Đại diện Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng khẳng định, mức tăng 590 đồng/lít xăng vào ngày 21/2 là hợp lý nhÆ°ng lại rÆ¡i vào thời Ä‘iểm Tết (mùng 8 Tết) là chÆ°a khéo, gây tâm lý không tốt cho người tiêu dùng.

Mức tăng giá xăng dầu vừa qua là hợp lý, nhÆ°ng thời Ä‘iểm chÆ°a khéo

Nghị định 84/2009/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu có hiệu lá»±c từ 15/12/2009 Ä‘ã tạo khuôn khổ má»›i cho cách Ä‘iều hành giá xăng dầu theo cÆ¡ chế thị trường của doanh nghiệp cÅ©ng nhÆ° của cÆ¡ quan quản lý nhà nÆ°á»›c. Đó là cách ứng xá»­ linh hoạt, mau lẹ trÆ°á»›c biến Ä‘á»™ng giá thế giá»›i, nhÆ°ng có má»™t cách ứng xá»­ về thời Ä‘iểm hợp lý khi tăng giá nhằm tránh các “tác dụng phụ” thì có vẻ chÆ°a được “khéo” hay “nghệ thuật”.

Chiều tối qua (3/3), Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Ä‘ã chủ trì cuá»™c họp vá»›i các doanh nghiệp xăng dầu, vá»›i sá»± tham gia của các thành viên Tổ giám sát liên ngành về giá xăng dầu nhằm Ä‘ánh giá lại việc Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu theo Nghị định 84.

Doanh nghiệp Ä‘ã cầm cá»± giữ giá bán lẻ

Nhìn lại chặng đường từ khi Nghị định 84 có hiệu lá»±c, các mặt hàng xăng dầu Ä‘ã có 5 lần Ä‘iều chỉnh giá.

Ngày 15/12/2009, xăng giảm 350 đồng/lít và dầu diesel tăng 300đồng/lít. Ngày 4/1/2010, dầu mazut tăng lên 200 đồng/kg. Ngày 14/1, xăng tăng 450 đồng/lít và các mặt hàng dầu tăng 300 đồng/lít,kg. Ngày 21/2, xăng tăng 590 đồng/lít. Ngày 3/3, các mặt hàng dầu đồng loạt giảm 300-500 đồng/lít,kg

Tuy nhiên, sau đợt tăng giá xăng được cho là bất ngờ 590 đồng/lít ngày 21/2, dÆ° luận cho rằng mức tăng giá của doanh nghiệp là quá cao, mang lợi ích quá nhiều cho doanh nghiệp.

TrÆ°á»›c vấn đề này, ông Võ Văn Quyền, Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thị trường trong nÆ°á»›c, Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng, Tổ phó Tổ giám sát liên ngành cho biết, qua việc thống kê, giá bán lẻ hiện hành vá»›i giá cÆ¡ sở (gồm giá thế giá»›i, các loại thuế, phí) các mặt hàng xăng dầu là phù hợp vá»›i quy định.

Ví dụ, sau khi tăng giá hôm 14/1, 10 ngày sau, giá xăng dầu thành phẩm Ä‘ã tăng lên khiến các mặt hàng xăng dầu lại lá»— từ 300-700 đồng/lít,kg. 20 ngày tiếp theo, xăng dầu vẫn lá»— 100-350 đồng/lít,kg, nhÆ°ng các doanh nghiệp Ä‘ã giữ giá bán lẻ.

Chỉ đến thời Ä‘iểm 21/2, sau 38 ngày, các biến Ä‘á»™ng đầu vào khiến giá cÆ¡ sở vượt giá bán lẻ đối vá»›i mặt hàng xăng tá»›i 2,9%, cao hÆ¡n 476 đồng/lít, các doanh nghiệp má»›i buá»™c phải tăng giá xăng để đảm bảo hoạt Ä‘á»™ng kinh doanh.

