TS Nguyá»…n Minh Phong, chuyên gia kinh tế, cho rằng dá»± thảo nghị định má»›i vá» kinh doanh xăng dầu vẫn chÆ°a chặt chẽ
Theo dá»± thảo nghị định má»›i vá» kinh doanh xăng dầu vừa được Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng trình Chính phủ, biên Ä‘á»™ cho phép doanh nghiệp (DN) đầu mối được tăng - giảm giá bán lẻ xăng dầu là 5%.
Tá»± quyết giá trong phạm vi 5%
Theo dá»± thảo nghị định này, trÆ°á»ng hợp giá cÆ¡ sở giảm trong phạm vi 5% so vá»›i giá bán lẻ hiện hành, DN đầu mối phải giảm giá bán lẻ tÆ°Æ¡ng ứng; trÆ°á»ng hợp giá cÆ¡ sở giảm trên 5% so vá»›i giá bán lẻ hiện hành, sau khi cÆ¡ quan có thẩm quyá»n áp dụng các giải pháp Ä‘iá»u tiết vá» tài chính theo quy định của pháp luáºt (thuế nháºp khẩu, quỹ bình ổn), DN đầu mối tiếp tục giảm giá bán lẻ của mình, không hạn chế khoảng thá»i gian giữa 2 lần giảm và số lần giảm giá.
Việc tăng - giảm giá xăng dầu vẫn chÆ°a rõ ràng Ảnh: Há»’NG THÚY
Äối vá»›i Ä‘iá»u chỉnh tăng giá xăng dầu, trÆ°á»ng hợp giá cÆ¡ sở tăng trong phạm vi 5% so vá»›i giá bán lẻ hiện hành, DN được quyá»n chủ Ä‘á»™ng tăng giá bán lẻ tÆ°Æ¡ng ứng giá cÆ¡ sở tại thá»i Ä‘iểm Ä‘iá»u chỉnh giá, đồng thá»i gá»i quyết định Ä‘iá»u chỉnh giá và chịu trách nhiệm mức giá được Ä‘iá»u chỉnh vá»›i cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c. Nếu giá cÆ¡ sở tăng trên 5%-8% so vá»›i giá bán lẻ hiện hành, DN gá»i đăng ký giá tá»›i cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c có thẩm quyá»n (liên bá»™ Tài chính - Công ThÆ°Æ¡ng) trÆ°á»›c thá»i gian Ä‘iá»u chỉnh 2 ngày làm việc. Quá 2 ngày gá»i đăng ký, trÆ°á»ng hợp không có văn bản trả lá»i của cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c, DN được quyá»n tăng giá trong biên Ä‘á»™ cho phép là 5% cá»™ng thêm 40% của mức giá cÆ¡ sở tăng từ trên 5%-8%, 60% còn lại thì sá» dụng Quỹ Bình ổn giá để bù đắp. Tuy nhiên, nếu quá thá»i hạn 2 ngày kể từ khi Ä‘iá»u chỉnh giá tăng thêm 40% mà không nháºn được văn bản trả lá»i của cÆ¡ quan quản lý, DN được quyá»n chủ Ä‘á»™ng Ä‘iá»u chỉnh tăng tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng giá cÆ¡ sở tại thá»i Ä‘iểm Ä‘iá»u chỉnh giá.
TrÆ°á»ng hợp giá cÆ¡ sở tăng trên 8% so vá»›i giá bán lẻ hiện hành hoặc việc tăng giá ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã há»™i và Ä‘á»i sống nhân dân, nhà nÆ°á»›c công bố áp dụng các biện pháp bình ổn giá. Nếu sau 5 ngày làm việc, DN không nháºn được văn bản Ä‘iá»u hành của cÆ¡ quan quản lý thì có quyá»n chủ Ä‘á»™ng Ä‘iá»u chỉnh tăng tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng giá cÆ¡ sở tại thá»i Ä‘iểm Ä‘iá»u chỉnh giá.
