TrÆ°á»›c Ä‘ây, xã Thạch Kim có 164 phÆ°Æ¡ng tiện tàu thuyền, từ ra Tết lại nay chỉ còn 151 phÆ°Æ¡ng tiện. Lý giải Ä‘iều này, ông LÆ°u cho rằng, có má»™t số ngÆ° dân bỏ nghề, rồi má»™t số phÆ°Æ¡ng tiện cùng chung nhau ra khÆ¡i để tiết kiệm chi phí, má»™t số người làm hồ sÆ¡ Ä‘i nÆ°á»›c ngoài, hoặc trở về làm ngành nghề dịch vụ. Bởi vì, cÆ¡ cấu nghề biển ở Thạch Kim chỉ còn 25-30% và hiện chú trọng dịch vụ nhÆ° buôn bán cÅ©ng nhÆ° chế biến thủy hải sản.

Theo tìm hiểu tại Phường Mân Thái ( Quận SÆ¡n Trà - Thành Phố Đà Nẵng), chúng tôi được biết  má»™t số ngÆ° dân Ä‘ã chuyển sang Ä‘ánh bắt gần bờ, thay vì Ä‘ánh bắt xa bờ để tiết kiệm chi phí.

Gia Ä‘ình ông Nguyá»…n Đức Hạnh (56 tuổi) trú tại tổ 1, khối Tăng Thuận - Phường Mân Thái có 10 miệng ăn, cuá»™c sống chủ yếu dá»±a vào nghề Ä‘ánh bắt cá. NhÆ°ng vá»›i giá xăng dầu tăng liên tục nhÆ° vừa qua, cuá»™c sống Ä‘ang trở nên khó khăn hÆ¡n nhiều.

Chiếc tàu mà gia Ä‘ình ông Ä‘ang sở hữu có công suất 24 mã lá»±c, tính cụ thể má»—i chuyến Ä‘i cÅ©ng tiêu tốn tá»›i 10 lít dầu. NhÆ°ng, thời gian này gia Ä‘ình ông không ra khÆ¡i, vì do giá xăng dầu tăng lên, biển Ä‘á»™ng nếu Ä‘i thì phải chịu lá»— là Ä‘iều chắc chắn.

Ông Hạnh cho biết: “ Không có ý định bỏ nghề Ä‘âu, vẫn phải tiếp tục Ä‘i biển, nhÆ°ng số lượt Ä‘i sẽ ít hÆ¡n. Hiện phải chờ lúc nào Ä‘iều kiện thời tiết thuận lợi chúng tôi má»›i dám Ä‘i vì biển bình yên chắc chắn Ä‘ánh được nhiều cá”.

Còn gia Ä‘ình ông Nguyá»…n Văn Ý – Tổ 24 A ( Phường Mân Thái – Quận SÆ¡n Trà - Thành Phố Đà Nẵng) chuyên Ä‘ánh bắt cá xa bờ cÅ©ng sống dá»±a hoàn toàn vào nghề Ä‘ánh cá. Thời gian gần Ä‘ây chiếc tàu công suất 187 CV của ông cÅ©ng không Ä‘i biển, lý do xuất phát từ giá dầu cao kéo theo những chi phí khác cÅ©ng tăng lên chi phí bảo hành, sá»­a chữa thuyền. Thời kỳ này năm ngoái, ông và những người cùng Ä‘i thuyền vá»›i nhau Ä‘ang lênh Ä‘ênh trên biển, nhÆ°ng 2 tháng nay thuyền “nằm im”,

Khi chúng tôi hỏi về mức giá dầu phải trả cho 1 Ä‘êm ra khÆ¡i, ông Ý lắc đầu ngao ngán: “ TrÆ°á»›c chỉ hết 1 triệu tiền dầu/ Ä‘êm thôi, nhÆ°ng bây giờ phải 1,5 triệu đồng”. Thậm chí, còn buồn hÆ¡n khi ông Ý cho biết, vá»›i giá dầu tăng lên nhÆ° vừa qua , gần 40% há»™ trong tổ Ä‘ã bỏ nghề. 

Doanh nghiệp vận tải lao đao

TrÆ°á»›c việc, giá xăng dầu tăng lên 2 đợt nhÆ° vừa qua, các doanh nghiệp vận tải từ nhỏ đến lá»›n đều Ä‘au đầu vì bài toán làm sao để cân đối đảm bảo chất lượng nhÆ°ng không bị mất khách hàng.

