NghiÌ£ Ä‘iÌ£nh số 83/2014/NĐ-CP ngaÌ€y 3/9/2014 của Chính phủ vêÌ€ kinh doanh xăng dâÌ€u có hiệu lá»±c đến nay hÆ¡n hai tháng (tÆ°Ì€ 1/11/2014). Qua thời gian ngắn áp dụng, Petrolimex (đầu mối xuất nhập khẩu lá»›n nhất trên thị trường) Ä‘ã phản ánh má»™t số thuận lợi, khó khăn khi áp dụng Nghị định này.

Thị trường xăng dầu Ä‘ã sát hÆ¡n vá»›i thị trường

Nhìn lại năm 2014, giá dâÌ€u thô ngoÌ£t nheÌ£ trên thiÌ£ trÆ°Æ¡Ì€ng thế giới biến Ä‘ôÌ£ng khá maÌ£nh vaÌ€ suÌ£t giảm liên tiếp trong các tháng cuối năm kéo theo giá xăng dâÌ€u thaÌ€nh phẩm giảm liên tuÌ£c vaÌ€ hiêÌ£n Ä‘ang ở mức thấp nhất trong voÌ€ng 5 năm trở laÌ£i Ä‘ây. Bên cạnh Ä‘ó, thị trường xăng dầu trong nÆ°á»›c có sá»± Ä‘iều chỉnh mạnh sau khi áp duÌ£ng NghiÌ£ Ä‘iÌ£nh 83 kể tÆ°Ì€ ngaÌ€y 1/11/2014.

NghiÌ£ Ä‘iÌ£nh 83 laÌ€ sÆ°Ì£ kế thÆ°Ì€a những Ä‘iểm maÌ£nh, khắc phuÌ£c những mặt haÌ£n chế của NghiÌ£ Ä‘iÌ£nh 84 sau hÆ¡n 4 năm triển khai, thể hiện sá»± kiên định của Chính phủ trong viêÌ£c chuyển sang cÆ¡ chế thị trường Ä‘ối với kinh doanh xăng dầu.

HÆ¡n nữa, qua 3 lâÌ€n Ä‘iêÌ€u chỉnh giá bán xăng dâÌ€u của liên bôÌ£ theo NghiÌ£ Ä‘iÌ£nh 83 Ä‘ã làm cho giá bán trong nÆ°á»›c ngaÌ€y caÌ€ng phản ánh sát hÆ¡n vá»›i diá»…n biến của giá xăng dầu trên thị trường thế giá»›i; Ä‘ôÌ€ng thÆ¡Ì€i NghiÌ£ Ä‘iÌ£nh 83 cũng Ä‘ã tạo Ä‘Æ°Æ¡Ì£c hành lang pháp lý rõ ràng hÆ¡n, giúp liên bôÌ£, doanh nghiệp có căn cứ trong viêÌ£c Ä‘iêÌ€u chỉnh giá bán vaÌ€ tÆ°Ì£ chiÌ£u trách nhiệm vêÌ€ quyết định của miÌ€nh trước dÆ° luâÌ£n xã hôÌ£i vaÌ€ ngÆ°Æ¡Ì€i tiêu duÌ€ng.

Mặt khác, tính công khai, minh baÌ£ch tÆ°Ì€ khâu xây dÆ°Ì£ng, ban haÌ€nh chính sách Ä‘ến khâu Ä‘iêÌ€u haÌ€nh vêÌ€ giá bán, Quỹ biÌ€nh ổn giá xăng dâÌ€u của cÆ¡ quan quản lý nhaÌ€ nước cũng nhÆ° tiÌ€nh hiÌ€nh hoaÌ£t Ä‘ôÌ£ng kinh doanh của các thÆ°Æ¡ng nhân Ä‘âÌ€u mối xuất nhâÌ£p khẩu xăng dâÌ€u ngaÌ€y caÌ€ng nâng cao sau khi có Chỉ thiÌ£ 11 của BôÌ£ trưởng BôÌ£ Công thÆ°Æ¡ng vaÌ€ đặc biêÌ£t kể tÆ°Ì€ khi NghiÌ£ Ä‘iÌ£nh 83 có hiêÌ£u lÆ°Ì£c thi haÌ€nh.

Đối với Quỹ biÌ€nh ổn giá xăng dâÌ€u, ngay sau khi NghiÌ£ Ä‘iÌ£nh 83 có hiêÌ£u lÆ°Ì£c thi haÌ€nh, Petrolimex Ä‘ã chuyển toaÌ€n bôÌ£ số tiêÌ€n Quỹ BiÌ€nh ổn giá xăng dâÌ€u vaÌ€o môÌ£t taÌ€i khoản riêng mở taÌ£i môÌ£t Ngân haÌ€ng thÆ°Æ¡ng maÌ£i sau khi Ä‘Æ°Æ¡Ì£c sÆ°Ì£ chấp thuâÌ£n của BôÌ£ TaÌ€i chính, Công thÆ°Æ¡ng.

