Chỉ sau hÆ¡n 10 ngày kể từ khi giá bán lẻ xăng tăng, việc giá Ä‘iện Ä‘iá»u chỉnh tăng thêm 5%, cùng động thái cá»§a má»™t số địa phương Ä‘iá»u chỉnh há»c phí là những yếu tố không chỉ trá»±c tiếp đẩy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) lên cao, mà còn gián tiếp tác động, đưa giá má»™t số hàng hoá khác lên mặt bằng má»›i ngay trong tháng 8 này.
Nếu chỉ quan sát dá»±a trên số liệu ước tính, thì riêng quyết định Ä‘iá»u chỉnh giá xăng dầu gần Ä‘ây sẽ khiến CPI tháng 8/2013 tăng thêm 0,15 Ä‘iểm phần trăm. Việc tăng giá Ä‘iện sẽ góp phần làm CPI tăng thêm ít nhất 0,6 Ä‘iểm phần trăm nữa.
 |
Äiện, xăng dầu là đầu vào cá»§a má»i ngành hàng sản xuất, việc tăng giá gián tiếp đối vá»›i hàng hóa là không nhá» |
Äó má»›i là tác động trá»±c tiếp (tác động vòng 1) cá»§a việc tăng giá Ä‘iện, xăng dầu vào CPI.
Tác động gián tiếp ở các vòng tiếp theo sẽ rất khó Ä‘oán, nhưng chắc chắn là không nhá», vì Ä‘iện, xăng dầu là đầu vào cá»§a má»i ngành hàng sản xuất.
Trên lý thuyết, khi tăng giá hàng hóa, dịch vụ thì ngân sách tăng được thuế thu nháºp doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt.
Nhưng thá»±c tế không hẳn như váºy bởi má»™t khi giá đầu vào tăng, thì giá thành sản xuất cùng giá bán sẽ tăng theo.
Khi Ä‘ó, sức cạnh tranh cá»§a hàng hóa bị giảm, hàng loạt doanh nghiệp sẽ phải tính lại kế hoạch mở rá»™ng hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Như váºy, nguồn thu ngân sách không chỉ giảm trong ngắn hạn.
Trong bối cảnh sức cầu cá»§a ná»n kinh tế từ mức tăng trưởng 23-24% những năm trước Ä‘ây giảm xuống 18% vào năm 2012 và 12% trong 7 tháng đầu năm nay, thì giá hàng hoá tăng cao sẽ càng khiến mức tiêu dùng cá»§a ngưá»i dân sụt giảm, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sẽ khó khăn hÆ¡n.
Chính phá»§ Ä‘ã đặt nhiệm vụ cho các bá»™, ngành phải kiá»m chế tốc độ CPI năm nay tối Ä‘a là 6,5%. Cho dù 7 tháng đầu năm, CPI má»›i tăng 2,68%, song thá»±c hiện mục tiêu này không dá»…, nếu nhìn lại diá»…n biến CPI 5 tháng cuối năm 2012. Cụ thể, vá»›i vài lần tăng giá xăng dầu, từ mức 21.900 đồng lên 23.150 đồng/lít xăng và 2 lần Ä‘iá»u chỉnh tăng giá Ä‘iện, trong Ä‘ó có má»™t lần được loại trừ do tăng vào cuối năm 2012, CPI trong 5 tháng cuối năm 2012 Ä‘ã tăng thêm 4,59% và cả năm 2012 là 6,81%.
Dù muốn hay không, thì giá Ä‘iện, xăng dầu, gas, nước sạch sinh hoạt… viện phí cÅ©ng Ä‘ã tăng. Hàng triệu ngưá»i làm cho khu vá»±c nhà nước chưa kịp vui mừng vì được tăng lương tối thiểu má»—i tháng thêm 100.000 đồng, Ä‘ã ngay láºp tức phải chi thêm hàng chục khoản do xăng dầu, gas, Ä‘iện, há»c phí, viện phí… Ä‘á»“ng loạt tăng.
Không cần tra cứu cÅ©ng rất dá»… nháºn ra rằng, má»—i khi Nhà nước thá»±c hiện chính sách nhằm tăng thu nháºp cho ngưá»i dân thì nhiá»u doanh nghiệp, cÆ¡ quan, tổ chức cung cấp dịch vụ công, hàng hóa thiết yếu do Nhà nước định giá lại tìm cách để tăng giá vá»›i lý do muôn thá»§a: “Giá cả hàng hóa, dịch vụ phải tiến dần đến giá thị trưá»ng”.
Trong cÆ¡ chế thị trưá»ng, giá cả hàng hóa, dịch vụ (kể cả giá hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá, bình ổn giá) phải bám theo giá thị trưá»ng, nếu không sẽ khiến thị trưá»ng méo mó, không phản ánh chính xác hiệu quả cá»§a từng doanh nghiệp lẫn ná»n kinh tế. Vấn đỠđặt ra là tăng giá vào lúc nào, tăng bao nhiêu để hạn chế đến mức thấp nhất có thể những tác động tiêu cá»±c đến Ä‘á»i sống ngưá»i dân, đến ná»n kinh tế và kiá»m chế lạm phát.
Hy vá»ng từ nay đến cuối năm, giá những loại hàng hóa, dịch vụ này ổn định như hiện nay; các loại hàng hóa, dịch khác do Nhà nước định giá tiếp tục được kiá»m chế. Như váºy má»›i tăng được cầu cá»§a ná»n kinh tế; tạo niá»m tin để phần Ä‘ông doanh nghiệp bá» vốn vào sản xuất, kinh doanh; thu nháºp thá»±c tế cá»§a má»—i gia Ä‘ình nhá» tăng lương, giảm thuế, tăng năng suất lao động được cải thiện, vì không phải chi quá nhiá»u cho Ä‘iện, xăng dầu, há»c phí hay viện phí.
Nguồn tin: baodautu.vn