Các nhà đầu tÆ° Ä‘ã chuyển hÆ°á»›ng sang các tài sản an toàn hÆ¡n trÆ°á»›c ná»—i lo thảm há»a Ä‘ang nhân rá»™ng tại Nháºt Bản.
Lần đầu tiên trong suốt 2 tuần qua, giá dầu Ä‘ã giảm xuống dÆ°á»›i 100 Ä‘ôla/thùng vào hôm thứ 3 vừa rồi.
Nguyên nhân là do các nhà đầu tÆ° Ä‘ã chuyển hÆ°á»›ng sang các tài sản an toàn hÆ¡n, trÆ°á»›c ná»—i lo thảm há»a Ä‘ang nhân rá»™ng tại Nháºt Bản có thể dẫn đến suy thoái kinh tế toàn cầu.
Song sá»± trượt giá này chỉ là tạm thá»i. Hàng loạt các nhân tố có thể tác Ä‘á»™ng làm tăng giá nhiên liệu trong vài tháng tá»›i, ngay khi nguồn cung trở nên khan hiếm do những diá»…n biến bất ổn tại Trung Äông.
Theo nhà phân tích hàng hóa J.P Morgan “Tính bất ổn bất định vẫn Ä‘ang Ä‘óng vai trò chủ chốt đối vá»›i thị trÆ°á»ng dầu trong ngắn hạn,”. Giá dầu thô tại Mỹ Ä‘ã giảm 3.6% xuống còn 97,57 Ä‘ôla/thùng tại New York, sau 9 phiên giao dịch liên tiếp trÆ°á»›c Ä‘ó vá»›i mức giá trên 100 Ä‘ôla. Nếu mức giá thấp vẫn được duy trì, rất có thể giá gas sẽ tăng cháºm lại, giá gas trung bình trên toàn quốc hôm thứ 3 là 3,56 Ä‘ôla/gallon, theo AAA.
Các nguồn lá»±c đối kháng Ä‘ang hoạt Ä‘á»™ng trên thị trÆ°á»ng dầu má». Sá»± kết hợp giữa Ä‘á»™ng đất, sóng thần và tai nạn hạt nhân tại Nháºt Bản có thể làm giảm nhu cầu vá» nhiên liệu của ngÆ°á»i tiêu dùng cÅ©ng nhÆ° các ngành công nghiệp nÆ°á»›c này trong vài tháng tá»›i. Má»™t vài nhà đầu tÆ° lo rằng mất mát của Nháºt Bản sẽ kéo kinh tế toàn cầu vá» thá»i kì suy thoái.
Song má»™t số khác lại hi vá»ng mức tiêu thụ dầu tại Nháºt sẽ nhanh chóng hồi phục để Ä‘áp ứng nhu cầu tái xây dá»±ng của nÆ°á»›c này, nhất là nhu cầu đối vá»›i các sản phẩm nhÆ° nhiên liệu diesel sá» dụng trong những máy phát Ä‘iện nhá». Nháºt Bản, nÆ°á»›c tiêu thụ dầu thứ 3 thế giá»›i, cÅ©ng sẽ cần các nguồn cung khí thiên nhiên má»›i để khắc phục mất mát từ các nhà máy hạt nhân má»›i bị phá hủy do Ä‘á»™ng đất và sóng thần.
Trong khi Ä‘ó, những bất ổn chính trị vẫn Ä‘ang tiếp diá»…n tại Trung Äông dÆ°á»ng nhÆ° lại hạn chế nguồn cung dầu má».
Jan Stuart, chuyên gia kinh tế tại Macquarie Securities, Ä‘ã dá»± Ä‘oán vá» giá dầu trong cả năm. Theo dá»± Ä‘oán của ông, trung bình giá dầu năm nay sẽ đạt mức 110 Ä‘ôla/thùng, cao hÆ¡n so vá»›i dá»± Ä‘oán 95 Ä‘ôla/thùng trÆ°á»›c Ä‘ó.
