Công bố này cho thấy doanh nghiệp không chỉ báo cáo “chÆ°a Ä‘úng” số lá»—, mà còn tá»± ý trích hoa hồng quá cao để “nuôi” đại lý thay vì chia sẻ gánh nặng vá»›i người tiêu dùng bằng cách giảm giá. Điều này làm giảm lãi, tăng lá»— của doanh nghiệp. Đặc biệt tình trạng bán hàng dÆ°á»›i giá vốn cho các Cty thành viên, đại lý khiến dÆ° luận đặt câu hỏi liệu có sá»± chuyển giá trong hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh của các doanh nghiệp này?

Petrolimex Ä‘ã báo cáo lá»— hÆ¡n 1.800 tỉ đồng, trong khi con số lá»— của DN này mà Bá»™ Tài chính công bố hôm 19.12 chỉ là hÆ¡n 1.300 tỉ đồng. Ảnh:Giang Huy

Lá»™n xá»™n trích hoa hồng

Kết quả kiểm tra tại 4 DN cho thấy mức trích hoa hồng cho đại lý thá»±c hiện khá lá»™n xá»™n, má»—i DN thá»±c hiện má»™t kiểu, má»—i thời Ä‘iểm trích má»™t mức khác nhau. Thậm chí, thời Ä‘iểm giữa năm Ä‘ã xảy ra cuá»™c Ä‘ua tăng hoa hồng cho các đại lý trong cuá»™c cạnh tranh thị phần. Cụ thể, tại Petrolimex, mức trích hoa hồng mặt hàng xăng thấp nhất là 210 đồng/lít ghi nhận hồi tháng 3.2011, đến tháng 6.2011 tăng lên đến 630 đồng/lít. Đối vá»›i mặt hàng dầu tăng từ 130 đồng/lít hồi tháng 3.2011 lên 803 đồng/lít tháng 6.2011.

Tình trạng này xảy ra tÆ°Æ¡ng tá»± tại Sài Gòn Petro khi có thời Ä‘iểm DN này tăng trích hoa hồng cho đại lý lên tá»›i 714,36 đồng/lít; thậm chí có lúc là 728,77 đồng/lít. Petimex là DN nhỏ nhất và lá»— nhiều nhất trong số này, thế nhÆ°ng Petimex lại là DN dẫn đầu trong cuá»™c Ä‘ua khi tăng hoa hồng cho các đại lý từ 277,18 đồng/lít trong 5 tháng đầu năm lên 859,68 - 867,29 đồng/lít từ 1.6-26.8.

DN kinh doanh xăng dầu Ä‘ã trích hoa hồng cho đại lý thay vì giảm giá. Ảnh:?Giang Huy

Về vấn đề này, Thứ trưởng Bá»™ Tài chính VÅ© Thị Mai cho rằng: “Dù tiếng là Ä‘iều hành giá xăng dầu thá»±c hiện theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± quản lý nhà nÆ°á»›c, nhÆ°ng thá»±c tế thị trường lại Ä‘ang do DN, nhóm DN thống lÄ©nh thị trường chi phối, nên trong má»™t vài trường hợp DN tá»± ý tăng thù lao đại lý để tạo sá»± cạnh tranh không bình đẳng”. Bên cạnh Ä‘ó khi giá xăng dầu được thá»±c hiện theo cÆ¡ chế thị trường có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c, ngày 23.9.2008, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã ban hành Quyết định 32/2008/QĐ-BCT tạo “cÆ¡ chế” cho DN tá»± do thỏa thuận vá»›i các đại lý trong thá»±c hiện chi phí và hoa hồng.

Trong quá trình kiểm tra, Ä‘oàn kiểm tra của Bá»™ Tài chính cÅ©ng nhận được phản hồi của DN khi cho rằng định mức 600 đồng/lít trên là không còn phù hợp trong bối cảnh trượt giá. Tuy nhiên, thá»±c tế là mức thù lao này có thời Ä‘iểm lên tá»›i gần 1.000 đồng/lít nhÆ°ng có thời Ä‘iểm chỉ hÆ¡n 100 đồng/lít. Do Ä‘ó, Bá»™ Tài chính cho rằng lập luận trên là chÆ°a hợp lý.

Ai thiệt - ai chịu trách nhiệm?

TrÆ°á»›c câu hỏi: Vậy khi DN chi thù lao cho đại lý vượt định mức làm giảm lãi, tăng lá»— thì ai chịu trách nhiệm, Cục trưởng Cục Quản lý giá Nguyá»…n Tiến Thỏa khẳng định: NTD không phải chịu, Nhà nÆ°á»›c cÅ©ng không cấp bù mà DN phải tá»± trang trải(?).

Tuy nhiên, Thứ trưởng Mai cÅ©ng cho rằng, nhÆ° vậy là DN chÆ°a chia sẻ khó khăn vá»›i Nhà nÆ°á»›c và NTD trong bối cảnh lạm phát cao, kinh tế khó khăn, người dân và mọi ngành nghề ra sức tiết giảm chi phí. Thêm nữa, khi chi phí kinh doanh của DN tăng cao sẽ làm giảm lãi/tăng lá»— của DN khiến tình hình tài chính không lành mạnh và ảnh hưởng tá»›i nguồn thu thuế. Các chuyên gia đặt câu hỏi: Chẳng lẽ, việc NTD không được hưởng mức giá thấp hÆ¡n thì “chÆ°a phải” là má»™t thiệt thòi?

HÆ¡n nữa, Ä‘oàn kiểm tra còn cho biết các DN chÆ°a chủ Ä‘á»™ng ná»— lá»±c tiết giảm chi phí hao hụt nhiên liệu để giảm lá»— và còn khấu hao tài sản cố định ở mức tối Ä‘a trong khung thời gian tối thiểu. Bên cạnh Ä‘ó, các DN còn tiến hành bán hàng dÆ°á»›i giá vốn cho các Ä‘Æ¡n vị thành viên và các tổng đại lý dẫn tá»›i tình trạng “Cty mẹ lá»— nhÆ°ng Cty con lãi”.

 Vấn đề này đặt ra câu hỏi: Liệu có hiện tượng chuyển giá trong trường hợp này không? Ông Lê Hoàng Hải - Cục phó Cục Tài chính DN cho rằng... chÆ°a có kết luận. “Sau khi kiểm tra, chúng tôi Ä‘ã yêu cầu DN Ä‘iều chỉnh giảm lá»— ở Cty mẹ và giảm lãi ở Cty thành viên” - ông Hải nói.   

Nguồn tin: Laodong