CÆ¡ chế quản lý giá xăng dầu hiện nay bị các doanh nghiệp phàn nàn là không sát vá»›i giá thị trÆ°á»ng và há» không tá»± chủ được hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh.
Theo báo cáo tài chính quý I/2014 hợp nhất má»›i được Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) công bố, lợi nhuáºn trÆ°á»›c thuế toàn táºp Ä‘oàn đạt 337 tỉ đồng; trong Ä‘ó, lợi nhuáºn đến từ khối kinh doanh xăng dầu được Ä‘ánh giá là không cao, vá»›i 28 tỉ đồng.
Lá»—, lãi theo cÆ¡ chế
Ông Trần Ngá»c Năm, Phó Tổng Giám đốc Petrolimex, cho biết theo tính toán, khoản lãi 28 tỉ đồng từ xăng dầu nói trên chỉ chiếm 8% tổng lợi nhuáºn của táºp Ä‘oàn. Trong khi Ä‘ó, lợi nhuáºn từ kinh doanh các sản phẩm hóa dầu nhÆ°: dầu mỡ nhá»n, gas, nhá»±a Ä‘Æ°á»ng, hóa chất lá»›n nhất, chiếm đến 53%. LÄ©nh vá»±c bảo hiểm, ngân hàng Ä‘em lại 14% lợi nhuáºn. Váºn tải Ä‘Æ°á»ng bá»™ và Ä‘Æ°á»ng thủy viá»…n dÆ°Æ¡ng chiếm khoảng 8% lợi nhuáºn. Các lÄ©nh vá»±c còn lại, trong Ä‘ó có kinh doanh xăng dầu ở nÆ°á»›c ngoài và má»™t số ngành nghá» khác, chiếm khoảng 17%.
Theo ông Năm, hiện nhà nÆ°á»›c chỉ quản lý hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh, giá cả bán lẻ các mặt hàng xăng dầu khoáng; còn các sản phẩm hóa dầu thì không trong diện quản lý nên doanh nghiệp (DN) được tá»± kinh doanh theo giá thị trÆ°á»ng. “Giá này váºn hành theo nhịp Ä‘iệu lên xuống của thị trÆ°á»ng, không bị Ä‘iá»u chỉnh bằng các mệnh lệnh hành chính. Lợi nhuáºn đến từ nhóm ngành hàng hóa dầu do Ä‘ó luôn ổn định. Trong khi Ä‘ó, mặt hàng xăng dầu hoạt Ä‘á»™ng theo sá»± quản lý của nhà nÆ°á»›c nên kết quả kinh doanh phụ thuá»™c rất nhiá»u vào chính sách” - ông Năm cho biết.
Äiá»u hành giá xăng dầu hiện nay của cÆ¡ quan quản lý còn nhiá»u bất cáºp Ảnh: Hồng Thúy
Äiá»u này cÅ©ng giải thích vì sao má»›i Ä‘ây, kết quả tạm Ä‘ánh giá hoạt Ä‘á»™ng sản xuất, kinh doanh quý đầu năm 2014, Petrolimex Æ°á»›c tính bị lá»— khoảng 30 tỉ đồng từ xăng dầu nhÆ°ng báo cáo tài chính vừa công bố lại chuyển thành lãi 28 tỉ đồng.
Má»™t lãnh đạo của táºp Ä‘oàn cho biết vá»›i sản lượng tiêu thụ má»—i quý của Petrolimex khoảng hÆ¡n 2 triệu lít xăng, chỉ cần chi phí lên xuống khoảng 5 đồng/lít thì Ä‘ã ramức chênh lệch lợi nhuáºn 10 tỉ đồng. Mức chênh lệch này liên quan đến hóa Ä‘Æ¡n các lô hàng vá» trÆ°á»›c hoặc vá» sau, chi phí định mức được nhà nÆ°á»›c cho phép cÅ©ng nhÆ° các công cụ Ä‘iá»u hành giá khác...
Chu kỳ giá không sát thị trÆ°á»ng
Theo đại diện Công ty TNHH MTV Dầu khí TP HCM (Saigon Petro), dá»± thảo nghị định vá» kinh doanh xăng dầu quy định giá cÆ¡ sở được tính theo mức bình quân 15 ngày đầu chu kỳ dá»± trữ tuy Ä‘ã rút ngắn thá»i gian so vá»›i mức tính 30 ngày nhÆ°ng vá» bản chất hầu nhÆ° không thay đổi, tức giá xăng dầu vẫn sẽ không theo nhịp thế giá»›i.