Nhìn chung, dÆ° luâÌ£n xã hôÌ£i ngaÌ€y caÌ€ng Ä‘ôÌ€ng tiÌ€nh, ủng hôÌ£ chủ trÆ°Æ¡ng chính sách Ä‘iêÌ€u haÌ€nh kinh doanh xăng dâÌ€u sang cÆ¡ chế thiÌ£ trÆ°Æ¡Ì€ng của Đảng, NhaÌ€ nước vaÌ€ Chính phủ nhất laÌ€ sau khi NghiÌ£ Ä‘iÌ£nh 83 Ä‘Æ°Æ¡Ì£c vâÌ£n haÌ€nh trong thÆ°Ì£c tế.

Doanh nghiệp than vÆ°á»›ng và lá»—

Tuy nhiên, theo Petrolimex, trong quá triÌ€nh triển khai thÆ°Ì£c hiêÌ£n NghiÌ£ Ä‘iÌ£nh 83, Petrolimex và các thÆ°Æ¡ng nhân Ä‘âÌ€u mối nhâÌ£p khẩu xăng dâÌ€u gặp phải ba khó khăn lớn. MôÌ£t laÌ€, kết quả hoaÌ£t Ä‘ôÌ£ng kinh doanh xăng dâÌ€u năm 2014 biÌ£ lỗ. Nguyên nhân, NghiÌ£ Ä‘iÌ£nh 83 ra đời vaÌ€ có hiêÌ£u lÆ°Ì£c thi haÌ€nh Ä‘úng vaÌ€o giai Ä‘oaÌ£n giá xăng dầu thế giá»›i ở trong xu thế giảm liên tuÌ£c, kéo daÌ€i laÌ€ cÆ¡ hôÌ£i thuâÌ£n lÆ¡Ì£i Ä‘ể cÆ¡ quan quản lý NhaÌ€ nước Ä‘iêÌ€u haÌ€nh giá bán theo môÌ£t chiêÌ€u duy nhất laÌ€ giảm giá (theo thống kê, có 12 lâÌ€n giảm giá xăng liên tiếp với tổng mức giảm laÌ€ 7.760 Ä‘/lít; 13 lâÌ€n giảm giá dâÌ€u với tổng mức giảm 5.830 Ä‘/lít laÌ€ mức giá thấp nhất trong gâÌ€n 4 năm trở laÌ£i Ä‘ây).

Do công thức tính giá cÆ¡ sở theo NghiÌ£ Ä‘iÌ£nh 83 lấy theo biÌ€nh quân 15 ngaÌ€y giá thế giới sát ngaÌ€y công bố giá cÆ¡ sở; trong khi thÆ°Æ¡ng nhân Ä‘âÌ€u mối phải dÆ°Ì£ trữ lÆ°u thông 30 ngày theo quy Ä‘iÌ£nh dẫn đến giá bán thÆ°Æ¡Ì€ng thấp hÆ¡n giá vốn do doanh nghiêÌ£p phải xuất bán tÆ°Ì€ tôÌ€n kho 15 ngaÌ€y Ä‘âÌ€u của chu kyÌ€ dÆ°Ì£ trữ vaÌ€ phát sinh lỗ. ChÆ°a kể, Ä‘ể haÌ£n chế kinh doanh mất vốn trong xu thế giá giảm, các đại lý/tổng đại lý thÆ°Æ¡Ì€ng chỉ mua haÌ€ng cầm chừng (Ä‘ể tối Æ°u hóa tôÌ€n kho, giảm dÆ°Ì£ trữ) Ä‘ủ Ä‘áp ứng nhu cầu bán haÌ€ng cho khách nên dÆ°Ì£ trữ lÆ°u thông dôÌ€n vêÌ€ thÆ°Æ¡ng nhân Ä‘âÌ€u mối. ToaÌ€n bôÌ£ tích lũy lỗ tÆ°Ì€ haÌ€ng tôÌ€n kho do giảm giá dôÌ€n vêÌ€ thÆ°Æ¡ng nhân Ä‘âÌ€u mối; Ä‘ôÌ€ng thÆ¡Ì€i Tổng Ä‘aÌ£i lý, Ä‘aÌ£i lý dÆ°Ì£ trữ lÆ°u thông thấp, gây bất ổn thiÌ£ trÆ°Æ¡Ì€ng có thể xảy ra bất cứ lúc naÌ€o.

