Sau 5 lần giảm liên tiếp, giá xăng Ä‘ã tá»± bá»›t Ä‘i 1.930 đồng, vá» ngang bằng vá»›i mức giá xăng của năm ngoái. Tuy nhiên, mặt bằng giá cả, đặc biệt là váºn tải, vẫn tiếp tục “neo” giá cao.
Äầu vào giảm, đầu ra vẫn “neo” giá
Kể từ đầu năm 2014 tá»›i nay, giá xăng Ä‘ã Ä‘iá»u chỉnh 10 lần, trong Ä‘ó có 5 lần tăng liên tục, vá»›i mức tăng tổng cá»™ng là 1.440 đồng/lít, lên mức đỉnh má»›i là 25.640 đồng/lít xăng Ron A92. Trong 5 lần Ä‘iá»u chỉnh gần Ä‘ây, giá xăng Ä‘ã liên tục giảm. Cụ thể, ngày 28/7, giá xăng cÅ©ng Ä‘ã chính thức giảm 330 đồng/lít. 10 ngày sau, ngày 7/8, Liên Bá»™ Tài chính, - Công thÆ°Æ¡ng Ä‘ã tiếp tục yêu các doanh nghiệp (DN) đầu mối kinh doanh xăng dầu tiếp tục giảm giá các loại xăng dầu, và mức giảm được các DN thá»±c hiện là 500 đồng/lít. Lần thứ 3, cÅ©ng 10 ngày sau, giá xăng tiếp tục giảm 600 đồng/lít.
ChÆ°a dừng lại ở Ä‘ó, ngày 29/8, giá xăng Ä‘ã giảm thêm 470 đồng/lít. Và má»›i Ä‘ây nhất, tuy chỉ giảm có 30 đồng, nhÆ°ng giá xăng dầu Ä‘ã Ä‘ánh dấu lần giảm thứ 5 liên tiếp, vá» mức 23.710 đồng/lít. Tổng cá»™ng sau năm lần giảm giá, từ mức đỉnh là 25.640 đồng/lít, giá xăng Ä‘ã giảm tá»›i 1.930 đồng/lít. Mức giảm này Ä‘ã Ä‘Æ°a giá xăng vá» mức ngang bằng vá»›i giá đầu năm 2013. Cùng vá»›i giá xăng, giá dầu các loại cÅ©ng giảm mạnh, mức giá cao nhất thuá»™c vá» dầu há»a cÅ©ng chỉ còn 21.920 đồng/lít, tiếp theo là dầu Ä‘iêzen ở mức 21.770 đồng/lít và dầu madut là 18.590 đồng/kg.
Giá xăng dầu giảm được Ä‘ánh giá là má»™t tín hiệu rất tích cá»±c cho ná»n kinh tế. Mặt hàng “đầu vào của đầu vào” giảm giá, đồng nghÄ©a vá»›i chi phí cho các DN, đặc biệt là các DN váºn tải giảm, sẽ là cÆ¡ há»™i giảm mặt bằng giá cả nói chung. Song, tính toán logic là má»™t chuyện, còn thá»±c tế có giảm giá hay không lại là chuyện khác. TrÆ°á»›c Ä‘ây, cứ má»—i lần xăng dầu tăng giá, các DN váºn tải lại kêu trá»i và ý kiến này nỠđể tìm cách tăng giá cÆ°á»›c, đẩy mặt bằng giá cả tăng theo.
Theo số liệu phân tích, khi tăng lên đỉnh 25.640 đồng/lít, xăng dầu Ä‘ã đẩy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của cả nÆ°á»›c trong tháng 7 tăng 0,23% so vá»›i tháng trÆ°á»›c và 1,62% so vá»›i cuối năm 2013. Ngành hàng bị tác Ä‘á»™ng trá»±c tiếp vì giá xăng dầu tăng là giao thông, nhóm này tăng tá»›i 0,44% so vá»›i tháng trÆ°á»›c. Bên cạnh Ä‘ó, hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng cao hÆ¡n 0,26%, và các nhóm hàng khác Ä‘á»u có mức tăng dÆ°á»›i 0,24%...
Thế nhÆ°ng khi xăng giảm giá, các DN váºn tải Ä‘ã “lá»” Ä‘i kế hoạch giảm giá của mình. CÆ°á»›c váºn tải là má»™t trong những yếu tố quan trá»ng hình thành nên giá cả hàng hóa (chiếm khoảng 10 - 15% giá thành). Khi giá xăng dầu giảm liên tiếp trong tháng qua, giá cÆ°á»›c tàu xe, ôtô không có dấu hiệu Ä‘iá»u chỉnh. Äiá»u này phần nào khiến cho giá hàng hóa thiết yếu chÆ°a thể giảm. Äại diện Hiệp há»™i Váºn tải cho rằng giá xăng giảm chÆ°a đủ mạnh để khiến các DN váºn tải Ä‘iá»u chỉnh giá cÆ°á»›c. Äấy là chÆ°a kể, các DN váºn tải trong thá»i gian qua Ä‘ã phải gánh chịu nhiá»u tác Ä‘á»™ng từ các yếu tố đầu vào nhÆ° giá xăng dầu liên tục tăng, trong khi DN không Ä‘iá»u chỉnh giá cÆ°á»›c. Thêm nữa, nếu so sánh vá»›i những lần tăng giá xăng từ đầu năm đến nay thì mức giảm lần này vẫn còn thấp.
