Các doanh nghiệp (DN) xăng dầu có lãi nhưng vẫn than lá»— và Ä‘òi tăng giá. Liệu có nghịch lý trong Ä‘iá»u hành giá xăng dầu? Ông Nguyá»…n Tiến Thá»a, Cục trưởng Cục Quản lý giá Ä‘ã có cuá»™c trao đổi vá»›i VietNamNet vá» vấn đỠnày.
- Xin ông cho biết, việc các DN kinh doanh xăng dầu có lãi nhưng vẫn kêu lá»— và xin tăng giá, liệu có phải là má»™t nghịch lý trong vấn đỠđiá»u hành giá?
- Tôi Ä‘ã nháºn được những thông tin này trên báo chí và có trao đổi vá»›i ông VÅ© Ngá»c Hải - Chá»§ tịch Há»™i đồng Quản trị Petrolimex thì được biết, Ä‘úng là trong kinh doanh 6 tháng đầu năm cá»§a Petrolimex không lá»— mà còn lãi 200 tá»· đồng.
Con số 200 tá»· là lãi từ kinh doanh xăng dầu tạm nháºp tái xuất. Cụ thể, kinh doanh xăng dầu tạm nháºp tái xuất lãi 392 tá»·, kinh doanh xăng dầu ná»™i địa lá»— trên 100 tá»·. Bù trừ giữa hai khoản này thì còn lãi trên 200 tá»·.
 |
Ông Nguyá»…n Tiến Thá»a. (Ảnh: H.Hung) |
Cần phải hiểu là, các DN kinh doanh xăng dầu không chỉ kinh doanh má»—i xăng dầu, mà là Ä‘a ngành nghá» và hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh là tổng hòa các loại hình kinh doanh để tính toán lá»— lãi.
Tất nhiên há» có tính toán lá»— lãi từng mặt hàng khi kinh doanh, nhưng trong hạch toán và Ä‘iá»u hành hoạt động, DN phải tính tổng hòa kinh doanh để đưa ra lá»— lãi, không đơn thuần tính từng mặt hàng.
- Tại sao má»—i khi có biến động giá thế giá»›i, cùng má»™t phương pháp tính Nhà nước Ä‘ã quy định, nhưng các chuyên gia độc láºp, DN và cÆ¡ quan quản lý lại có những mức giá khác nhau. Ngưá»i thì nói lãi, ngưá»i khác lại bảo lá»—. Äâu là con số Ä‘áng tin cáºy?
- Theo tôi, khi tính giá xăng dầu thì cÆ¡ cấu, các khoản mục có lẽ là giống nhau cả, nhưng ở má»—i thá»i Ä‘iểm thì mức Ä‘óng góp cá»§a các khoản mục trong cÆ¡ cấu hình thành là khác nhau. Vì thế, không thể lấy cÆ¡ cấu giai Ä‘oạn trước để nói giai Ä‘oạn này, giai Ä‘oạn này để so sánh vá»›i giai Ä‘oạn sau rồi nói lãi hay lá»—.
Ví dụ, khi các chuyên gia nêu các con số trước Ä‘ây để so sánh vá»›i hiện nay thì tá»· giá khác rồi. Có thể, lúc Ä‘ó tá»· giá má»›i có hÆ¡n 15.000 đồng/USD, nhưng bây giá» Ä‘ã gần 18.000 đồng/USD.
Bên cạnh Ä‘ó, chính sách Ä‘iá»u tiết cá»§a Nhà nước ở má»—i giai Ä‘oạn cÅ©ng khác nhau.
Có khi giá thế giá»›i tăng, nhưng trong nước không muốn tăng đột biến thì buá»™c phải giảm thuế, chưa trích quỹ bình ổn, lùi thá»i hạn trả nợ ngân sách.
Không phải giá thế giá»›i lên bao nhiêu chúng ta tăng lên bấy nhiêu, mà còn có yếu tố chính sách bình ổn giá để giảm tác động bất lợi nhất.
Ông Trần Văn Hiếu - Thứ trưởng Bá»™ Tài chính: Phải thừa nháºn, Ä‘iá»u hành giá xăng dầu trong thá»i gian qua chúng ta chưa thá»±c sá»± theo cÆ¡ chế thị trưá»ng, nhưng cái gì cÅ©ng cần phải có lá»™ trình. Tuy nhiên, không vì thế mà chúng ta chần chừ chuyển sang cÆ¡ chế thị trưá»ng. Giá» này, Chính phá»§ Ä‘ang chỉ đạo sá»a đổi và bổ sung Nghị Ä‘inh 55 vá» kinh doanh xăng dầu, nhưng không thể có nghị định nào Ä‘ó mà ngày mai có má»™t thị trưá»ng hoàn hảo. |
- Giá dầu thế giá»›i Ä‘ã giảm liên tục trong hai tuần qua, nhưng các DN vẫn không đỠxuất giảm giá xăng dầu. Äây có phải là Ä‘iá»u bất thưá»ng và liên Bá»™ giải thích thế nào vá» Ä‘iá»u này?