TÆ°Ì€ thÆ°Ì£c tiễn trên, Petrolimex kiến nghiÌ£ Liên BôÌ£ TaÌ€i chính - Công thÆ°Æ¡ng nghiên cứu xem xét triÌ€nh Chính phủ sửa Ä‘ổi bổ sung quy Ä‘iÌ£nh Ä‘iểm d khoản 1 ĐiêÌ€u 37 của NghiÌ£ Ä‘iÌ£nh 83 vêÌ€ chi Quỹ biÌ€nh ổn giá xăng dâÌ€u áp duÌ£ng cho cả trÆ°Æ¡Ì€ng hÆ¡Ì£p nếu giá cÆ¡ sở thấp hÆ¡n giá bán lẻ hiêÌ£n haÌ€nh diễn ra trong thÆ¡Ì€i gian daÌ€i, giúp doanh nghiêÌ£p kinh doanh không mất vốn. Trước mắt, cho phép thÆ°Æ¡ng nhân Ä‘âÌ€u mối thÆ°Ì£c hiêÌ£n trích lâÌ£p dÆ°Ì£ phoÌ€ng giảm giá haÌ€ng tôÌ€n kho theo Ä‘úng quy Ä‘iÌ£nh vaÌ€ nguôÌ€n Ä‘Æ°Æ¡Ì£c buÌ€ đắp tÆ°Ì€ Quỹ Bình ổn giá.

Hai laÌ€, thủ tuÌ£c cấp giấy chứng nhâÌ£n vaÌ€ viêÌ£c thiết lâÌ£p hêÌ£ thống phân phối theo quy Ä‘iÌ£nh mới: Thủ tuÌ£c cấp Giấy chứng nhâÌ£n Ä‘ủ Ä‘iêÌ€u kiêÌ£n Ä‘ối với tổng đại lý, thÆ°Æ¡ng nhân phân phối, Ä‘aÌ£i lý có nhiêÌ€u Ä‘iểm bán... tÆ°Æ¡ng Ä‘ối phức taÌ£p vaÌ€ coÌ€n mất nhiêÌ€u thÆ¡Ì€i gian chÆ°a kể các doanh nghiêÌ£p câÌ€n phải hoaÌ€n thiêÌ£n Ä‘iêÌ€u kiêÌ£n theo quy Ä‘iÌ£nh. ViÌ€ vâÌ£y, viêÌ£c thiết lâÌ£p hêÌ£ thống phân phối, ký kết hÆ¡Ì£p Ä‘ôÌ€ng bán haÌ€ng theo NghiÌ£ Ä‘iÌ£nh 83 cho năm kế hoaÌ£ch 2015 của Petrolimex với khách haÌ€ng gặp khó khăn.

Nhằm Ä‘Æ¡n giản hóa vaÌ€ giảm thủ tuÌ£c haÌ€nh chính theo chủ trÆ°Æ¡ng của Chính phủ, TâÌ£p Ä‘oaÌ€n Xăng dầu kiến nghiÌ£ BôÌ£ Công thÆ°Æ¡ng nghiên cứu áp duÌ£ng công nghêÌ£ thông tin trong viêÌ£c đăng ký phê duyêÌ£t vaÌ€ cấp giấy phép Ä‘ủ Ä‘iêÌ€u kiêÌ£n kinh doanh xăng dâÌ€u.

Ba laÌ€ theo quy Ä‘iÌ£nh hiêÌ£n nay vêÌ€ sở hữu haÌ€ng hóa; vêÌ€ haÌ£ch toán doanh thu, chiết khấu thanh toán vaÌ€ hoa hôÌ€ng (hoặc chiết khấu giảm giá Ä‘ối với Ä‘aÌ£i lý, tổng Ä‘aÌ£i lý) nếu thÆ°Ì£c hiêÌ£n theo quy Ä‘iÌ£nh laÌ€ ít khả thi do tính chất mặt haÌ€ng vaÌ€ maÌ£ng lưới kinh doanh. Nếu doanh nghiêÌ£p buôÌ£c phải thÆ°Ì£c hiêÌ£n sẽ gia tăng chi phí rất lớn viÌ€ phải bỏ ra môÌ£t khoản chi phí không nhỏ trong viêÌ£c giám sát tới tâÌ£n cửa haÌ€ng xăng dâÌ€u của Ä‘aÌ£i lý, tổng tổng Ä‘aÌ£i lý chÆ°a kể dễ sinh tiêu cÆ°Ì£c.

Để khắc phuÌ£c những bất câÌ£p trên, Tập Ä‘oàn Xăng dầu Ä‘ang Ä‘êÌ€ nghiÌ£ liên bôÌ£ xem xét lại quy Ä‘iÌ£nh cho phuÌ€ hÆ¡Ì£p với thÆ°Ì£c tiễn nhằm tiết giảm chi phí kinh doanh, tăng cÆ¡ hôÌ£i giảm giá cho ngÆ°Æ¡Ì€i tiêu duÌ€ng vaÌ€ phản ánh Ä‘úng thÆ°Ì£c tiễn hiêÌ£n nay.

Nguồn tin: Hanoimoi