến quyá»n lợi ngưá»i tiêu dùng. Vừa qua, Bá»™ Ä‘ã ban hành các chinh sách để xóa bá» thế độc quyá»n doanh nghiệp.
Sau 1 thá»i gian thí Ä‘iểm, từ 7/2012 sẽ chính thức phát triển thị trưá»ng Ä‘iện cạnh tranh, các DN sẽ được chào giá và căn cứ vào Ä‘ó Trung tâm Ä‘iện lá»±c quốc gia sẽ lá»±a chá»n. Äến năm 2014 tiến hành phát triển thị trưá»ng bán buôn cạnh tranh. Và đến năm 2022 sẽ phát triển thị trưá»ng Ä‘iện bán lẻ cạnh tranh.
![]() |
Bá»™ trưởng Bá»™ Công thương VÅ© Huy Hoàng (Ảnh minh há»a internet) |
Vá» xăng, dầu, Bá»™ trưởng cho rằng, hiện nay có 12 đầu mối nháºp khẩu và phân phối xăng dầu, có cả ngoài quốc doanh, chứ không phải chỉ có nhà nước. Vá»›i 12 DN này Ä‘ã Ä‘áp ứng được nhu cầu sản xuất và sá» dụng cá»§a ngưá»i dân. Trước Ä‘ây hầu hết các hoạt động xăng dầu Ä‘á»u do Dầu khí đảm nháºn, nên hiện nay thị phần cá»§a doanh nghiệp này luôn chiếm khoảng trên 60%.
“Tôi cÅ©ng xin nhấn mạnh là nếu không có táºp Ä‘oàn, tổng công ty nhà nước thì sẽ rất khó khăn. Vì có những giai Ä‘oạn, há» phải sẵn sàng chịu lá»— để duy trì mạng lưới hoạt động. Nếu chúng ta kiên trì thá»±c hiện theo nghị định 84, thị trưá»ng sẽ váºn hành theo cÆ¡ chế thị trưá»ng có sá»± quản lý cá»§a nhà nước”, Bá»™ trưởng Hoàng nhấn mạnh.
Vá» việc để thế độc quyá»n lâu như váºy, Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng thẳng thắn thừa nháºn: “Bá»™ Công thương Ä‘úng là chưa làm hết trách nhiệm, còn thiếu sá»± kiểm tra, Ä‘ôn đốc và kiến nghị vá»›i TƯ để tránh độc quyá»n vá»›i DN. Thá»i gian tá»›i, trong quá trình tái cÆ¡ cấu, Bá»™ sẽ có tham mưu phù hợp hÆ¡n. Hiện Bá»™ cÅ©ng Ä‘ã kiến nghị vá»›i Chính phá»§ tách khâu phân phối và sản xuất ra. Vừa qua, cÅ©ng Ä‘ã thành láºp 3 Tổng công ty phát Ä‘iện riêng, theo mô hình công ty mẹ, công ty con là Tổng công ty Phát Ä‘iện 1, Tổng công ty Phát Ä‘iện 2 và Tổng công ty Phát Ä‘iện 3”.
CÅ©ng liên quan đến giá xăng, nhiá»u đại biểu đặt câu há»i băn khoăn vá» việc vì sao khi giá thế giá»›i tăng cao thì giá trong nước tăng ngay, còn khi hạ thì lại cháºm chạp. Ở Ä‘ây liệu có vấn đỠlợi ích nhóm hay không?
Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng cho rằng, hiện nay giá xăng Ä‘ang được Ä‘iá»u hành theo nghị định 84. Theo Ä‘ó, má»™t trong những yêu cầu là các doanh nghiệp đầu mối khi có biến động giá thế giá»›i, trên cÆ¡ sở giá cÆ¡ sở cá»§a 30 ngày trước Ä‘ó sẽ Ä‘iá»u chỉnh. Lý do chá»n 30 ngày là do xăng dầu cá»§a VN hiện nay vẫn phải dá»±a vào nguồn nháºp khẩu, nên cần có thá»i gian dá»± trữ trong 30 ngày.
“Chính vì thế, có thể lô hàng đến VN hôm nay Ä‘ã được đặt hàng nháºp khẩu trước Ä‘ó cả tháng. Nhưng Ä‘úng như đại biểu Ä‘ã nói là giá xăng hiện nay Ä‘iá»u chỉnh chưa kịp thá»i, tăng khá và giảm mức độ. Nhưng cái này là do váºn hành theo nghị định 84. Chúng tôi sẽ nghiêm túc cùng Bá»™ Tài chính báo cáo Thá»§ tướng để xem xét”, Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng nhấn mạnh.
