Cho đến chiá»u qua 22-5, việc Ä‘iá»u chỉnh giảm giá bán lẻ xăng dầu trong nước vẫn chưa được Bá»™ Tài chính quyết định, dù giá xăng dầu thế giá»›i tiếp tục giảm thêm, giúp các DN đầu mối xăng dầu má»—i ngày thêm lãi to.
Sốt ruá»™t vá»›i lãi khá»§ng cá»§a doanh nghiệp xăng dầu
Giá xăng A92 tại Singapore - thị trưá»ng tham chiếu cho việc Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ xăng dầu cá»§a Việt Nam - Ä‘óng cá»a phiên 22-5 và 2 phiên gần nhất chỉ ở mức hÆ¡n 114 USD/thùng. So sánh mức giá này vá»›i giá nháºp trong ngày 9-5 (là thá»i Ä‘iểm giá bán lẻ xăng A92 được Ä‘iá»u chỉnh giảm 500 đồng từ 23.800 đồng/lít xuống còn 23.300 đồng/lít), giá nháºp khẩu hiện nay Ä‘ã giảm tá»›i 6,37 USD/thùng. Tính toán theo công thức cá»§a Bá»™ Tài chính, giá cÆ¡ sở trung bình 30 ngày trở lại Ä‘ây là 22.530 đồng/lít. Như váºy, so vá»›i giá bán lẻ hiện nay, DN có thể lá»i tá»›i 1.070 đồng/lít (Ä‘ã bao gồm mức lợi nhuáºn định mức 300 đồng/lít trong giá cÆ¡ sở).
Tuy nhiên, theo tính toán cá»§a má»™t số chuyên gia thì nếu hàng vá» tuần trước, giá nháºp khẩu Ä‘ã gồm các loại thuế, phí là 21.200 đồng/lít, tính ra DN lá»i đối vá»›i lô hàng này tá»›i 2.100 đồng/lít.
Dù giá thế giá»›i giảm mạnh và liên tục như váºy, nhưng trao đổi vá»›i báo chí, Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính Vương Äình Huệ cho biết vẫn phải chá» thêm vài ngày và mức giảm theo ông cÅ©ng chỉ có thể là vài trăm đồng/lít xăng, bởi Bá»™ cÅ©ng Ä‘ang cân nhắc nâng thêm mức thuế nháºp khẩu xăng dầu. Lý do phải chá» thêm vài ngày, theo Bá»™ trưởng Vương Äình Huệ là giá xăng má»›i giảm được hÆ¡n chục ngày, trong khi Ä‘ó chu kỳ lưu kho xăng dầu là 30 ngày.
Chuyên gia cá»§a Cục Quản lý giá cÅ©ng cho rằng, hiện thuế nháºp khẩu xăng dầu vừa má»›i được khôi phục từ ngày 9-5 ở mức 0% lên 2% và vẫn Ä‘ang ở mức thấp. Do váºy, Bá»™ Tài chính sẽ cân nhắc rất kỹ để sá»›m có quyết định, có thể tính đến phương án vừa giảm giá vừa khôi phục thuế nháºp khẩu.
Trong khi cÆ¡ quan quản lý Nhà nước cứ đủng đỉnh chá» thêm vài ngày để cho "đủ ngày đủ tháng" thì ngưá»i tiêu dùng vô cùng sốt ruá»™t, đặc biệt khi các DN đầu mối ngày càng lãi to do giá thế giá»›i liên tục giảm. Má»™t số ý kiến cho rằng, cần phải sá»a đổi cÆ¡ chế Ä‘iá»u hành giá xăng dầu cho phù hợp hÆ¡n, không nên chá» quá dài mà chỉ nên theo dõi Ä‘iá»u chỉnh theo hàng tuần
Không nên cứng nhắc chá»
PGS- TS Ngô Trí Long, nguyên Viện phó Viện Nghiên cứu Thị trưá»ng - Giá cả, Bá»™ Tài chính cho rằng, việc áp dụng Nghị định 84 trong kinh doanh xăng dầu hiện nay có rất nhiá»u Ä‘iểm bất cáºp cần sá»a ngay, để có thể thá»±c hiện tăng, giảm giá xăng theo tuần
Theo ông thì thá»±c tế việc Ä‘iá»u hành giá thá»i gian vừa qua cÅ©ng có lúc làm sai vá»›i quy định. Quy định là 30 ngày lưu kho, nhưng có lúc má»›i 18 ngày giá biến động Ä‘ã cho Ä‘iá»u chỉnh. Bên cạnh Ä‘ó, Nghị định 84 cÅ©ng quy định giá theo thị trưá»ng sẽ do DN tá»± quyết định. Quy định như váºy là sai vá» bản chất, vì thị trưá»ng còn độc quyá»n mà để DN tá»± định giá là không Ä‘úng.
Má»™t bất cáºp nữa, theo ông Ngô Trí Long, Ä‘ó là Nghị định 84 Ä‘ã quy định khi thị trưá»ng có biến động, DN sẽ được phép Ä‘iá»u chỉnh ở má»™t mức độ nhất định. Nhưng thá»±c tế, má»—i lần giá thế giá»›i tăng thì DN cÅ©ng không được Ä‘iá»u chỉnh mà phải do cÆ¡ quan quản lý quyết định. "Không thể có má»™t cÆ¡ chế ná»a vá»i trong quản lý giá thị trưá»ng. Má»™t là DN định giá, hai là Nhà nước định giá" - ông Long nhấn mạnh
Theo phân tích cá»§a chuyên gia thì xét vá» nguyên tắc, dá»± trữ lưu thông càng dài càng tốt nhưng việc Ä‘iá»u hành tính giá xăng dầu bình quân nên rút từ 30 ngày như hiện nay xuống còn 7 ngày là phù hợp, đảm bảo Ä‘iá»u hành giá linh hoạt. "Nên căn cứ mức biến động cá»§a giá bình quân thế giá»›i trong má»™t tuần để tính thay đổi giá bán trong nước. Phải theo biến động giá thá»±c tế thị trưá»ng chứ không phải cứ để 30 ngày như cách tính hiện nay"- ông Ngô Trí Long đỠnghị.
Theo Ä‘ánh giá cá»§a ông Ngô Trí Long, thị trưá»ng xăng dầu hiện nay chưa phải là thị trưá»ng cạnh tranh hoàn hảo. Nó thể hiện ở chá»— có vài DN nháºp khẩu đầu mối chiếm thị phần rất lá»›n. Số ít các "ông lá»›n" Petrolimex, PV Oil, Saigon Petro là chiếm hÆ¡n 80% thị phần, trong Ä‘ó riêng Petrolimex hiện chiếm hÆ¡n 60%. Chiếu theo Luáºt Cạnh tranh thì Petrolimex Ä‘ang là đơn vị thống lÄ©nh thị trưá»ng. Do váºy, việc Ä‘iá»u chỉnh giá vẫn cần bàn tay cá»§a Nhà nước, song việc này cần được thá»±c hiện linh hoạt hÆ¡n, đồng thá»i phải sá»›m làm rõ những yếu tố cấu thành giá và mức lãi tháºt sát thá»±c cá»§a DN đầu mối, đảm bảo sá»± công bằng vá» lợi ích cá»§a cả Nhà nước, ngưá»i tiêu dùng và DN.
Nguồn tin: (PL&XH)