Äối chiếu bảng tính giá mà DN này cung cấp có thể thấy rõ Ä‘iá»u này. Giả sá» ngày 15-5 được lấy là ngày Ä‘iá»u chỉnh giá và chu kỳ dá»± trữ 30 ngày được tính từ ngày 15-4 đến 15-5, khi Ä‘ó giá cÆ¡ sở có sá»± chênh lệch không nhá» nếu tính theo 2 cách: 15 ngày đầu dá»± trữ và 15 ngày sát ngày Ä‘iá»u hành.
Cụ thể, nếu lấy giá cÆ¡ sở là 15 ngày đầu chu kỳ dá»± trữ, đến ngày 15-5, giá xăng phải Ä‘iá»u chỉnh tăng 600 đồng/lít. NhÆ°ng nếu lấy giá cÆ¡ sở 15 ngày sát ngày Ä‘iá»u hành thì không phải tăng giá do Ä‘ang hòa vốn.
“Cách làm này không theo tiá»n lệ của bất kỳ nÆ°á»›c nào trên thế giá»›i khi thá»±c hiện theo giá thị trÆ°á»ng, ngay cả khi có sá»± Ä‘iá»u hành của nhà nÆ°á»›c” - đại diện Saigon Petro khẳng định.
Còn theo má»™t DN đầu mối khác, nếu tính giá cÆ¡ sở theo chu kỳ 15 ngày đầu dá»± trữ sẽ xảy ra tình trạng má»™t số thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối tranh thủ cÆ¡ há»™i “trục lợi”. Theo Ä‘ó, nếu giá 15 ngày sát chu kỳ Ä‘iá»u hành giá thấp hÆ¡n giá cÆ¡ sở, DN có thể tranh thủ nháºp nhanh hàng vá» rồi Ä‘Æ°a ra thị trÆ°á»ng tiêu thụ vá»›i mức thù lao rất cao để hưởng chênh lệch. Còn ngược lại thì má»™t số DN đầu mối có thể hoàn toàn không tham gia thị trÆ°á»ng, trong khi các DN khác vẫn phải nháºp hàng bình thÆ°á»ng và “ôm” luôn phần tiêu thụ của các DN “cÆ¡ há»™i” kia.
“Những DN đầu mối có nguồn hàng ổn định không thể thá»±c hiện được Ä‘iá»u Ä‘ó, vẫn phải vừa nháºp vá»›i giá cao vừa cạnh tranh hoa hồng gây thua lá»—” - đại diện DN này phân tích.
Äánh giá vá» công tác Ä‘iá»u hành xăng dầu, ông Phan Thế Ruệ, Chủ tịch Hiệp há»™i Xăng dầu Việt Nam, cho biết: “Vá» mặt chủ trÆ°Æ¡ng, cần phải dần loại bá» quyết định hành chính để Ä‘iá»u hành bằng cÆ¡ chế chính sách ổn định, đồng thá»i phải tách bạch giữa quản lý nhà nÆ°á»›c và việc can thiệp vào hoạt Ä‘á»™ng của DN”.
| Tách giá cÆ¡ sở và tồn kho Quan Ä‘iểm của Saigon Petro cho rằng nên hiểu giá cÆ¡ sở hoàn toàn không liên quan đến tồn kho. Giá cÆ¡ sở là giá thế giá»›i tại thá»i Ä‘iểm Ä‘iá»u hành giá, còn tồn kho là thá»±c hiện theo yêu cầu kinh doanh của DN và yêu cầu của nhà nÆ°á»›c. “Khi giá thế giá»›i tăng thì tồn kho giá thấp có lợi; ngược lại, khi giá thế giá»›i giảm, tồn kho giá cao bị thiệt, do Ä‘ó bù trừ được lẫn nhau. Khi tách biệt giá cÆ¡ sở và tồn kho thì giá sẽ theo giá thị trÆ°á»ng, chúng ta hoàn toàn không lo ngại xảy ra tình trạng nhÆ° nêu trên và dÆ° luáºn cÅ©ng không thể phàn nàn được” - vị đại diện Saigon Petro nói. |
Nguồn tin: Dantri
