- Vá»›i 7 lần Ä‘iá»u chỉnh từ đầu năm đến nay, giá bán lẻ xăng dầu trong nước liên tục thay đổi, bám sát diá»…n biến giá thế giá»›i. Song song vá»›i việc Ä‘iá»u chỉnh giá bán lẻ, công cụ thuế, quỹ bình ổn giá (BOG) Ä‘ã được sá» dụng linh hoạt, giúp các đợt Ä‘iá»u chỉnh giá có biên độ nhá», không tăng giảm quá mạnh, ảnh hưởng tiêu cá»±c tá»›i thị trưá»ng.
Sá» dụng linh hoạt công cụ bình ổn giá
Từ đầu năm đến nay, giá xăng dầu Ä‘ã được Ä‘iá»u chỉnh 7 lần, trong Ä‘ó có 3 lần giảm và 4 lần tăng. Theo Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính), vá» cÆ¡ bản, giá xăng dầu dần bám theo thị trưá»ng, không gây sốc cho ngưá»i tiêu dùng bởi các lần Ä‘iá»u chỉnh Ä‘á»u được cân nhắc kỹ nhằm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, ngưá»i dân và doanh nghiệp (DN). Trong 3 tháng đầu năm, mặc dù giá xăng dầu thế giá»›i tăng khá cao so vá»›i những tháng cuối năm 2012, để bình ổn thị trưá»ng dịp Tết Nguyên Ä‘án, liên bá»™ Tài chính - Công thương Ä‘ã giữ ổn định giá bán lẻ thông qua việc cho phép DN kinh doanh đầu mối được sá» dụng hoặc tăng mức sá» dụng quỹ BOG.
![]() |
Äiểm kinh doanh xăng dầu trên phố Trần Hưng Äạo. Ảnh: Như Ý |
Cuối tháng 3, khi quỹ BOG Ä‘ã hết, được sá»± đồng ý cá»§a Thá»§ tướng Chính phá»§, liên bá»™ cho phép DN tăng giá bán lẻ xăng dầu và ngừng sá» dụng quỹ. Liên tục trong tháng 4-2013, khi giá thành phẩm trên thị trưá»ng thế giá»›i có những biến động thất thưá»ng, liên bá»™ Ä‘ã 3 lần yêu cầu các DN Ä‘iá»u chỉnh giảm giá bán và 2 lần Ä‘iá»u hành khôi phục má»™t phần thuế nháºp khẩu xăng dầu…
Việc chia sẻ lợi ích 3 bên được thể hiện rõ nhất tại lần Ä‘iá»u chỉnh giá ngày 17-7 khi liên bá»™ yêu cầu DN cắt giảm 2/3 lợi nhuáºn định mức (hưởng 100 đồng/lít thay bằng mức 300 đồng) và tăng mức trích quỹ BOG để kiá»m chế giá xăng dầu không tăng quá cao, tránh gây sốc cho thị trưá»ng. Giá xăng thá»i Ä‘iểm này chỉ tăng 460 đồng/lít, không tăng quá cao như các lần Ä‘iá»u chỉnh trước Ä‘ó. ÄÆ¡n cá», tại đợt Ä‘iá»u chỉnh giá xăng ngày 28-3, do áp dụng nhiá»u biện pháp BOG trong má»™t thá»i gian quá dài Ä‘ã khiến giá xăng tăng 1.400 đồng/lít, gây tác động mạnh đến thị trưá»ng và chỉ số giá tiêu dùng. Ba đợt Ä‘iá»u chỉnh gần Ä‘ây, liên bá»™ Ä‘á»u quyết định biên độ tăng giá hẹp, khoảng từ 300-400 đồng/lít, nên Ä‘ã không gây sốc cho thị trưá»ng.
Tuy nhiên, trước máºt độ Ä‘iá»u chỉnh liên tục, trong 3 lần gần Ä‘ây, giá Ä‘ã tăng tổng cá»™ng 1.240 đồng/lít xăng khiến nhiá»u ý kiến cho rằng, liệu Ä‘ã rà soát kỹ mức giá cÆ¡ sở bình quân 30 ngày trước khi cho phép DN đầu mối Ä‘iá»u chỉnh giá? Việc Ä‘iá»u chỉnh vá»›i máºt độ dày cÅ©ng gây khó khăn cho DN, đặc biệt là những đơn vị sá» dụng xăng dầu vá»›i số lượng lá»›n.
Không bao cấp giá xăng dầu trở lại
Theo ông Nguyá»…n Anh Tuấn, Phó cục trưởng Cục Quản lý giá, công tác Ä‘iá»u hành giá xăng dầu thá»i gian qua được thá»±c hiện nghiêm túc, hợp lý và bám sát vá»›i giá thế giá»›i. Lá»™ trình tăng giá phù hợp vá»›i Nghị định 84/2009/NÄ-CP cá»§a Chính phá»§ vá» kinh doanh xăng dầu. Theo Nghị định 84, DN được phép tăng giá tối thiểu 10 ngày má»™t lần và chu kỳ tính giá là bình quân 30 ngày. Như váºy, trong Ä‘iá»u kiện giá thế giá»›i liên tục tăng cao, giá xăng có thể được Ä‘iá»u chỉnh tăng giá 3 lần trong má»™t tháng. Äối vá»›i Ä‘iá»u chỉnh giảm, DN có thể được phép giảm bất kỳ lúc nào nhưng nếu tối thiểu trong 10 ngày không giảm thì cÆ¡ quan chức năng sẽ yêu cầu phải giảm.
Tại há»™i nghị sÆ¡ kết ngành diá»…n ra má»›i Ä‘ây, Thá»§ tướng Nguyá»…n Tấn DÅ©ng Ä‘ã yêu cầu Bá»™ Tài chính tiếp tục tăng cưá»ng kiểm soát thị trưá»ng, giá cả, kiên định thá»±c hiện Ä‘iá»u hành giá theo cÆ¡ chế thị trưá»ng có sá»± quản lý cá»§a Nhà nước, đặc biệt là vá»›i các mặt hàng xăng dầu, Ä‘iện, than. Giá xăng dầu dứt khoát phải theo thị trưá»ng, không để giá trở lại bao cấp; gắn liá»n vá»›i công khai, minh bạch... Tuy nhiên, trong những tháng cuối năm, việc Ä‘iá»u hành giá phải được cân nhắc tháºn trá»ng, vừa bảo đảm tiến sát vá»›i giá thị trưá»ng vừa cần linh hoạt.