Mặc dù, kinh doanh xăng dầu Ä‘ã được vận hành theo cÆ¡ chế thị trường, nhÆ°ng các doanh nghiệp đầu mối vẫn chÆ°a thá»±c sá»± được tá»± chủ.

Nhận định trên nhận được sá»± đồng tình của nhiều đại biểu tại há»™i thảo “Thị trường kinh doanh xăng dầu: Những vấn đề quản lý Nhà nÆ°á»›c và kinh doanh hiện nay”do Viện Kinh tế Việt Nam tổ chức sáng 21/9 tại Hà Ná»™i.

   Tuy Ä‘ã vận hành theo cÆ¡ chế thị trường, nhÆ°ng về cÆ¡ bản giá bán lẻ xăng dầu trong nÆ°á»›c vẫn do Nhà nÆ°á»›c quyết định.

TS. Bùi Ngọc Bảo, Tổng giám đốc Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) nhắc lại chủ trÆ°Æ¡ng của Liên bá»™ Tài chính- Công ThÆ°Æ¡ng từ 1/7/2007 giá xăng và từ 16/9/2008 giá các loại dầu chuyển sang thá»±c hiện theo cÆ¡ chế thị trường.

Tuy nhiên sau thời Ä‘iểm này, doanh nghiệp vẫn không có thá»±c quyền về xác định giá bán nhÆ° các văn bản quy định. Điều này không chỉ tạo nên sá»± “mấp mô” về giá bán, doanh nghiệp không bình đẳng trong cạnh tranh, các văn bản má»›i tiếp tục ra đời những không Ä‘i vào thá»±c tế (barem thuế nhập khẩu, quỹ Bình ổn giá), cÆ¡ chế đăng ký giá vẫn nặng tính xin cho… Hệ quả là theo tính toán, trong sáu tháng đầu năm 2009, má»—i doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối lá»— trên dÆ°á»›i 100 tá»· đồng.

Không những vậy, việc tiếp tục can thiệp sâu vào hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh xăng dầu của các doanh nghiệp trong Ä‘iều kiện giá mặt hàng này liên tục biến Ä‘á»™ng trên thị trường thế giá»›i thời gian qua Ä‘ã khiến xảy ra nghịch lý: trong thời kỳ giá xăng dầu trên thế giá»›i giảm sâu, Nhà nÆ°á»›c vẫn phải bỏ má»™t số tiền bù lá»— tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng, thậm chí cao hÆ¡n so vá»›i giai Ä‘oạn giá thế giá»›i tăng đỉnh Ä‘iểm (có giai Ä‘oạn trong năm 2008 số tiền bù lá»— lên tá»›i gần 12 ngàn tá»· đồng).

Tá»± quyết doanh nghiệp có làm tốt hÆ¡n?

“Thá»±c chất số tiền trên là bù giá chứ không phải là bù lá»— cho doanh nghiệp. Điều này không chỉ làm giảm tính cạnh tranh giữa các doanh nghiệp mà còn khiến cho hoạt Ä‘á»™ng buôn lậu xăng dầu gia tăng”, đại diện Tổng công ty Xăng dầu Quân Ä‘á»™i, ông VÆ°Æ¡ng Đình Dung, Tổng giám đốc cho hay.

CÅ©ng theo ông Dung, hiện nay, mặc dù doanh nghiệp được đăng ký giá bán nhÆ°ng về cÆ¡ bản giá bán lẻ đối vá»›i mặt hàng xăng dầu vẫn do Nhà nÆ°á»›c quy định. Trong khi Ä‘ó, cÆ¡ chế Ä‘iều hành giá xăng dầu không thể cùng má»™t lúc thoả mãn lợi ích của cả ba bên là: Nhà nÆ°á»›c, doanh nghiệp và người tiêu dùng. Do vậy phải căn cứ vào tình hình cụ thể để chọn ra đối tượng Æ°u tiên.

Thêm vào Ä‘ó, chính sách thuế đối vá»›i việc nhập khẩu xăng dầu liên tục thay đổi cÅ©ng khiến doanh nghiệp gặp không ít khó khăn. Ông Dung Ä‘Æ¡n cá»­, má»—i tàu dầu của doanh nghiệp trị giá khoảng 20 triệu USD, cập cảng chỉ sau má»™t ngày, phải chịu mức thuế cao hÆ¡n 5% thì chênh lệch về giá đầu vào giữa các doanh nghiệp Ä‘ã rất lá»›n.

"Nếu Bá»™ Tài chính chỉ ấn định mức thuế nhập khẩu cố định và để doanh nghiệp được hoàn toàn tá»± quyết, thì tại nhiều thời Ä‘iểm mức tăng giá bán lẻ của mặt hàng xăng dầu sẽ không mạnh nhÆ° cÆ¡ chế Ä‘iều hành hiện nay”, ông Dung khẳng định.

Má»™t số ý kiến cho rằng, chế Ä‘á»™ chiết khấu trên má»—i lít xăng dầu cÅ©ng nên để doanh nghiệp tá»± định Ä‘oạt, tuỳ theo Ä‘iều kiện để tạo sá»± cạnh tranh giữa các Ä‘Æ¡n vị này.

Ông Cao DÆ° SÆ¡n, Phó giám đốc Công ty Cổ phần Hoá dầu Quân Ä‘á»™i cÅ©ng tán đồng vá»›i ý kiến, việc tăng giảm giá theo thị trường khu vá»±c và thế giá»›i nên giao cho các doanh nghiệp đầu mối chủ Ä‘á»™ng (nhÆ°ng nên có biên Ä‘á»™ để tránh ảnh hưởng xấu tá»›i toàn bá»™ nền kinh tế).

Thá»±c tế, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối có Ä‘iều kiện và năng lá»±c khác nhau, giá đầu vào cÅ©ng khác nhau. Do vậy, nên để các doanh nghiệp này tá»± xây dá»±ng giá bán để các nhà phân phối (tổng đại lý, đại lý) có sá»± lá»±a chọn và cung cấp tá»›i người tiêu dùng vá»›i mức giá hợp lý nhất.

vneconomy