Không chỉ lãi, thậm chí doanh nghiệp (DN) còn lãi cao - bà VÅ© Thị Mai, thứ trưởng Bá»™ Tài chính, cho biết tại cuá»™c họp báo công bố kết quả kiểm tra giá nhập khẩu xăng dầu tại bốn DN đầu mối, tổ chức ngày 19-12.

Theo Bá»™ Tài chính, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu Ä‘ã mạnh tay chi hoa hồng cho các đại lý, cá»­a hàng, trong Ä‘ó phần lá»›n là Ä‘Æ¡n vị trá»±c thuá»™c - Ảnh: Thanh Đạm

Đặc biệt, qua kiểm tra, cÆ¡ quan chức năng cÅ©ng khẳng định có hiện tượng chuyển giá tại má»™t số DN qua dấu hiệu vung tay chi hoa hồng cho các đại lý quá mức bình thường.

Hai tháng, lãi 130 tỉ đồng

Theo ông Lê Hoàng Hải - phó cục trưởng Cục Tài chính DN (Bá»™ Tài chính), tại thời Ä‘iểm Ä‘iều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu ngày 26-8-2011, giá xăng giảm 500 đồng/lít, Bá»™ Tài chính khẳng định DN không lá»— mà có lãi.

Cụ thể, kết quả kiểm tra từ ngày 1-7 đến 26-8, Petrolimex lãi 130 tỉ đồng, Saigon Petro lãi 48 tỉ đồng, Petimex lãi 22 tỉ đồng. Do vậy, việc ban hành quyết định giảm giá 500 đồng/lít xăng vào ngày 26-8 của Bá»™ Tài chính là hoàn toàn Ä‘úng đắn.

Qua so sánh giá thá»±c tế vá»›i giá bán lẻ, ông Hải dẫn chứng hầu hết các mặt hàng xăng dầu đều có lãi. Cụ thể tại Petrolimex, mặt hàng xăng A92 lãi 202 đồng/lít, dầu DO 0,25%S lãi 365 đồng/lít... Hay Saigon Petro cÅ©ng lãi đậm tá»›i 1.110 đồng/lít dầu hỏa, xăng A92 lãi 232 đồng/lít...

“Đây là mức lãi chÆ°a bao gồm lợi nhuận định mức 300 đồng/lít xăng dầu. Nếu tính thêm vào thì sẽ làm mờ nhạt kết quả kinh doanh của DN. Vì DN luôn kêu lá»— nên Bá»™ Tài chính muốn mọi người thấy rõ hÆ¡n thá»±c chất DN có lãi hay lá»—” - ông Hải nói thêm.

Vung tay chiết khấu cho đại lý

Tuy nhiên, theo ông Hải, trong giai Ä‘oạn từ ngày 1-1 đến 30-6 năm nay hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu lá»—. Cụ thể, Petrolimex lá»— 1.318 tỉ đồng, Petimex lá»— gần 136 tỉ đồng, Saigon Petro lá»— 7,5 tỉ đồng và PV Oil lá»— 382 tỉ đồng. Nguyên nhân chính gây lá»— được tổ kiểm tra chỉ ra là do DN chi hoa hồng cho đại lý quá cao, vượt mức quy định. Nếu chi Ä‘úng quy định, DN không lá»—, thậm chí còn có lãi.

Nói rõ Ä‘iểm này, bà Mai cho biết hiện nay không còn quy định chi phí chiết khấu cho các đại lý mà các DN thỏa thuận vá»›i đại lý và tổng đại lý. Tuy nhiên, trong tính giá cÆ¡ sở, Bá»™ Tài chính có quy định định mức chi phí kinh doanh là 600 đồng/lít xăng dầu có bao gồm cả chiết khấu cho các đại lý. Qua kiểm tra, các Ä‘Æ¡n vị Ä‘ã chi thù lao đại lý vượt cả mức này. Đơn cá»­, Petrolimex Ä‘ã chi thù lao cho các đại lý trong sáu tháng đầu năm vá»›i mức 210-830 đồng/lít xăng dầu khiến số chi cho kinh doanh vượt quy định lên tá»›i hÆ¡n 516 tỉ đồng. Hay Petimex chi chiết khấu trong tháng 6 cho các đại lý là 867 đồng/ lít xăng dầu...

“Trong khi người tiêu dùng Ä‘ang chịu tác Ä‘á»™ng giá xăng dầu thế giá»›i tăng cao, Chính phủ và các cÆ¡ quan quản lý Ä‘ang tìm mọi biện pháp kiềm chế lạm phát thì tại sao chiết khấu cho các đại lý lại cao nhÆ° vậy? Lý do là không có quy định về thù lao đại lý. Qua Ä‘ó cho thấy DN chÆ°a chia sẻ khó khăn vá»›i người dân và Nhà nÆ°á»›c” - bà VÅ© Thị Mai nhận định.