- Äúng là đến giá» này chưa nháºn được văn bản nào xin giảm giá xăng. Vá» phía DN, há» kinh doanh thì không bao giá» muốn giảm giá, trong Ä‘iá»u kiện còn bị lá»— so vá»›i giá nháºp khẩu thế giá»›i.
Tuy nhiên, chúng ta cÅ©ng phải nhìn nháºn việc này có nhiá»u lý do. Thá»i gian để xin tăng, giảm giá phải là 20 ngày, nhưng tá»›i giá» má»›i có 14 ngày. Há» chưa đăng ký là Ä‘úng, nhưng đến thá»i Ä‘iểm như 20/7 giá vẫn như thế này mà không đăng ký, thì Bá»™ sẽ nhắc nhở.
- Dá»± thảo Nghị định 55 vá» kinh doanh xăng dầu sá»a đổi có cho phép DN được tá»± quyết định giá trong phạm vi nhất định. Cụ thể và trong phạm vi nào thưa ông?
- Nghị định 55 sá»a đổi, Bá»™ Tài chính góp ý vá»›i Bá»™ Công Thương trong dá»± thảo để trình lên Thá»§ tướng.
Trong trưá»ng hợp giá thế giá»›i tăng làm giá trong nước tăng trong khoảng 20 ngày theo quy định thì DN được quyết định xem xét Ä‘iá»u chỉnh giá bằng hoặc thấp hÆ¡n 10% và gá»i báo cáo vá» liên Bá»™.
Nếu thấy không hợp lý, liên Bá»™ sẽ có văn bản yêu cầu Ä‘iá»u chỉnh. Ngoài ra, nếu tăng trên 15%, Nhà nước sẽ can thiệp bằng các biện pháp bình ổn giá theo pháp lệnh vá» giá.
Tôi cÅ©ng xin được nói rõ rằng, giá tăng trên hay dưới 10% chúng ta Ä‘á»u kiểm soát được, bởi cÆ¡ cấu giá gồm: Thứ nhất, giá bán xăng dầu thành phẩm cá»§a Singapore cả nước Ä‘á»u biết, há» công khai đầy đủ trên mạng, DN không nói khác được;
Thứ hai, tá»· giá VND/USD để tính giá vốn nháºp khẩu do ngân hàng công bố, cái này kiểm soát được. Thứ ba, các khoản ná»™p cho Nhà nước theo luáºt định như thuế, phí.
Duy nhất có má»™t khoản DN có thể tính hÆ¡n là chi phí kinh doanh cá»§a DN. Thưá»ng DN Ä‘òi khoảng 800-1.000 đồng/lít, nhưng liên Bá»™ bao giá» cÅ©ng chỉ cho phép tính 600 đồng/lít, thấp hÆ¡n mức DN đỠxuất. Không phải liên Bá»™ nghe DN, mà chỉ nghe những gì tính Ä‘úng, tính đủ. Tính sai là phát hiện ra ngay.
- Hiện nay, xăng Dung Quất Ä‘ã được bán ra thị trưá»ng, các cÆ¡ quan quản lý sẽ sá» dụng nguồn này như thế nào trong bình ổn giá xăng dầu?
- Nhà máy lá»c dầu Dung Quất Ä‘i vào hoạt động và cho ra sản phẩm được hy vá»ng là chiếm thị phần Ä‘áng kể, nhưng Ä‘ó là nhìn vá» lâu dài.
Thá»±c tế, thá»i gian qua lượng xăng dầu cung cấp ra thị trưá»ng còn ít và tối Ä‘a cÅ©ng chỉ chiếm khoảng 30% thị phần. Chúng ta chá»§ yếu vẫn phải nháºp khẩu dầu thế giá»›i và giá trong nước vẫn phải phụ thuá»™c vào giá thế giá»›i.
CÆ¡ cấu giá không có cách nào khác là chúng ta vẫn phải bám sát giá thế giá»›i. Chính phá»§ chúng ta Ä‘ã nói, chuyển sang cÆ¡ chế thị trưá»ng là không thể duy trì mua cao bán thấp mãi.
Nhà máy lá»c dầu Dung Quất sẽ đạt công suất thiết kế và cung cấp khoảng 3 triệu tấn sản phẩm trong năm 2009. Khi chạy đủ công suất thiết kế sẽ cho 6 triệu tấn, Ä‘áp ứng khoảng 30% nhu cầu cá»§a Việt Nam, nhưng vá» giá sẽ định hướng theo giá quốc tế. Không có chuyện chúng ta sản xuất ra bán rẻ hÆ¡n quốc tế được, nhưng cái quan trá»ng là ta chá»§ động không phải nháºp khẩu. Ông Lê Dương Quang - Thứ trưởng Bá»™ Công Thương |