Theo Dá»± thảo má»›i nhất Nghị định thay thế Nghị định 84, doanh nghiệp xăng dầu được tăng giá bán trong phạm vi 3% so vá»›i giá bán lẻ hiện hành.
Theo Ä‘ó các doanh nghiệp xăng dầu được quyá»n tăng giá bán trong phạm vi 3% thay vì ở mốc phạm vi 2% nhÆ° trÆ°á»›c Ä‘ây khi các yếu tố đầu vào cấu thành giá cÆ¡ sở biến đổi tăng 3% so vá»›i giá bán lẻ hiện hành.
Trong khi vá»›i trÆ°á»ng hợp tăng giá vượt 3% đến 7% so vá»›i giá bán lẻ hiện hành, doanh nghiệp xăng dầu phải gá»i văn bản kê khai giá, dá»± kiến mức Ä‘iá»u chỉnh tá»›i liên bá»™ Công thÆ°Æ¡ng – Tài chính trÆ°á»›c thá»i gian Ä‘iá»u chỉnh 2 ngày làm việc. Quá thá»i hạn trên, nếu cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c không có ý kiến thì doanh nghiệp được quyá»n tăng giá bán đến mức 3%.
Mặt khác, nếu giá xăng dầu cÆ¡ sở có biến Ä‘á»™ng làm cho giá xăng dầu tăng trên 7% so vá»›i giá bán lẻ hiện hành hoặc việc tăng giá xăng dầu làm ảnh hưởng đến Ä‘á»i sống của nhân dân, Thủ tÆ°á»›ng Chính phủ sẽ công bố và áp dụng các biện pháp bình ổn giá xăng dầu.
Tuy váºy nếu muốn tăng giá, doanh nghiệp đầu mối phải báo cáo trÆ°á»›c 5 ngày làm việc để xem xét. Nếu quá thá»i hạn cÆ¡ quan hữu trách không có văn bản Ä‘iá»u hành, doanh nghiệp đầu mối được quyá»n chủ Ä‘á»™ng tăng giá tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng giá xăng dầu cÆ¡ sở gá»i quyết định Ä‘iá»u chỉnh giá tá»›i cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c.
CÅ©ng theo Dá»± thảo Nghị định má»›i, dữ liệu giá xăng dầu thế giá»›i để tính giá cÆ¡ sở, làm căn cứ Ä‘iá»u chỉnh giá sẽ được lấy trong 15 ngày cuối của chu kỳ dá»± trữ 30 ngày, thay vì 15 ngày đầu nhÆ° dá»± thảo trÆ°á»›c. Thá»i gian giữa hai lần Ä‘iá»u chỉnh giá liên tiếp tối thiểu là 15 ngày dÆ°Æ¡ng lịch đối vá»›i trÆ°á»ng hợp tăng giá và tối Ä‘a là 15 ngày đối vá»›i trÆ°á»ng hợp giảm giá. Khoảng thá»i gian giữa hai lần giảm giá và số lần giảm giá không bị hạn chế.
Mặt khác Dá»± thảo Nghị định má»›i cÅ©ng quy định quyá»n Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu được chuyển từ Bá»™ Tài chính sang Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng.
Tuy nhiên, bên cạnh cho phép doanh nghiệp được tăng giá bán cao hÆ¡n quy định trÆ°á»›c, Dá»± thảo Nghị định má»›i vẫn không giải quyết được vẫn Ä‘á» liên quan cách tính giá cÆ¡ sở vốn được xem là mấu chốt trong quản lý kinh doanh xăng dầu.
ÄÆ°a ra Ä‘ánh giá vá» vấn Ä‘á» này TS. Kinh tế Nguyá»…n Minh Phong cho rằng, giá cÆ¡ sở khá rắc rối và ít ý nghÄ©a trong bảo đảm quyá»n kinh doanh thị trÆ°á»ng và quản lý Nhà nÆ°á»›c theo thị trÆ°á»ng, dá»… tạo ra ngá»™ nháºn và lạm dụng, cÅ©ng nhÆ° làm méo mó giá cả và xu hÆ°á»›ng thị trÆ°á»ng.
Theo TS Nguyá»…n Minh Phong, Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng cần Ä‘Æ°a ra công thức giá xăng dầu theo hÆ°á»›ng quy định lại cụ thể những chi phí cứng và chi phí má»m. Phần chi phí cứng sẽ bao gồm những chi phí thá»±c của doanh nghiệp để có má»™t lít xăng dầu đến tay ngÆ°á»i tiêu dùng. Phần má»m, bao gồm các khoản thu ngân sách do Nhà nÆ°á»›c quy định. Phần cứng thì doanh nghiệp được Ä‘iá»u chỉnh theo giá thị trÆ°á»ng, do doanh nghiệp tính toán và có kiểm toán.
Trong cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá xăng dầu hiện nay vẫn có những bất cáºp trong Ä‘ó Ä‘áng nói là bất cáºp vá» việc sá» dụng Ä‘iá»u hành quỹ bình ổn giá.
Vá» vấn Ä‘á» này TS Nguyá»…n Minh Phong cho rằng có bốn Ä‘iá»u bất cáºp: Thứ nhất, hoạt Ä‘á»™ng trích láºp Quỹ qua giá xăng dầu khiến ngÆ°á»i tiêu dùng chịu thiệt nhiá»u hÆ¡n lợi. Thứ hai, cÆ¡ chế quản lý hành chính của quỹ Ä‘i ngược xu hÆ°á»›ng và làm méo mó giá cả thị trÆ°á»ng. Thứ ba, việc ủy thác quản lý thu trích láºp và chi dùng quỹ, cho doanh nghiệp có thể tạo nhiá»u kẽ hở cho sá»± lạm dụng và tham nhÅ©ng, hoặc làm phát sinh chi phí quản lý, giám sát hoạt Ä‘á»™ng của quỹ. Và cuối cùng, hiệu quả và vị thế của quỹ là chÆ°a tháºt rõ ràng và thiếu ổn định.
Nguồn tin: Giaoduc