Theo ông Nguyá»…n Quốc Há»™i – Phó chủ nhiệm hợp tác xã vận tải Hợp Lá»±c ( Thanh Hóa) cho biết, có 2 vấn đề ảnh hưởng đến doanh nghiệp sau khi giá xăng dầu tăng lên nhÆ° vừa qua. Theo Ä‘ó, thứ nhất mất thời gian Ä‘i thÆ°Æ¡ng thảo vá»›i các khách hàng, bởi vừa ký hợp đồng xong thì xăng lên 19.300 đồng rồi lại tăng lên 21.300 đồng/lít nên phải Ä‘i bàn bạc lại. Thứ hai, giá xăng dầu tăng lên, nên giá cả, chi phí cho vận tải cÅ©ng tăng theo. Minh muốn tăng giá lên để bù chi phí, nhÆ°ng các khách hàng không chấp nhận mức gía Ä‘ó, nên rất khó khăn.

Nguyá»…n Quốc Há»™i – Phó chủ nhiệm hợp tác xã vận tải Hợp Lá»±c cho biết: “ Xã viên kêu ca nhiều, vì chi phí đầu tÆ° xe, mua phụ tùng thay thế đều kéo tăng theo, nên cÅ©ng rất ảnh hưởng doanh nghiệp. Xã viên kêu ca nhiều, vì xăng dầu tăng chi phí khác đều tăng. Đơn cá»­ phụ tùng tăng cao trong Ä‘ó giá săm lốp Ä‘á»™i lên nhiều nhất, mà trong vận tải săm lốp là thứ vô cùng quan trọng”.

Đợt tăng giá xăng dầu lần thứ nhất, hợp tác xã Ä‘ã làm văn bản vá»›i các khách hàng lần 1 để tăng chi phí vận chuyển lên khoảng 10%, còn đợt tăng giá xăng dầu lần thú hai này cÅ©ng Ä‘ang làm văn bản để đề nghị các doanh nghiệp Ä‘ã ký hợp đồng đề nghị há»— trợ thêm để đảm bảo vận tải. Còn hợp tác xã Ä‘ã phổ biến tá»›i từng xã viên hết sức tiết kiệm các chi phí không chỉ xăng dầu mà tất cả các chi phí khác phát sinh trên đường, tận dụng thuận lợi nhằm Ä‘áp Æ°ng nhu cầu vận tải của khách hàng.

Đại diện doanh nghiệp Nhất Phong Vận ( Đà Nẵng)cho biết, sau khi giá xăng dầu tăng lên thì chi phí xăng dầu tăng lên khoảng 15%, giá cÆ°á»›c vận tải của doanh nghiệp vừa Ä‘iều chỉnh tăng thêm 7,5%, tuyến Sài gòn – Đà nẵng riêng má»—i đầu xe tăng khoảng 3 triệu. Ví dụ, trÆ°á»›c Ä‘ây hết 8 triệu chi phí nhiên liệu thì nay hết 11 triệu đồng, vá»›i 30 đầu xe trong trung bình 5 ngày, doanh nghiệp phải chịu thêm 150 triệu đồng.

Về  biện pháp tiết kiệm, công ty Ä‘ã  quản lý chặt chẽ, biện pháp còn lại là tăng giá cÆ°á»›c vận tải. Sau 2 đợt giá xăng tăng, doanh nghiệp Ä‘ã tăng giá cÆ°á»›c vận chuyển 2 lần, vì xe chạy trên đường phát sinh chi phí. Đợt xăng tăng lên 19.300/lít, thì doanh nghiệp Ä‘ã tăng cÆ°á»›c vận chuyển thêm 12%, còn khi xăng tăng lên 21.300/lít thì cÆ°á»›c phí tăng thêm 7,5%.

Anh Nguyá»…n Minh - Giám đốc doanh nghiệp vận tải tÆ° nhân ở huyện Sóc SÆ¡n ( Hà Ná»™i) cho biết, hiện nay doanh nghiệp Ä‘ang sở hữu 10 đầu xe, chủ yếu chạy hợp đồng ở Hà Ná»™i và các tỉnh miền Bắc. NhÆ°ng vá»›i việc giá xăng dầu tăng 2 đợt gần nhau nhÆ° vừa qua, doanh nghiệp gần nhÆ° trở tay không kịp.

Vá»›i doanh nghiệp vận tải, chi phí nhiên liệu chiếm tá»›i 45%-50%, chỉ má»™t sá»± thay đổi nhỏ của giá xăng dầu ngay lập tức có sá»± tác Ä‘á»™ng ngay đến chi phí bỏ ra. Thậm chí, khi má»™t số hợp đồng ký kết trÆ°á»›c thời Ä‘iểm xăng tăng lên 19.300 đồng/lít chÆ°a thá»±c hiện, vừa mời thÆ°Æ¡ng thảo để nâng giá cÆ°á»›c vận chuyển 10% thì nay không dám đề nghị tăng giá thêm má»™t lần nữa.  

