Cùng vá»›i việc Ä‘Æ°a ra dá»± thảo Nghị định vá» kinh doanh xăng dầu của Chính phủ, Bá»™ Tài chính Ä‘ã trình 3 phÆ°Æ¡ng án Ä‘iá»u hành giá xăng dầu. Cả 3 phÆ°Æ¡ng án này Ä‘á»u có những Æ°u Ä‘iểm và nhược Ä‘iểm nhÆ°ng theo Bá»™ Tài chính, phÆ°Æ¡ng án 3 có thể phù hợp trong tình hình quản lý hiện nay.
Bá»™ chỉ cho Ä‘iá»u chỉnh giá xăng đến 7% nhÆ°ng các DN lại muốn đến 10%
Theo Ä‘ó:
PhÆ°Æ¡ng án 1: Thông qua nguyên tắc Ä‘iá»u hành giá xăng, dầu thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối phải tham gia bình ổn giá ngay từ trÆ°á»›c khi Ä‘iá»u chỉnh giá. Nhà nÆ°á»›c can thiệp trong trÆ°á»ng hợp giá biến Ä‘á»™ng bất thÆ°á»ng.
PhÆ°Æ¡ng án 2: Thông qua nguyên tắc Ä‘iá»u hành giá xăng, dầu, thÆ°Æ¡ng nhân đầu mối được Ä‘iá»u chỉnh giá theo thị trÆ°á»ng trong phạm vi đến 10%, trên mức này thÆ°Æ¡ng nhân được phép Ä‘iá»u chỉnh có mức Ä‘á»™, phần giá vốn biến Ä‘á»™ng còn lại sẽ xá» lý thông qua quỹ bình ổn giá. Nhà nÆ°á»›c can thiệp trong trÆ°á»ng hợp giá biến Ä‘á»™ng bất thÆ°á»ng, tạo khả năng cân bằng tài chính trong hoạt Ä‘á»™ng của DN.
PhÆ°Æ¡ng án 3: Thông qua nguyên tắc Ä‘iá»u hành giá xăng, dầu. ThÆ°Æ¡ng nhân đầu mối được Ä‘iá»u chỉnh giá theo thị trÆ°á»ng trong phạm vi đến 7%. trên mức này thÆ°Æ¡ng nhân được phép Ä‘iá»u chỉnh có mức Ä‘á»™, phần giá vốn biến Ä‘á»™ng còn lại sẽ xá» lý thông qua quỹ bình ổn giá. Nhà nÆ°á»›c can thiệp trong trÆ°á»ng hợp giá biến Ä‘á»™ng bất thÆ°á»ng. Tạo khả năng cân bằng tài chính trong hoạt Ä‘á»™ng của DN.
Theo các chuyên gia và DN, cả 3 phÆ°Æ¡ng án trên DN Ä‘á»u có thể thá»±c hiện được. Tuy nhiên nhiá»u DN cho rằng phÆ°Æ¡ng án 2 dá»… "thở" cho DN hÆ¡n bởi được Ä‘iá»u chỉnh giá theo thị trÆ°á»ng trong phạm vi tá»›i 10%. Äiá»u này sẽ làm giá trong nÆ°á»›c theo sát giá thế giá»›i. Bên cạnh Ä‘ó, cÆ¡ chế quy trình Ä‘iá»u hành giá được công khai minh bạch. DN được chủ Ä‘á»™ng quy định giá trong tất cả các trÆ°á»ng hợp giá tăng và giá giám ở các mức Ä‘á»™ khác nhau theo các định hÆ°á»›ng nguyên tắc Nhà nÆ°á»›c quy định. Äồng thá»i phÆ°Æ¡ng án này lại phân định rạch ròi sá»± can thiệp trá»±c tiếp của Nhà nÆ°á»›c bằng các biện pháp bình ổn giá khi thị trÆ°á»ng có những biến Ä‘á»™ng bất thÆ°á»ng. Nhược Ä‘iểm của của phÆ°Æ¡ng án này lại là bÆ°á»›c giá đầu tiên để DN đầu mối tá»± Ä‘iá»u chính ở mức Ä‘á»™ khá cao (< hoặc = 10%), theo các chuyên gia Ä‘iá»u này sẽ dá»… gây xốc, giáºt cục, dá»… gây tâm lý găm hàng chỠđợi cÆ¡ há»™i Ä‘iá»u chỉnh giá cao, gây bất ổn thị trÆ°á»ng. Bên cạnh Ä‘ó, ở phÆ°Æ¡ng án này xác định mức giá vốn tăng trên 15% được coi là bất thÆ°á»ng Ä‘á»™t biến, Ä‘ây là mức Ä‘á»™ cao, ít xảy ra. Thông thÆ°á»ng biến Ä‘á»™ng của giá xăng dầu thế giá»›i thá»i gian vừa qua trong khoảng 8-10% Ä‘ã phải Ä‘iá»u chỉnh giá, do Ä‘ó biên Ä‘á»™ biến Ä‘á»™ng bất thÆ°á»ng chỉ nên để trên 12% là phù hợp.
dddn