“NhÆ° vậy, sau thời Ä‘iểm tăng giá, do biến Ä‘á»™ng giá cả, tá»· giá…các doanh nghiệp lại bị lá»—, nhÆ°ng vẫn giữ giá bán lẻ hiện hành. Tuy nhiên, do giá các mặt hàng thời Ä‘iểm Ä‘ó Ä‘ang lên cao, nên doanh nghiệp Ä‘ã cố gắng cầm cá»± không tăng giá” ông Quyền cho biết.

ChÆ°a “khéo”

Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Nguyá»…n Cẩm Tú khẳng định, vá»›i sá»± giám sát chặt chẽ của các cÆ¡ quan quản lý Nhà nÆ°á»›c, không có chuyện các doanh nghiệp xăng dầu lợi dụng quyền tá»± định giá theo Nghị định 84 để tăng giá bất hợp lý.

Tuy nhiên, ông nói, các doanh nghiệp chọn thời Ä‘iểm tăng giá xăng nhÆ° vừa qua là không “khéo”

Đúng ngày 8 Tết, khi mặt bằng giá cả Ä‘ang ở mức cao hÆ¡n, lại Ä‘ón nhận tin giá xăng tăng nên phản ứng “bức xúc” của người dân là dá»… hiểu, ông Tú nhận xét.

Về Ä‘iều này, bà Nguyá»…n Thanh HÆ°Æ¡ng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý giá, Bá»™ Tài chính đồng tình, vá»›i mặt hàng nhạy cảm nhÆ° xăng dầu, việc chọn thời Ä‘iểm tăng giá trong dịp Tết không phải là hợp lý.

Tuy nhiên, về tác Ä‘á»™ng của giá xăng dầu tá»›i đời sống người dân và nền kinh tế, bà HÆ°Æ¡ng cho biết, trên thá»±c tế, chỉ có mặt hàng dầu nhÆ° dầu mazut và đặc biệt là dầu diesel má»›i có tác Ä‘á»™ng mạnh tá»›i hoạt Ä‘á»™ng sản xuất. Vì Ä‘ây là đầu vào nhiều ngành công nghiệp nhÆ° thép, xi măng, Ä‘iện…

“Vừa qua tăng 590 đồng/1 lít xăng, chủ yếu tác Ä‘á»™ng vào người tiêu dùng, không ảnh hưởng mạnh đến việc sản xuất nhÆ° dầu,” bà HÆ°Æ¡ng nói.

Cần thông tin cập nhật và rá»™ng rãi hÆ¡n

Về phía doanh nghiệp, Tổng Giám đốc Petrolimex Bùi Ngọc Bảo cho rằng Petrolimex thường bị hiểu oan là chỉ tăng giá nhiều mà giảm giá nhỏ giọt. Theo ông, trong thời Ä‘iểm khó khăn, việc tăng giá Ä‘á»™t ngá»™t bao giờ cÅ©ng gây những bức xúc cho người tiêu dùng.

Tuy nhiên, Nghị định 84 Ä‘ã quy định rất rõ, đến thời Ä‘iểm nào được Ä‘iều chỉnh giá lên hay xuống, có công thức để người tiêu dùng có thể “phản biện" và cÆ¡ quan quản lý giám sát, doanh nghiệp vận hành.

Thứ trưởng Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng Nguyá»…n Cẩm Tú cho rằng: VÆ°á»›ng mắc lá»›n nhất hiện nay là cÆ¡ chế thông tin chÆ°a tốt. Yêu cầu má»—i lần Ä‘iều chỉnh giá, doanh nghiệp phải phối hợp vá»›i vá»›i cÆ¡ quan quản lý giám sát, thông báo về tính hợp lý của việc Ä‘iều chỉnh giá, để người tiêu dùng hiểu rõ và chia sẻ, đồng thuận.

“Thời gian tá»›i, cần có sá»± thông báo định kỳ từ 7 đến 10 ngày/ lần về giá thành phẩm xăng dầu bình quân trong 30 ngày để người tiêu dùng được biết. Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng sẽ có cÆ¡ chế thông tin định kỳ thông báo và Ä‘ánh giá việc Ä‘iều chỉnh giá xăng dầu để người dân được biết rá»™ng rãi hÆ¡n”, ông Nguyá»…n Cẩm Tú nói.

chinhphu