Cách quản lý giá xăng, dầu hiện nay còn nhiá»u bất cáºp
Vẫn cần “bàn tay” Nhà nước
Ông Nguyá»…n Cẩm Tú - Thứ trưởng Bá»™ Công Thương cho rằng, chúng ta chưa xác định rõ mục tiêu Ä‘iá»u hành giá xăng dầu. Cách Ä‘iá»u hành giá bán lẻ xăng dầu cá»§a Việt Nam thá»i gian qua mang tính ná»a vá»i và chẳng giống ai, không hẳn là bao cấp cÅ©ng chẳng thị trưá»ng. Theo chỉ đạo cá»§a Chính phá»§ thì Ä‘iá»u hành giá xăng dầu hiện nay trước hết phải nhằm mục tiêu đảm bảo an ninh năng lượng, chống lạm phát và có má»™t phần bao cấp cho ngưá»i tiêu dùng. Thá»±c tế, chúng ta lại có phần nặng vá» mục tiêu cuối cùng. Trong khi chưa rõ mục tiêu thì chúng ta lại Ä‘iá»u hành giá xăng dầu rối loạn và theo nhiá»u cách khác nhau.
Tổng giám đốc Petrolimex ông Bùi Ngá»c Bảo cho biết, giá bán lẻ cá»§a Việt Nam thấp hÆ¡n rất nhiá»u so vá»›i giá nháºp khẩu. Vì váºy, doanh nghiệp luôn trong trạng thái lá»— trưá»ng kỳ. Tính tá»›i tháng 8, Petrolimex lá»— 1.800 tá»· đồng, vá»›i việc Ä‘iá»u hành như hiện nay thì có thể dá»± báo tháng 9 này sẽ tiếp tục lá»— khoảng 200 tá»· đồng.
Ông Lê Xuân Trình - Tổng giám đốc Tổng công ty Dầu Việt Nam (PV Oil) cÅ©ng cho rằng, các khoản lá»— này không phải do doanh nghiệp tạo ra mà do cÆ¡ chế. Ông Trình đỠxuất nên để giá xăng, dầu theo thị trưá»ng giống như má»™t số mặt hàng khác. Vì khi giá theo thị trưá»ng có lên, có xuống ngưá»i tiêu dùng sẽ cảm thấy sòng phẳng, doanh nghiệp cÅ©ng dá»… thở hÆ¡n. Trước Ä‘ó vá»›i giá gas cÅ©ng có những thá»i Ä‘iểm hết sức căng thẳng nhưng đến nay Ä‘ã ổn hÆ¡n rất nhiá»u, Ä‘ây cÅ©ng là má»™t kinh nghiệm.
Quan Ä‘iểm thả xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trưá»ng hay tiếp tục Ä‘iá»u hành dưới sá»± Ä‘iá»u hành bằng “bàn tay” cá»§a Nhà nước cÅ©ng được nhiá»u chuyên gia đưa ra bàn luáºn. Theo Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bá»™ Tài chính) Nguyá»…n Tiến Thá»a, giá xăng dầu hiện nay chưa hoàn toàn được váºn hành theo cÆ¡ chế thị trưá»ng, còn mang nhiá»u dấu ấn can thiệp cá»§a nhà nước bằng cả biện pháp kinh tế và biện pháp hành chính để giữ ổn định giá.
Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính - Vương Äình Huệ khẳng định, chúng ta chưa thể bá» hoàn toàn giá xăng dầu theo thị trưá»ng, thị trưá»ng là thị trưá»ng nào (thị trưá»ng cạnh tranh hay thị trưá»ng độc quyá»n). Thá» hình dung nếu để tá»± do 3 công ty xăng dầu lá»›n chiếm 90% thị phần “Ä‘i Ä‘êm” vá»›i nhau, thị trưá»ng sẽ ra sao nếu ở má»™t nÆ¡i nào Ä‘ó, ngưá»i ta không có quyá»n lá»±a chá»n mua cá»§a ngưá»i này và ngưá»i khác. Muốn có thị trưá»ng phải cấu trúc thị trưá»ng, phải có thị trưá»ng cạnh tranh sòng phẳng, không thể theo thị trưá»ng má»™t cách máy móc. Vá»›i Ä‘iá»u kiện giá thế giá»›i bất ổn thế này, làm sao có thể buông giá ngay được.
Không thể doanh nghiệp muốn nói thế nào thì nói
CÅ©ng tại cuá»™c há»p, các doanh nghiệp cÅ©ng như phía Bá»™ Công Thương đưa ra cảnh báo việc giảm giá trong bối cảnh các doanh nghiệp Ä‘ang lá»— có thể gây đổ vỡ hệ thống phân phối. Vá» việc này Bá»™ trưởng Vương Äình Huệ cho biết, những phương án Ä‘iá»u hành cá»§a Bá»™ Tài chính Ä‘á»u có tính toán. “Dù bất kỳ lý do gì, doanh nghiệp không được tá»± bá» lưu thông, khó khăn nào Bá»™ Tài chính cÅ©ng vượt qua được và tôi cam Ä‘oan không bá» doanh nghiệp”, ông Huệ khẳng định.
Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính cÅ©ng cho biết, năm 2008, Nhà nước Ä‘ã từng bù lá»— hÆ¡n 4.600 tá»· đồng cho doanh nghiệp xăng dầu. Việc tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp sẽ được tính tá»›i nếu doanh nghiệp thá»±c sá»± lá»—. Nhà nước chỉ tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trên cÆ¡ sở minh bạch, cái gì do khuyết Ä‘iểm cá»§a doanh nghiệp, do quản trị yếu kém thì doanh nghiệp phải tá»± chịu trách nhiệm.
“Doanh nghiệp nào khó khăn hãy làm đơn khiếu nại gá»i thẳng đến tôi, còn muốn bá» thị trưá»ng tôi cho nghỉ ngay. Nếu Petrolimex cÅ©ng muốn bá» thị trưá»ng, chúng tôi sẽ láºp ngay tổng công ty má»›i, không thể doanh nghiệp muốn nói thế nào thì nói. Doanh nghiệp đừng có dá»a nhà nước” - ông Huệ nói.
Hiện Bá»™ Tài chính Ä‘ã có yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đầu mối phải báo cáo tình hình lá»— lãi đối vá»›i từng mặt hàng xăng, dầu và sắp đưa ra kết quả. Qua Ä‘ó sẽ giúp việc Ä‘iá»u hành giá xăng dầu má»™t cách minh bạch hÆ¡n. Từ nay đến cuối năm sẽ không có chuyện tăng giá và cÅ©ng không nên tăng giá bán lẻ xăng dầu mà sẽ áp dụng các biện pháp bình ổn. Trong trưá»ng hợp cần thiết, Nhà nước sẽ bù lá»—.
Xăng dầu Ä‘ang lá»— hay lãi?
Tại cuá»™c há»p, má»™t vấn đỠđược các bên đưa ra tranh luáºn là việc giảm giá xăng má»›i Ä‘ây (ngày 26-8). Qua cuá»™c tranh luáºn này có thể thấy má»™t phần bức tranh vá» chuyện lá»— lãi cá»§a doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu…
Ông Nguyá»…n Lá»™c An - Vụ phó Vụ Thị trưá»ng trong nước, Bá»™ Công Thương: Äang lá»— lại giảm giá
Vừa rồi, giảm giá 500 đồng/lít xăng tôi không hiểu là Bá»™ Tài chính Ä‘iá»u hành như thế nào? Trong khi các doanh nghiệp Ä‘ang lá»— như thế lại cho giảm giá bán. Tôi cÅ©ng Ä‘ã xem lại Pháp lệnh giá và không hiểu Bá»™ Tài chính căn cứ theo Ä‘iá»u nào để đưa ra quyết định giảm? Sau quyết định này, má»™t số số cây xăng ở miá»n Tây không bán nữa. Hiện nay tình hình xăng dầu cá»±c kỳ khó khăn, khan hiếm, nếu Ä‘iá»u hành theo hướng này thì từ giỠđến cuối năm sẽ có thể gây đổ vỡ hệ thống phân phối. Äang lá»— mà lại giảm giá thì không thể hiểu nổi.
Ông Vương Äình Huệ - Bá»™ trưởng Bá»™ Tài chính: Petrolimex lãi 780 đồng/lít
Nhà nước có quyá»n can thiệp vào giá thị trưá»ng này, do Ä‘ó chúng tôi không làm trái luáºt. Xin thưa đồng chí Vụ phó Vụ Thị trưá»ng - Bá»™ Công Thương, đồng chí Ä‘i há»c nhiá»u nhưng cÅ©ng nên hiểu thá»±c tiá»…n má»™t chút. Tại sao khi tôi vá» công tác ở Bá»™, trước rất nhiá»u sức ép mà tôi không quyết định giảm giá. Phải sau gần 20 ngày chúng tôi má»›i đưa ra quyết định giảm giá. Chúng tôi căn cứ vào rất nhiá»u dữ liệu má»›i đưa ra quyết định này. Quyết định này hoàn toàn Ä‘úng đắn và tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm cá nhân mặc dù quyết định này được thông qua bởi táºp thể lãnh đạo Bá»™ Tài chính. Tại thá»i Ä‘iểm Ä‘ó theo những số liệu cáºp nháºt cá»§a Hải quan Việt Nam, số liệu thá»±c tế và tính toán trên cÆ¡ sở Ä‘ó tôi xin công bố riêng Petrolimex ngoài khoản 300 đồng lãi định mức còn có lãi 780 đồng/lít. Tôi cÅ©ng há»i ý kiến cá»§a anh Bảo (Petrolimex) có giảm được không, anh Bảo nói là giảm được.
Nguồn tin: ANTÄ