Sá»± bất ổn cá»§a giá dầu Ä‘ã khiến chế độ Liên Xô cÅ© sụp đổ và má»™t lần nữa giá dầu thô Ä‘ang làm lung lay chính phá»§ Nga.
Sá»± giảm giá dầu mạnh trong thá»i gian gần Ä‘ây Ä‘ã khiến Tổng thống Nga Vladimir Putin phải đương đầu vá»›i những khó khăn cá»§a ná»n kinh tế. Chính phá»§ Nga Ä‘ã cảnh báo má»™t sá»± suy giảm nghiêm trá»ng trong ná»n kinh tế khi dá»± báo kinh tế nước này sẽ rÆ¡i vào suy thoái kỹ thuáºt trong quý đầu tiên năm 2015.
Tình hình nước Nga trở nên xấu Ä‘i sau cuá»™c khá»§ng hoảng chính trị tại Ucraina do tình trạng rút vốn ồ ạt và sá»± trừng phạt khắc nghiệt vá» kinh tế cá»§a các nước phương Tây.
Hiện nay, việc giá dầu giảm 45% từ tháng 6/2014 Ä‘ang là nguyên nhân chính dẫn đến tình hình ảm đạm cá»§a kinh tế Nga. Theo chuyên gia Jonathan Anderson cá»§a Emerging Advisors, tình hình kinh tế Nga hiện nay tạm thá»i rất xấu. Chuyên gia Jacob Nell cá»§a Morgan Stanley thì cho biết dầu má» và khí đốt chiếm 67% tá»· trá»ng xuất khẩu và 50% doanh thu cá»§a ngân sách Nga do Ä‘ó giá dầu Ä‘ã tác động rất mạnh đến ná»n kinh tế nước này.
Theo Bá»™ trưởng Tài chính Nga, nước này gần Ä‘ây Ä‘ã mất khoảng 40 tá»· USD/năm do các lệnh trừng phạt và 100 tá»· USD/năm do giá dầu. Äồng Rúp Nga cÅ©ng Ä‘ã giảm mạnh và ảnh hưởng đến ngưá»i dân nước này do lạm phát tăng cao, khiến những kỳ vá»ng vào tăng trưởng kinh tế ngày càng xa xôi.
Trong khi ngân hàng trung ương Nga dá»± báo lạm phát ở nước này có thể đạt 10% vào cuối năm nay thì má»™t số doanh nhân giàu có ở Nga Ä‘ã tìm được cách làm giàu nhá» kết hợp sá»± mất giá cá»§a đồng Rúp và lạm phát tăng cao.
Theo số liệu cá»§a Tổ chức Thương mại Châu Âu (AEB), doanh thu bán xe ô tô tháng 11/2014 giảm 1,1% so vá»›i năm ngoái nhưng nhu cầu cho những loại xe hạng sang lại tăng mạnh. Doanh số bán hàng cá»§a Porsche và Lexus tăng 55% và 63% do giá»›i thượng lưu tại Nga đầu tư vào ô tô như má»™t kênh tích lÅ©y tài sản.
Äối vá»›i nhiá»u ngưá»i dân Nga, ná»n kinh tế Ä‘ã trở nên tồi tệ khi tầng lá»›p trung lưu Nga không thể duy trì những tiêu chuẩn cÆ¡ bản cho cuá»™c sống.
Má»™t trang web Ä‘ã được thiết láºp tại Nga để hiển thị các số liệu vá» kinh tế bao gồm tá»· giá giữa đồng Rúp vá»›i đồng USD, Rúp/Euro và giá dầu. Những ngưá»i xem được khuyến khích theo dõi bảng chỉ số này vá»›i hy vá»ng tình trạng khó khăn cá»§a nước Nga sẽ sá»›m chấm dứt. Những nhà phát triển cá»§a trang web này cho biết há» Ä‘ã thu hút được hÆ¡n 1,2 triệu lượt ngưá»i xem trong tuần đầu tiên.
Các biện pháp trừng phạt kinh tế đối vá»›i Nga sẽ vẫn được duy trì hoặc được tăng cưá»ng nếu tình hình chính trị ở Ucraina không được giải quyết.