Anh Minh chỉ rõ: “ Có má»™t số hợp đồng mình ký kết sau khi giá xăng lên 19.300 đồng/lít chÆ°a kịp thá»±c hiện thì Ä‘ã nhận được tin giá xăng lên 21.300 đồng/lít. Hợp đồng ký rồi, nếu đối tác họ chia sẻ và chấp nhận đề nghị thì tốt, nếu không bên mình tá»± chịu lá»—, tá»± bù tiền vào để thá»±c hiện và giữ uy tín vá»›i khách hàng”.

Nông dân gặp khó

Giá xăng dầu tăng trÆ°á»›c hết ảnh hưởng đến những há»™ là chủ sở hữu máy cày, bởi nhiều gia Ä‘ình Ä‘ã bỏ ra má»™t số tiền không nhỏ để đầu tÆ° mua máy cày. Gia Ä‘ình chị Xuân ( Đông Anh – Hà Ná»™i) Ä‘ã bỏ ra gần 100 triệu đồng để tậu hẳn chiếc máy cày trung nhằm Ä‘ón đầu đợt làm đất gieo trồng hoa màu của bà con nông dân. Thế nhÆ°ng, vá»›i giá dầu tăng nhÆ° hiện tại, máy cày của anh chị Ä‘ang “ án binh bất Ä‘á»™ng”.

Theo lời kể của chị Xuân, Ä‘á»™ này nhiều người Ä‘ang làm đất để chuẩn bị trồng thêm má»™t số cây ngắn ngày nhÆ°ng không thấy ai đến gọi thuê máy cày. TrÆ°á»›c Ä‘ây giá thuê chỉ dao Ä‘á»™ng từ 80.000 đồng-100.000 đồng/sào thì nay phải tăng thêm từ 50.000 - 70.000 đồng. Vì vậy nhiều bà con sá»­ dụng sức kéo nhÆ° trâu hoặc bò để tiết kiệm chi phí.

Chị Xuân cho biết: “ Độ này năm ngoái máy cày nhà chị ngày nào cÅ©ng có công, mà bây giờ đắp chiếu 2 tháng. Riêng cái máy cày không phải cứ lúc nào sá»­ dụng má»›i cần bảo dưỡng, mà nếu không dùng cÅ©ng phải thường xuyên kiểm tra, bảo trì. Mà cứ má»—i lần nhÆ° thế cÅ©ng tốn không ít tiền, chÆ°a kể đồ thay thế nếu hỏng hóc cÅ©ng tăng lên rồi, chật vật lắm em à”.

Nhiều nông dân Ä‘ang thấp thỏm vì giá phân bón tăng

Ngoài ra, chi phí phân bón tăng cao Ä‘ã khiến nhiều nông dân không khỏi lo lắng. Các huyện ngoại thành Ä‘ã cấy xong, hiện Ä‘ang chăm sóc vụ Ä‘ông nên nhu cầu phân bón khá lá»›n, Tuy nhiên theo phản ánh của má»™t số nông dân giá phân bón Ä‘ã tăng lên so vá»›i trÆ°á»›c Ä‘ây.

Gặp chị Thanh ( Huyện Hoài Đức – Hà Ná»™i) Ä‘ang làm cỏ và bón đạm cho lúa, chúng tôi chÆ°a kịp hỏi xong thì chị Ä‘ã phân trần ngay: “ Giá phân bón má»—i loại tăng má»™t ít, nhà nông bọn chí lo lắm. Ví dụ nhÆ° U rê trắng từ 7.000 đồng lên 11.000 đồng/kg, đạm hạt vàng từ 10.000 đồng -12.000 đồng/kg, u rê loại bao 50kg tăng từ 50.000 đến 100.000 đồng/bao”.

Theo má»™t số bà con nông dân cho biết, vá»›i giá phân bón tăng má»—i sào Ä‘á»™i chi phí thêm khoảng 50.000 đồng/lần bón. Chị Hải ( Sóc SÆ¡n than thở: “ Vá»›i giá phân bón nhÆ° hiện nay không biết hết vụ, thu lúa về trừ chi phí có còn dÆ° được đồng lãi nào nữa không. Giờ làm ruá»™ng lắm lúc bấp bênh lắm, chả muốn làm nhÆ°ng vẫn phải làm cho đỡ tiền gạo thôi”.