Xé lẻ thành nhiá»u đợt tăng giá
Bình luáºn vá» ná»™i dung dá»± thảo nghị định xăng dầu lần này, TS Nguyá»…n Minh Phong, chuyên gia kinh tế, cho rằng việc thu hẹp biên Ä‘á»™ tăng, giảm giá xăng từ 7% vá» 5% là Ä‘iểm tiến bá»™ vì nó có thể thu hẹp quyá»n của DN trong Ä‘iá»u kiện thị trÆ°á»ng xăng dầu chÆ°a cạnh tranh vì vẫn còn DN Ä‘á»™c quyá»n vá»›i thị phần lá»›n.
Tuy nhiên, TS Nguyá»…n Minh Phong lại cho rằng: “Dù giảm biên Ä‘á»™ xuống 5% thì vẫn có hiện tượng DN lợi dụng biên Ä‘á»™, xé lẻ các đợt tăng giá để được tăng giá nhiá»u nhất có thể. Äiá»u này hoàn toàn trái vá»›i nguyên tắc quản lý giá”. TS Phong cÅ©ng lÆ°u ý trong khi Táºp Ä‘oàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) Ä‘ang nắm phần lá»›n thị phần thì việc trao quyá»n tá»± quyết giá xăng dầu cho DN có thể dẫn tá»›i tình trạng DN Ä‘á»™c quyá»n thao túng thị trÆ°á»ng, làm giá hoặc tạo sức ép vá»›i các DN khác.
CÅ©ng liên quan đến biên Ä‘á»™ Ä‘iá»u chỉnh giá, TS Nguyá»…n Minh Phong cho rằng nếu Chính phủ phê duyệt bản dá»± thảo nghị định nhÆ° trên thì thiếu chặt chẽ. Theo TS Phong, cần quy định rõ trÆ°á»ng hợp DN tăng giá trong phạm vi 5% thì phải bảo đảm tăng tÆ°Æ¡ng xứng vá»›i mức tăng của thị trÆ°á»ng thế giá»›i hoặc biến Ä‘á»™ng tăng của những yếu tố đầu vào để tính giá cÆ¡ sở được nhà nÆ°á»›c quy định. Ngược lại, trÆ°á»ng hợp giá xăng dầu thế giá»›i biến Ä‘á»™ng giảm thì cÅ©ng phải có quy định bắt buá»™c DN giảm giá xăng dầu tÆ°Æ¡ng ứng trong phạm vi 5%. “Nếu không bổ sung quy định trên thì có nguy cÆ¡ nghị định xăng dầu má»›i lần này sẽ thụt lùi hÆ¡n so vá»›i Nghị định 84, còn DN thì có quyá»n tăng mà không giảm giá vì không có quy định bắt buá»™c” - TS Phong nói.
Ngoài ra, theo TS Nguyá»…n Minh Phong, cần có thêm quy định vá» hình thức phạt, truy thu, rút phép kinh doanh tạm thá»i đối vá»›i những DN không tuân thủ quy định vá» tăng - giảm giá xăng dầu theo thế giá»›i.
| Giá cÆ¡ sở luôn lá»›n Giá cÆ¡ sở được xác định bằng giá CIF + thuế nháºp khẩu + thuế tiêu thụ đặc biệt x tỉ giá ngoại tệ + chi phí kinh doanh định mức + quỹ bình ổn giá + lợi nhuáºn định mức trÆ°á»›c thuế + thuế bảo vệ môi trÆ°á»ng + thuế giá trị gia tăng + các loại thuế, phí và các khoản trích ná»™p khác theo quy định của pháp luáºt hiện hành. Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng việc để lợi nhuáºn định mức trong giá cÆ¡ sở sẽ khiến giá cÆ¡ sở luôn luôn lá»›n. “Muốn dần trả DN xăng dầu trở vá» kinh doanh thông thÆ°á»ng theo cÆ¡ chế thị trÆ°á»ng thì phải bá» lợi nhuáºn định mức trong công thức tính giá” - ông Long Ä‘á» nghị. |
Nguồn tin: NLÄ
