Äây là ý kiến của chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long khi trả lá»i PV NTNN trÆ°á»›c sá»± việc: Giá xăng dầu thế giá»›i liên tục giảm mạnh song các doanh nghiệp (DN) kinh doanh xăng dầu lại Ä‘ang than lá»— và kiến nghị Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng được trích láºp dá»± phòng giảm giá hàng tồn kho và được lấy Quỹ Bình ổn giá xăng dầu để bù.
ThÆ°a ông, các DN xăng dầu, cụ thể là Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) Ä‘ang kiến nghị cho phép Quỹ Bình ổn giá xăng dầu được chi cả trong trÆ°á»ng hợp giá giảm thá»i gian dài (giá cÆ¡ sở thấp hÆ¡n giá bán), giúp DN không bị mất vốn. Cụ thể, DN Ä‘á» nghị được trích láºp dá»± phòng giảm giá hàng tồn kho và được lấy Quỹ Bình ổn giá để bù, ông nghÄ© nhÆ° thế nào vá» kiến nghị này?
này?
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long
NhÆ°ng các DN xăng dầu láºp luáºn rằng, việc tính giá xăng dầu bình quân 15 ngày, trong khi DN phải dá»± trữ 30 ngày khiến giá bán thÆ°á»ng thấp hÆ¡n giá vốn nháºp vào, hệ quả là DN lá»— hàng nghìn tá»· đồng kể từ khi giá xăng dầu trên thế giá»›i liên tục giảm?
c giảm? - Dá»± trữ 30 ngày thì DN xăng dầu cÅ©ng chỉ phải dá»± trữ có má»™t lần, có phải lúc nào trong năm anh cÅ©ng phải nháºp má»›i hàng vỠđể dữ trữ Ä‘âu. Tôi ví dụ, nếu anh mua xăng dầu rồi sau Ä‘ó giá dầu thế giá»›i lại tăng lên thì sao? Trong trÆ°á»ng hợp này sẽ thấy kiến nghị của DN là chÆ°a hợp lý. Tôi nhắc lại: DN Ä‘ang chỉ kiến nghị có lợi cho mình. Giá xăng dầu giảm mà DN xăng dầu vẫn kêu lá»— thì tôi cho rằng, Ä‘ó là do khả năng kinh doanh của anh không nhạy cảm, chÆ°a theo kịp biến Ä‘á»™ng của thị trÆ°á»ng. ChÆ°a kể, các DN xăng dầu luôn tiá»n háºu bất nhất, kêu lá»— song kiểm tra lại lãi. Ở hoàn cảnh nào DN Ä‘á»u than lá»— song cuối cùng kiểm tra, anh nào cÅ©ng lãi vài nghìn tá»·, lá»— thì DN kê rất tỉ mỉ, còn lãi thì chỉ nói chung chung là nhá» vào các hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh khác. Äiá»u này không những gây khó hiểu cho dÆ° luáºn mà còn khó nháºn được sá»± thông cảm của ngÆ°á»i tiêu dùng.
Quỹ Bình ổn giá xăng dầu là trích từ tiá»n của ngÆ°á»i tiêu dùng, nếu Ä‘Æ°a vào để bù lá»— kinh doanh cho DN là không Ä‘úng bản chất của quỹ. Ảnh: Ä.D
Trong khi kêu lá»— và Ä‘á» nghị được bù giá, các DN xăng dầu lại Ä‘ang “lá»” Ä‘i khoản chi phí định mức, bởi không có lý do gì cÆ°á»›c váºn tải nói chung Ä‘ã giảm mà riêng váºn tải xăng dầu lại không Ä‘iá»u chỉnh giảm. Ông nghÄ© sao vá» việc chi phí định mức kinh doanh xăng dầu nên vá» mốc 860 đồng/lít thay vì giữ ở mức 1.050 đồng/lít nhÆ° hiện nay?
- Chi phí định mức kinh doanh xăng dầu Ä‘ã liên tục được các DN xăng đầu kiến nghị tăng từ năm 2009 đến nay. Má»™t Ä‘iá»u Ä‘áng lÆ°u ý là dù bị DN cho rằng chi phí định mức kinh doanh xăng dầu khá thấp, song từ năm 2009 đến năm 2013, các DN xăng dầu vẫn lãi Ä‘á»u chứ Ä‘âu có lá»—. Năm 2014, chi phí định mức kinh doanh xăng dầu từ mốc 860 đồng/lít Ä‘ã được nâng lên 1.050 đồng/lít, nhÆ° váºy là các DN xăng dầu Ä‘ã có lợi hÆ¡n rất nhiá»u. Tôi cho rằng, kinh doanh theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng thì lợi ích phải hài hòa. Vá»›i ngành xăng dầu thì các DN càng không thể chỉ biết đến lợi ích của mình.
Váºy theo ông, để hài hòa lợi ích trong kinh doanh xăng dầu thì phải nhÆ° thế nào?
- Phải hài hòa 3 lợi ích: Nhà nÆ°á»›c-DN-ngÆ°á»i tiêu dùng. Vá»›i Nhà nÆ°á»›c là thuế, giá giảm thì thuế phải tăng lên. Năm 2014, thuế xăng dầu Ä‘ã Ä‘iá»u chỉnh rồi, mức thuế cao nhất có thể lên tá»›i 40%. Vá»›i DN xăng dầu chúng ta phải thừa nháºn là há» cÅ©ng phải kinh doanh có lãi chứ không thể lá»—. DN xăng dầu nhiá»u năm nay Ä‘á»u công bố có lãi cả. Còn vá» phía ngÆ°á»i tiêu dùng, giá tăng lên thì phải chịu mua xăng dầu vá»›i giá cao nên khi giá xuống thấp thì ngÆ°á»i tiêu dùng sẽ được hưởng giá thấp.
Quỹ Bình ổn giá xăng dầu hiện nay là trích từ tiá»n của ngÆ°á»i tiêu dùng, nếu Ä‘Æ°a vào để bù lá»— kinh doanh cho DN là không Ä‘úng bản chất của quỹ. CÆ¡ chế dù thế nào Ä‘i nữa, nhÆ°ng nếu chỉ vì lợi ích má»™t phía là không được, không công bằng. Vá»›i xăng dầu thì càng phải Ä‘iá»u hành cho hợp lý. Còn DN phải nắm bắt thị trÆ°á»ng để kinh doanh.
Xin cảm Æ¡n ông!
Tại cuá»™c há»p tổng kết công tác Ä‘iá»u hành thị trÆ°á»ng trong nÆ°á»›c ngày 29.12.2014, Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Äá»— Thắng Hải Ä‘ã khẳng định: “Giá xăng dầu của Việt Nam tính đến thá»i Ä‘iểm hiện nay đứng thứ 31 trên thế giá»›i, nhÆ° váºy là thấp. Äiá»u này thể hiện chúng ta Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu khá linh hoạt và hợp lý”.
Nguồn tin: DAnviet