Giá xăng Ä‘ã nhiá»u lần giảm nhÆ°ng cÆ°á»›c váºn tải vẫn chÆ°a giảm.
Doanh nghiệp váºn tải cần chia sẻ vá»›i ngÆ°á»i dân
Riêng vá»›i dịch vụ váºn tải taxi, ông Äá»— Quốc Bình, Hiệp há»™i Taxi Hà Ná»™i khẳng định, sở dÄ© taxi chÆ°a giảm giá là vì trÆ°á»›c Ä‘ó, khi giá xăng tăng cao, cÆ°á»›c taxi không tăng, nên đến bây giá», khi giá xăng giảm, thì cÆ°á»›c taxi vẫn chÆ°a thể giảm. Trong khi Ä‘ó, má»™t số hãng taxi thì lấy lý do cho rằng việc cài lại đồng hồ rất phức tạp vì DN không tá»± làm được mà phải thông qua má»™t cÆ¡ quan kiểm định Ä‘á»™c láºp của nhà nÆ°á»›c để há» Ä‘iá»u chỉnh lại đồng hồ. Chính vì “phức tạp” và “tốn kém”, nên các DN này vẫn Ä‘ang cân nhắc và "chÆ°a tính tá»›i phÆ°Æ¡ng án giảm giá”. Äây cÅ©ng là ý kiến của nhiá»u DN váºn tải Ä‘Æ°á»ng dài khác.
Theo Ä‘ó, lý do mà các DN này Ä‘Æ°a ra là khi tổng số giá xăng dầu tăng vượt quá 10% thì các Ä‘Æ¡n vị váºn tải má»›i tính đến cÆ°á»›c váºn tải tăng hoặc giảm bởi lẽ chi phí cho việc Ä‘iá»u chỉnh rất tốn kém. Hiện, mặc dù giá xăng liên tiếp giảm 5 lần nhÆ°ng mức giảm má»›i chỉ khoảng 7% nên há» vẫn Ä‘ang cân nhắc. HÆ¡n nữa, việc tăng giảm giá xăng vẫn là má»™t “ẩn số khó lÆ°á»ng”. Nếu DN váºn tải vá»™i vàng Ä‘iá»u chỉnh giảm giá cÆ°á»›c, giá xăng Ä‘á»™t ngá»™t tăng trở lại thì DN sẽ lá»—, do Ä‘ó há» vẫn cần phải nghe ngóng thị trÆ°á»ng.
Vẫn biết hiện các DN váºn tải Ä‘ang gặp vô vàn khó khăn trong bối cảnh ná»n kinh tế khó khăn, và lý lẽ há» Ä‘Æ°a ra nghe cÅ©ng hợp lý. Song, nếu theo tính toán của các DN váºn tải, khi giá xăng tăng lên gần 1.500 đồng/lít, thì má»—i chiếc taxi chạy trung bình 200km/ngày, má»—i tháng sẽ phải phụ thêm khoảng 1,2 triệu đồng tiá»n xăng. Lúc Ä‘ó, các công ty taxi cho rằng giá cÆ°á»›c sẽ phải Ä‘á»™i thêm khoảng 600-1.000 đồng/km. Nếu cứ tính theo tá»· lệ này, khi giá xăng giảm 1.930 đồng, thì má»—i xe taxi hiện Ä‘ã bá»›t được khoảng 1,5 triệu đồng tiá»n xăng/tháng. Con số này nếu nhân vá»›i hàng chục nghìn chiếc xe taxi Ä‘ang hoạt Ä‘á»™ng, má»—i tháng, số tiá»n tiết kiệm được là nhiá»u chục tá»· đồng. Số tiá»n này Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên sẽ chui vào túi các DN và cá nhân váºn tải, trong khi ngÆ°á»i tiêu dùng vẫn không được hưởng lợi gì.
Bình luáºn vá» vấn Ä‘á» này, PGS-TS Ngô Trí Long cho rằng Ä‘ây là Ä‘iá»u nghịch lý. “Các DN váºn tải không biết cảm thông, chia sẻ khó khăn vá»›i ngÆ°á»i tiêu dùng, đặc biệt là trong Ä‘iá»u kiện kinh tế khó khăn nhÆ° hiện nay. Nó thể hiện sá»± kém cá»i trong văn hóa kinh doanh của chính DN váºn tải, và vô hình trung, biến “cuá»™c chÆ¡i” trên thị trÆ°á»ng thiếu sá»± công bằng. Các bá»™, ngành chức năng nhÆ° Bá»™ Tài chính, ngành Giao thông, Hiệp há»™i váºn tải và cả ngÆ°á»i tiêu dùng phải vào cuá»™c để gây áp lá»±c yêu cầu các DN váºn tải giảm giá”, ông Long gợi ý
Nguồn tin: CAND