Giá dầu ở mức 110 USD/thùng trong thá»i gian những lệnh trừng phạt giành cho Nga má»›i được thảo luáºn và vá»›i chi phí năng lượng cao như váºy thì các nước Châu Âu không có nhiá»u lá»±a chá»n do các lệnh trừng phạt quá mạnh có thể khiến Nga dừng nguồn cung cấp khí đốt vốn rất quan trá»ng vá»›i khu vá»±c này. Tuy nhiên, tình hình Ä‘ã khác khi giá dầu gần Ä‘ây được giao dịch dưới 60 USD/thùng và Ä‘ang giảm xuống mức 50 USD/thùng khiến đồng Rúp tiếp tục giảm giá.
Trong tình hình như váºy, Morgan Stanley dá»± Ä‘oán lạm phát tại Nga sẽ tăng khoảng 6-8 Ä‘iểm phần trăm. GDP cá»§a nước này cÅ©ng sẽ vào khoảng 6%/năm, má»™t sá»± suy giảm mạnh trong tăng trưởng kinh tế sau nhiá»u năm ổn định.
Thâm hụt kinh tế cá»§a Nga có thể tăng khoảng 5 Ä‘iểm phần trăm so vá»›i GDP, nhưng vẫn chưa đến mức không thể cứu vãn. Những táºp Ä‘oàn lá»›n cá»§a Nga có thể bị ảnh hưởng mạnh hÆ¡n. Sá»± chênh lệch giữa nguồn tài chính và nợ quốc gia Ä‘ã lên mức cao ká»· lục trong tuần trước, làm gia tăng những lo ngại cá»§a các nhà đầu tư vá» sá»± sụp đổ tài chính.
Các tổ chức kinh tế hiện Ä‘ang lo ngại Ä‘iá»u gì sẽ xảy ra tiếp theo cho ná»n kinh tế Nga.
Tuần trước, ngân hàng trung ương Nga Ä‘ã tăng lãi suất lên 1 Ä‘iểm phần trăm ở mức 10,5% trong ná»— lá»±c ngăn chặn sá»± rút vốn khá»i nước này. Tuy nhiên, ngân hàng trung ương Nga có vẻ thiếu những công cụ tài chính hiệu quả trong việc đối phó lạm phát tăng cao và suy giảm tăng trưởng kinh tế.
Tổng thống Putin Ä‘ã cam kết sẽ có những biện pháp mạnh tay để chống lại các nhà môi giá»›i tiá»n tệ, những ngưá»i mà ông Putin cho rằng là nguyên nhân chính gây nên sá»± giảm giá cá»§a đồng Rúp. Theo Tổng thống Putin, các nhà chức trách biết những kẻ đầu cÆ¡ này là ai và có thể sá» dụng những biện pháp gì để đối phó vá»›i há». Ông Putin cÅ©ng cho rằng Ä‘ã đến lúc sá» dụng những biện pháp này.
Bên cạnh Ä‘ó, Tổng thống Putin cÅ©ng công bố má»™t lệnh miá»…n thuế trong việc chuyển vốn và má»™t chính sách không tăng thuế trong 4 năm cho các táºp Ä‘oàn. Tuy nhiên các chuyên gia phân tích dá»± Ä‘oán cả 2 biện pháp trên sẽ không mang lại nhiá»u hiệu quả.
Theo má»™t số chuyên gia, kiểm soát vốn có thể sẽ là bước tiếp theo trong cố gắng ngăn chặn dòng vốn thoát khá»i Nga. Theo chuyên gia Lars Christensen cá»§a Danske Bank, ngân hàng trung ương Nga có vẻ không đồng ý vá»›i động thái này nhưng những quan chức trong Ä‘iện Kremlin lại có vẻ ưa thích chính sách mạnh tay như váºy.
Sau khi thá»±c hiện chính sách kiểm soát vốn thì chính phá»§ khó có thể Ä‘iá»u chỉnh lại như trong trưá»ng hợp cá»§a Iceland, quốc gia này Ä‘ã không thể thay đổi chính sách sau cuá»™c khá»§ng hoảng tài chính.
Nếu Tổng thống Putin bị ép buá»™c thá»±c hiện những chính sách này thì Ä‘ây có thể là những động thái cuối cùng cá»§a chính phá»§ Nga.
Nguồn tin: NDH