Ngày 24-3, trÆ°á»›c những thắc mắc từ dÆ° luận về giá xăng dầu, Cổng thông tin Ä‘iện tá»­ Chính phủ Ä‘ã tổ chức giao lÆ°u trá»±c tuyến vá»›i đại diện liên bá»™ Tài chính, Công thÆ°Æ¡ng và Tổng công ty Xăng dầu VN.

Trả lời trá»±c tuyến, Thứ trưởng Nguyá»…n Cẩm Tú khẳng định: giá xăng VN không hề cao hÆ¡n giá thế giá»›i - Ảnh: Thanh Đạm

Đã có nhiều câu hỏi được đặt ra về tình trạng giá xăng VN cao hÆ¡n thế giá»›i, giá Petrolimex công khai cao hÆ¡n giá thật...

Chỉ thị trường... một nửa?

Mặc dù má»—i lần tăng giá, liên bá»™ Tài chính - Công thÆ°Æ¡ng đều lấy lý do để xăng dầu vận hành theo cÆ¡ chế thị trường, doanh nghiệp cần được quyền tá»± quyết tăng giá ở mức dÆ°á»›i 7%, tuy nhiên má»›i Ä‘ây Bá»™ Tài chính lại không đồng ý tăng giá. Điều này khiến nhiều người đặt câu hỏi về sá»± nhất quán của nghị định 84/2009 về kinh doanh xăng dầu. Trả lời thắc mắc đầu tiên này trong cuá»™c đối thoại trá»±c tuyến, Thứ trưởng Bá»™ Công thÆ°Æ¡ng Nguyá»…n Cẩm Tú cho rằng: “Chúng ta Ä‘ang trong lá»™ trình thị trường hóa, nghị định 84 má»›i là má»™t bÆ°á»›c để tiến đến lá»™ trình này. Trong Ä‘ó nói rõ xăng dầu vận hành theo cÆ¡ chế thị trường và có sá»± quản lý của Nhà nÆ°á»›c”.

Quỹ bình ổn Ä‘ã có 1.500 tỉ đồng Theo bà Nguyá»…n Thanh HÆ°Æ¡ng - cục phó Cục Quản lý giá, các doanh nghiệp báo cáo đến tháng 3, quỹ bình ổn giá xăng dầu Ä‘ã có 1.500 tỉ đồng. TrÆ°á»›c ý kiến dừng trích quỹ, ông Nguyá»…n Cẩm Tú cho rằng sẽ không trích quỹ vô hạn nhÆ°ng chÆ°a đến lúc dừng, do tình hình kinh tế vÄ© mô và giá xăng dầu thế giá»›i còn có thể biến Ä‘á»™ng. Đến nay vẫn chÆ°a dùng đến quỹ bình ổn vì theo ông Tú, quỹ này không phải để cố định giá mà sẽ phục vụ khi có biến Ä‘á»™ng lá»›n nhÆ° biến Ä‘á»™ng năm 2008.

Sở dÄ© lần này chÆ°a cho doanh nghiệp tăng giá, theo ông Tú, là vì việc tăng giá có thể gây ảnh hưởng đến kinh tế xã há»™i nên cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c có quyền can thiệp. Nếu doanh nghiệp lá»—, họ có thể báo cáo để liên bá»™ xem xét áp dụng các biện pháp bình ổn nhÆ° giảm thuế, trích quỹ bình ổn bù đắp - ông Tú nói.

TrÆ°á»›c câu hỏi tại sao các doanh nghiệp lại đề nghị tăng giá khá dày, ông Bùi Ngọc Bảo - tổng giám đốc Tổng công ty Xăng dầu (Petrolimex) - cho rằng do giá xăng dầu thế giá»›i tăng, do Ä‘iều chỉnh tỉ giá và các cÆ¡ quan yêu cầu trích quỹ bình ổn cao hÆ¡n, từ 200 đồng lên 300 đồng/lít.

Không cao hÆ¡n giá thế giá»›i

Bổ sung trả lời của ông Bùi Ngọc Bảo, ông Nguyá»…n Cẩm Tú khẳng định giá xăng VN không hề cao hÆ¡n giá thế giá»›i nhÆ° má»™t số chuyên gia phân tích. “DÆ° luận bảo giá trong nÆ°á»›c cao hÆ¡n giá thế giá»›i là sai, vì ở trong nÆ°á»›c chúng tôi tính giá cÆ¡ sở theo giá bình quân 30 ngày, còn dÆ° luận lại tính theo má»™t thời Ä‘iểm”.

Bình luận về việc các doanh nghiệp tăng giá xăng ngay sau tết, ông Nguyá»…n Cẩm Tú nói: “Doanh nghiệp tăng giá ngày 24-2 là Ä‘úng quy định. Còn chọn ngày Ä‘i làm đầu tiên để tăng giá, đứng ở góc Ä‘á»™ nào Ä‘ó là nhạy cảm vì chúng ta má»›i xây dá»±ng cÆ¡ chế thị trường, người dân chÆ°a quen”.

Ông Tú cÅ©ng trấn an nghị định 84/2009 không cho doanh nghiệp toàn quyền tăng giá mà “doanh nghiệp chỉ được tá»± tăng giá đến 7%, còn trên 7% họ không còn quyền tá»± quyết nữa. Trên 12% thì hoàn toàn do Nhà nÆ°á»›c quyết định”...

Phân tích ý kiến cho rằng Nhà nÆ°á»›c nên tá»± quyết giá xăng dầu vì còn Ä‘á»™c quyền, ông Nguyá»…n Cẩm Tú nói nếu cứ khó khăn là giật lùi thì không thể tiến lên. “Trong kinh tế thị trường bao giờ cÅ©ng có sá»± tích tụ. Điều các nÆ°á»›c đều làm là không cho doanh nghiệp lợi dụng để lÅ©ng Ä‘oạn, không cho doanh nghiệp khác lá»›n lên”. Ông Tú công nhận trong tổng số 10.000 cây xăng trên cả nÆ°á»›c, Petrolimex có khoảng gần 2.000 cây và khoảng 4.000 đại lý. “NhÆ° vậy, Petrolimex chỉ có Æ°u thế ở 20% cây xăng không bị cạnh tranh. Còn các đại lý có quyền ký vá»›i doanh nghiệp khác”.

Theo ông Nguyá»…n Cẩm Tú, không chỉ Petrolimex công khai cách tính giá xăng dầu, sắp tá»›i yêu cầu tất cả doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối phải đăng công khai trên trang web của mình.

Ông Ngô Trí Long (nguyên viện phó Viện Khoa học thị trường giá cả): Tính theo 30 ngày vẫn cao hÆ¡n Mỹ Tôi hoan nghênh cuá»™c tọa Ä‘àm và sẵn sàng tham gia nếu được mời. Về giải thích cách tính giá xăng VN cao hÆ¡n Mỹ sai, tôi khẳng định tôi tính không chỉ má»™t thời Ä‘iểm mà nếu tính cả thời kỳ 30 ngày, cÅ©ng chứng minh được giá xăng VN cao hÆ¡n Mỹ. Ở Mỹ, cứ 12 giờ có thể thay đổi giá xăng dầu, nhÆ°ng trong suốt má»™t thời kỳ giá xăng của Mỹ luôn thấp hÆ¡n giá xăng tại VN.

TT