Vá» phát triển thá»§y Ä‘iện, đại biểu Nguyá»…n Thanh Thụy (Bình Äịnh) đỠnghị ngưá»i đứng đầu Bá»™ Công thương cho biết thá»±c trạng cá»§a Thá»§y Ä‘iện Sông Tranh và giải thích vì sao quy hoạch thá»§y Ä‘iện nhiá»u nhưng thá»±c hiện không bao nhiêu.
Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng khẳng định, câu chuyện phát triển thá»§y Ä‘iện nhá» luôn được xã há»™i và nhân dân quan tâm. Vì thế, Bá»™ Ä‘ã nhiá»u lần có báo cáo gá»i đại biểu và cá» tri cả nước. Äối vá»›i 1 đất nước như VN, sông suối nhiá»u, ngoài chức năng thá»§y Ä‘iện lá»›n, thì thá»§y Ä‘iện còn tham gia vào việc chống lÅ© vá» mùa mưa và cấp nước vá» mùa khô. Do Ä‘ó, việc triển khai các công trình thá»§y Ä‘iện vừa giải quyết năng lượng Ä‘iện, vừa tham gia chông lÅ©, chống hạn.
Vừa qua, các công trình thá»§y Ä‘iện Ä‘á»u giải quyết được nhu cầu này. VN hiện nay Ä‘ang dẫn dần trở thành nước nháºp khẩu năng lượng, thì phát triển thá»§y Ä‘iện chi phí rẻ hÆ¡n rất nhiá»u, lại cải thiện được môi trưá»ng. Quy hoạch phát triển thá»§y Ä‘iện là rất quan trá»ng.
Vá» cÆ¡ bản các công trình thá»§y Ä‘iện Ä‘ang triển khai Ä‘á»u dá»±a trên các quy hoạch Ä‘ã được duyệt. Äến nay Ä‘ã đưa vào váºn hành 195 dá»± án, công suất xấp xỉ 2000MW, sản xuất là 36% sản lượng Ä‘iện quốc gia. Tuy nhiên, tá»· lệ số lượng Ä‘ã và Ä‘ang triển khai má»›i Ä‘áp ứng được 40% số dá»± án và 75% vá» công suất so vá»›i quy hoạch.
Äối vá»›i má»™t số mặt tiêu cá»±c phát sinh từ xây dá»±ng nhà máy thá»§y Ä‘iện như: môi sinh môi trưá»ng, rừng đầu nguồn, Ä‘á»n bù, di dân tái định cư,…Bá»™ trưởng Bá»™ Công Thương cho rằng, trách nhiệm cá»§a Bá»™ Công thương cùng các Bá»™, ngành, địa phương là làm sao tìm được giải pháp phát huy mặt tích cá»±c cá»§a thá»§y Ä‘iện, hạn chế mặt tiêu cá»±c ảnh hưởng đến Ä‘á»i sống nhân dân.
Vừa qua, Bá»™ Ä‘ã tổ chức nhiá»u Ä‘oàn kiểm tra, nhất là ở các tỉnh miá»n trung và loại bá» 52 công trình không có tính khả thi.
Theo Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng, để khắc phục các mặt tiêu cá»±c hiện nay, các giải pháp cần làm là: Rà soát lại toàn bá»™ hệ thống, yêu cầu các các chá»§ đầu tư thá»±c hiện nghiêm túc các vấn đỠvá» phát Ä‘iện, Ä‘iá»u tiết hồ chứa Ä‘ã được các cấp ngành phê duyệt. Hiện nay Ä‘ã có 5 quy hoạch liên hồ chứa được Chính phá»§ phê duyệt.
Riêng thá»§y Ä‘iện Sông Tranh 2, nhân dân, dư luáºn và chính phá»§ rất quan tâm. Chính Phá»§ cÅ©ng Ä‘ã chỉ đạo EVN, Bá»™ Công thương nghiêm túc chỉ đạo vấn đỠnày. Công trình Thá»§y Ä‘iện Sông Tranh 2 được xây dá»±ng theo phương pháp bê tông đầm lăn, Ä‘ây là phương pháp được nhiá»u nước trên thế giá»›i sá» dụng từ năm 1980 đến nay. Riêng ở VN có 12 công trình sá» dụng phương pháp này. Trong Ä‘ó có nhiá»u công trình lá»›n như: Thá»§y Ä‘iện SÆ¡n La….
“Vá» chất lượng thì khẳng định là chưa có cÆ¡ sở nói là chưa an toàn. Nếu phát hiện không an toàn thì chúng tôi sẽ kiên quyết dừng. Vá» việc chưa kiểm tra hết các công trình thá»§y Ä‘iện là do lá»±c lượng còn má»ng. Nhưng Ä‘ây má»™t phần là trách nhiệm cá»§a Bá»™ Công thương. Chúng tôi xin hứa muá»™n nhất là trước 2014 sẽ hoàn tất vấn đỠnày”, Bá»™ trưởng VÅ© Huy Hoàng nhấn mạnh.
Nguồn tin:VTC News