Áp lá»±c nguồn cung Ä‘ã giảm xuống trong tháng 2 và tháng 3, vì Ä‘ây là những tháng tiêu thụ yếu đối vá»›i dầu má» và là thá»i gian các nhà máy lá»c dầu thá»±c hiện các hoạt Ä‘á»™ng bảo trì truyá»n thống vá»›i dá»± Ä‘oán nhu cầu sẽ bắt đầu tăng trÆ°á»›c mùa hè.
Tháng 4, nhu cầu dầu má» trên toàn cầu được cho rằng sẽ tăng khoảng 1 triệu thùng/ngày, khi các nhà máy lá»c dầu sản xuất trở lại. CÆ¡ quan năng lượng quốc tế, vá»›i vai trò tÆ° vấn năng lượng cho các nÆ°á»›c Ä‘ang phát triển, thừa nháºn rằng thị trÆ°á»ng Ä‘ã bị cuốn vào má»™t dòng chảy rối loạn hÆ¡n.
“Thị trÆ°á»ng có thể thay đổi Ä‘á»™t ngá»™t khi tháng 4 tá»›i”, cÆ¡ quan này cho biết trong báo cáo hàng tháng công bố hôm thứ 3.
CÆ¡ quan năng lượng cho rằng các nÆ°á»›c Ä‘ang phát triển có thể sẽ phải sá» dụng đến nguồn dá»± trữ chiến lược của mình nếu thị trÆ°á»ng bị thắt chặt hÆ¡n Ä‘áng kể. “Sá»± tháºt rằng chúng ta Ä‘ang phải cân nhắc má»™t cách nghiêm túc vấn Ä‘á» trên cÅ©ng cho thấy chúng ta Ä‘ã Ä‘i xa đến thế nào so vá»›i vài tháng trÆ°á»›c, những ngày đầu năm 2011 khi thị trÆ°á»ng dầu vẫn còn yên bình hÆ¡n”.
Nguồn cung khí đốt có thể cÅ©ng phải chịu tác Ä‘á»™ng. Tại Mỹ, khí đốt vẫn được duy trì tÆ°Æ¡ng đối ổn định, tại mức 3,97 Ä‘ôla/1,000m3. Song tại Nháºt, nhu cầu cho khí thiên nhiên hóa lá»ng cần thiết cho việc khắc phục những mất mát từ năng lượng hạt nhân có thể sẽ đẩy giá lên trên toàn thế giá»›i.
Nháºt Bản Ä‘ã Ä‘óng cá»a 11 nhà máy hạt nhân vá»›i tổng công suất 9,7 gigawatt – tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i 200.000 thùng dầu má»—i ngày, hay 4,5 % sức tiêu thụ của Nháºt Bản.
“Vẫn còn quá sá»›m để nói thị trÆ°á»ng sẽ bị tác Ä‘á»™ng thế nào, song rất có thể sẽ có sá»± thắt chặt đối vá»›i thị trÆ°á»ng khí thiên nhiên hóa lá»ng. Äặc biệt là thị trÆ°á»ng châu Âu” ông Simon Henry, giám đốc tài chính của táºp Ä‘oàn Royal Dutch Shell cho biết.
Shell cÅ©ng cho hay má»™t con tàu chở khí thiên nhiên hóa lá»ng Ä‘ã cáºp bến tại khu vá»±c vịnh Tokyo tối hôm thứ Hai. Song theo giám đốc Ä‘iá»u hành của Shell, ông Peter Voster, hoạt Ä‘á»™ng tái cung cấp lại vấp phải tình hình phức tạp do phạm vi thiệt hại ở Bắc Nháºt bản.
Trong dài hạn, mối quan tâm đến sá»± an toàn từ những tai nan hạt nhân có thể sẽ gây cản trở cho việc hồi sinh ngành công nghiệp hạt nhân tại Hoa Kì và châu Âu. Äức cho biết sẽ tạm ngừng hoạt Ä‘á»™ng để kiểm tra Ä‘á»™ an toàn của 7 nhà máy hạt nhân lâu Ä‘á»i nhất của mình, chiếm 1/4 công suất cả nÆ°á»›c.
Nguồn: Nytimes