Vậy mức chi vượt hàng trăm tỉ đồng nhÆ° nêu trên sẽ do ai chịu? Ông Nguyá»…n Tiến Thỏa, cục trưởng Cục Quản lý giá Bá»™ Tài chính, khẳng định người tiêu dùng không chịu. Nhà nÆ°á»›c không cấp bù. DN tá»± trang trải lấy, tiết giảm kinh doanh mà bù.

Theo Thứ trưởng VÅ© Thị Mai, qua kết quả này cho thấy cần thiết phải Ä‘Æ°a ra mức khung chiết khấu cụ thể bởi thị trường xăng dầu trong nÆ°á»›c Ä‘ang có DN và nhóm DN thống lÄ©nh thị trường chi phối. Nếu không có mức này sẽ gây sá»± cạnh tranh không bình đẳng giữa đại lý của DN này vá»›i đại lý của DN khác. Thá»±c tế có thời Ä‘iểm loạn mức chiết khấu khi có DN chi 100 đồng/lít nhÆ°ng có DN lại chi tá»›i 1.000 đồng/ lít.

Chi phí kinh doanh 600 đồng/ lít xăng dầu, trong Ä‘ó có mức chiết khấu hoa hồng có còn hợp lý không? Bà Mai cho rằng cần có khảo sát cụ thể. Song qua kết quả kiểm tra, rõ ràng quy định này có vấn đề. Bá»™ Tài chính và Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng sẽ nghiên cứu để tính toán nhằm đảm bảo DN có lãi và đảm bảo lợi ích người dân.

Lá»— mẹ, lãi con?

Thá»±c tế, DN nhập khẩu kêu lá»— còn các đại lý lãi to. Liệu có dấu hiệu chuyển giá lá»— mẹ, lãi con? Ông Hải cho biết có đề xuất lên Bá»™ Tài chính tiếp tục chỉ đạo kiểm tra. Tuy nhiên, trong quá trình kiểm tra, chi phí chiết khấu đại lý cao chÆ°a khẳng định có chuyển giá hay không. Thế nhÆ°ng, Ä‘iều bất thường là trÆ°á»›c Ä‘ây chiết khấu 100 đồng/lít xăng dầu nhÆ°ng các đại lý vẫn hoạt Ä‘á»™ng bình thường, còn nay nếu có trượt giá cÅ©ng không thể tăng thêm đến 900 đồng/lít. “Rõ ràng hiện tượng chuyển giá là có”, ông Hải nhấn mạnh.

TrÆ°á»›c mắt, theo bà Mai, kết quả kiểm tra là lời cảnh báo và cÅ©ng nhằm yêu cầu DN thá»±c hiện cho Ä‘úng. Chỉ nhắc nhở chứ không xá»­ phạt. Nếu DN không thá»±c hiện, tá»± Ä‘iều chỉnh thì sẽ bị xá»­ lý.

Bên cạnh những bất cập nêu trên, về việc DN thường xuyên kêu lá»— do nhập hàng khi giá thế giá»›i tăng cao, bà Mai cho rằng công thức xác định giá cÆ¡ sở nhÆ° hiện nay là hợp lý. Tuy vậy còn má»™t số Ä‘iểm cần nghiên cứu Ä‘iều chỉnh nhÆ° chu kỳ tăng, giảm giá và bÆ°á»›c tính giá bình quân còn tÆ°Æ¡ng đối dài (30 ngày).

Vì vậy, qua kết quả kiểm tra, Bá»™ Tài chính sẽ nghiên cứu và kiến nghị Thủ tÆ°á»›ng hÆ°á»›ng rút ngắn chu kỳ Ä‘iều chỉnh tăng, giảm giá, có thể là 10 ngày để phù hợp vá»›i thá»±c tế nhập khẩu của DN, hÆ¡n nữa để giá trong nÆ°á»›c sát vá»›i giá thế giá»›i hÆ¡n. Hạn chế tình trạng giá trong nÆ°á»›c ngược chiều vá»›i giá thế giá»›i.

Mặt khác, việc để lợi nhuận định mức trong công thức tính giá cÆ¡ sở có thể gây hiểu lầm và thiếu minh bạch trong xác định lãi - lá»— kinh doanh xăng dầu. Trong cách tính giá cÆ¡ sở, Bá»™ Tài chính cho rằng cần Ä‘Æ°a lợi nhuận định mức ra ngoài giá cÆ¡ sở.

Nguồn tin: Tuoitre